Air Pollution : વાયુ પ્રદુષણને કારણે પણ થઇ શકે છે હૃદયની બીમારીઓ, આ રીતે રાખો સંભાળ

દેશના(India ) મહાનગરોમાં પ્રદૂષણનું (Pollution )પ્રમાણ ચિંતાજનક રીતે વધી રહ્યું છે. ગુજરાતના (Gujarat )મોટા શહેરો પણ તેમાંથી બાકાત નથી. . 7,000 થી વધુ શહેરો માટે બુધવારે બહાર પાડવામાં આવેલા વાયુ પ્રદૂષણ અને વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય પરની અસરોના વ્યાપક અને વિગતવાર વિશ્લેષણ અનુસાર, ફાઇન પાર્ટિક્યુલેટ મેટર PM 2.5 (PM2.5) ભારતમાં 2010 થી 2019 દરમિયાન ગંભીર પ્રદૂષણ માટે જવાબદાર હોવાનું જણાયું હતું. આ સાથે દેશના ત્રણ શહેરો વિશ્વના 20 સૌથી પ્રદૂષિત શહેરોમાં સામેલ થયા છે. આ યાદીમાં મુંબઈ પણ સામેલ છે જે 14મા સ્થાને છે.

આ રિપોર્ટ યુએસ સ્થિત રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન હેલ્થ ઈફેક્ટ્સ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ (HEI) દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો છે. તે એ પણ દર્શાવે છે કે દિલ્હી, વિશ્વના સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા શહેરોમાંનું એક છે, જેમાં ફાઇન પાર્ટિક્યુલેટ પીએમ 2.5 પ્રદૂષણનું સરેરાશ સ્તર સૌથી વધુ છે.

ફોર્ટિસ એસ્કોર્ટ્સ હાર્ટ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, દિલ્હીના પલ્મોનોલોજી વિભાગના સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ડૉ. રવિ કુમારે TV9 ને જણાવ્યું હતું કે 2019માં થયેલા તમામ મૃત્યુમાંથી લગભગ 12 ટકા મૃત્યુ બહારના અને ઘરના વાયુ પ્રદૂષણને કારણે થયા હતા. હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ધૂમ્રપાન અને આહારના પરિબળો પાછળ, વૈશ્વિક રોગ અને મૃત્યુદર માટેના અગ્રણી જોખમી પરિબળોમાં વાયુ પ્રદૂષણ ચોથા ક્રમે છે.

અભ્યાસ શું કહે છે?

રિપોર્ટ જણાવે છે કે સૌથી વધુ PM2.5 એક્સપોઝર ધરાવતા 20 શહેરોમાં, ભારત, નાઈજીરિયા, પેરુ અને બાંગ્લાદેશના શહેરોના રહેવાસીઓ PM2.5ના સ્તરે સંપર્કમાં આવે છે જે વૈશ્વિક સરેરાશ કરતા અનેક ગણા વધારે છે.

વિશ્લેષણ 2010 થી 2019 સુધીના ડેટાનો ઉપયોગ કરીને બે સૌથી હાનિકારક પ્રદૂષકો, ફાઇન પાર્ટિક્યુલેટ મેટર (PM2.5) અને નાઇટ્રોજન ડાયોક્સાઇડ (NO2) પર કેન્દ્રિત હતું. તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, વિશ્વભરના સૌથી વ્યસ્ત, સૌથી મોટા શહેરો અને શહેરી વિસ્તારો ખતરનાક વાયુ પ્રદૂષણ અને નબળી હવાની ગુણવત્તાને લગતી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહ્યા છે.

વાયુ પ્રદૂષણ સીઓપીડી, ફેફસાના કેન્સરનું કારણ બની શકે છે

ડૉ. કુમારે જણાવ્યું હતું કે, “વાયુ પ્રદૂષણને કારણે થતા સૌથી સામાન્ય અને ધ્યાનપાત્ર રોગોમાં ઇસ્કેમિક હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક, COPD, ક્રોનિક અવરોધક પલ્મોનરી રોગ, ફેફસાનું કેન્સર અને બાળકોમાં તીવ્ર શ્વસન માર્ગના ચેપ છે.”

તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, ‘પ્રદૂષકો, ખાસ કરીને PM 2.5ના ટૂંકા ગાળાના અને લાંબા ગાળાના સંપર્કમાં આવ્યા પછી ઘણી કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગો-સંબંધિત અસરો જોવા મળી છે. હાયપરટેન્શન, કાર્ડિયાક અરેસ્ટ અને મ્યોકાર્ડિયલ ઇન્ફાર્ક્ટ એ ટૂંકા ગાળાના એક્સપોઝરની અસરો છે, જ્યારે લાંબા ગાળાની અસરોમાં કોરોનરી આર્ટેરિયોસ્ક્લેરોસિસ અને વેન્ટ્રિક્યુલર હાઇપરટ્રોફીનો સમાવેશ થાય છે.

આ રોગોથી કેવી રીતે બચવું?

ડૉ. કુમારે કહ્યું કે માસ્ક પહેરવું એ માત્ર શ્વસન ચેપને રોકવા માટે જ નહીં પરંતુ વાયુ પ્રદૂષણની ખરાબ અસરોથી બચવા માટે પણ જરૂરી છે. તેમણે કહ્યું, ‘N95 અને સર્જિકલ માસ્ક બંનેનો ઉપયોગ વાયુ પ્રદૂષણને કારણે હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાની શક્યતા ઘટાડે છે.

(આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)