Knee Problems: શું તમને પણ ઘૂંટણના દુ:ખાવાની તકલીફ છે? જાણો ઘૂંટણને સ્વસ્થ રાખવા શું કરશો?

15 કરોડથી વધુ ભારતીયો ઘૂંટણ (Knee Problems)ની સમસ્યાથી પીડાય છે. જેમાંથી 4 કરોડ લોકોને ઘૂંટણ બદલવાની જરૂર છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતીયોમાં ઘૂંટણની ઓસ્ટિઓઆર્થરાઈટિસ પશ્ચિમી દેશો કરતાં 15 ગણી વધારે છે. ઘૂંટણના સંધિવાના આ રોગો આનુવંશિક કારણોસર થાય છે અને ભારતીયોમાં પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓ આ બિમારી (Osteoarthritis)થી વધુ પીડાય છે. તબીબોનું કહેવું છે કે મહિલાઓને ઘૂંટણની ઈજા (Knee Injury)ઓ અને ઓસ્ટિઓઆર્થરાઈટિસની પણ વધુ સંભાવના હોય છે. સ્ત્રીઓના ઘૂંટણ વધુ સંવેદનશીલ હોય છે અને તેઓ પુરુષો કરતાં વધુ પીડા અનુભવે છે.

મુંબઈમાં ઘૂંટણની ક્લિનિકના ઓર્થોપેડિસ્ટ ડૉક્ટર મિતેન શેઠે Tv9ને જણાવ્યું હતું કે સ્ત્રીઓ તેમના ઘૂંટણની સારવાર કરાવવા માંગતા ન હોય તો પણ તેમના ઘૂંટણના સ્વાસ્થ્યને સુરક્ષિત કરી શકે છે. ઘૂંટણના વધુ પડતા ઉપયોગથી તેમની આસપાસ થતી ઈજાઓ અટકાવી શકાય છે. ડૉક્ટર શેઠનું કહેવું છે કે આ બાબતોનું ધ્યાન રાખવાથી આર્થરાઈટિસની પણ સારી સારવાર કરી શકાય છે.

તમારા ઘૂંટણને સ્વસ્થ રાખવા તમે શું કરી શકો?

ઓછી મહેનત વાળી કસરતો કરો: સ્વિમિંગ અને સાયકલિંગ જેવી કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર પ્રવૃત્તિઓ ઘૂંટણની કોમલાસ્થિને સુરક્ષિત રાખવા માટે ફાયદાકારક હોવાનું દર્શાવવામાં આવ્યું છે અને ભવિષ્યમાં થતા નુકસાનને રોકવામાં પણ તે મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે.

વજન જાળવો: શરીરનું વધુ પડતું વજન ઘૂંટણ પર ઘણું દબાણ લાવે છે. પાંચ કિલો વજન ઓછું કરવાથી પણ મોટો ફરક પડી શકે છે.

જીવન શૈલી સક્રિય રાખો: ​​શારીરિક પ્રવૃત્તિ સ્નાયુઓને સખત થતા અટકાવે છે અને માંસપેશીઓનું કદ સમાન રહે છે, જે ભવિષ્યમાં ઘૂંટણને ઈજાથી બચાવી શકે છે.

કસરત દિનચર્યા: તમારા ઘૂંટણ પર વારંવાર દબાણ કરતી હલનચલન તમારા ઘૂંટણની સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.

તમારા સ્નાયુઓ મજબૂત બનાવો: ઉપલા અને નીચલા પગના સ્નાયુઓની કસરતો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો, જે તમારા હેમસ્ટ્રિંગ્સ, ક્વાડ્રિસેપ્સ, ગ્લુટીસ સ્નાયુઓ અને હિપ ફ્લેક્સરને મજબૂત બનાવે છે.

આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો

સાવચેત રહો: ​​જ્યારે તમારે બાસ્કેટબોલ અથવા ફૂટબોલ જેવી રમત રમવાની, અચાનક શરૂ કરવી, બંધ કરવી અથવા સંતુલન જાળવવું જરૂરી હોય ત્યારે.

આકરી કસરતથી બચો: ઝુમ્બા, કાર્યાત્મક વર્કઆઉટ જેમાં કૂદવું, બેસવું અને આગળ પાછળ ઝડપી અને યોગ આસનો જેવા કે સૂર્યનમસ્કાર, વજ્રાસન અને પદ્માસન ઘૂંટણનો દુખાવો (ઘૂંટણની ઉપર અને આસપાસ) વધારી શકે છે.

ટીપ: જો તમને ઘૂંટણમાં દુખાવો, સોજો અથવા એવી કોઈ સમસ્યા હોય કે જેનાથી તમને લાગે કે એક ઘૂંટણ બીજા કરતાં વધુ સારો કે ખરાબ છે તો તરત જ ડૉક્ટરને મળો. ડૉ. શેઠે છેલ્લે કહ્યું હતું કે વિલંબ સમસ્યામાં નોંધપાત્ર વધારો કરી શકે છે.

(જાહેર ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી, જાણકારીના હેતુ માટે લખવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કંઈપણ અનુસરતા પહેલા કૃપા કરીને નિષ્ણાતની સલાહ લો.)