Women Health :સ્તનપાન કરાવવાથી સ્તન કેન્સરના જોખમમાં થાય છે ઘટાડો
બાળકની(Child ) સલામતીને ધ્યાનમાં રાખીને કીમોથેરાપી દરમિયાન સ્તનપાન ન કરાવવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઘણી કીમોથેરાપી દવાઓની અસર માતાના દૂધમાં ખૂબ વધારે માત્રામાં જોવા મળે છે.
ભારતમાં મહિલાઓમાં (Women ) સ્તન કેન્સર (Breast Cancer ) એ સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે. વિવિધ વય (Age ) જૂથો અનુસાર, લગભગ 25.6 પ્રતિ એક લાખ મહિલાઓ આ કેન્સરથી પીડાય છે અને લગભગ 12.7 તેના કારણે મૃત્યુ પામે છે. આઠમાંથી એક મહિલા તેમના જીવનકાળ દરમિયાન સ્તન કેન્સરના અમુક સ્વરૂપથી પ્રભાવિત થશે. ડોક્ટરોના મતે તેની પાછળ ઘણા કારણો છે. આમાં વંશપરંપરાગત મૂળ, બદલાયેલી સામાજિક-આર્થિક પરિસ્થિતિઓ, કામના દબાણમાં વધારો, વિવિધ પાળીઓમાં કામ કરવું અને હવામાનની અસરોનો સમાવેશ થાય છે.
બદલાતી જીવનશૈલીના કારણે છેલ્લા ઘણા વર્ષોમાં સ્તન કેન્સરના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે, જે ખૂબ જ ચિંતાજનક છે. ડોક્ટર અનુપમ મહંતા, સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ, મેડિકલ ઓન્કોલોજી, આયુરસુંદર સુપર સ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલ, ગુવાહાટીના જણાવ્યા અનુસાર, વહેલું માસિક સ્રાવ, માતૃત્વની ઉંમર, એટલે કે માતૃત્વની ઉંમર પછીની પ્રથમ સંપૂર્ણ ગર્ભાવસ્થા અને ઓછું સ્તનપાન, સ્તનના જોખમમાં નોંધપાત્ર વધારો કરી શકે છે. કેન્સર કેસો છે.
મહિલા આરોગ્ય પર હકારાત્મક અસર
ડૉ. મહંતે સમજાવ્યું, “જે સ્ત્રીઓ સ્તનપાન કરાવતી હોય છે અથવા પંપની મદદથી દૂધ પીતી હોય છે તેઓ સ્તનપાન દરમિયાન સ્તનમાં ઝડપી ફેરફારો અનુભવી શકે છે. આ કારણે તેઓ તેમના સ્તન સ્વાસ્થ્ય માટે પહેલા કરતા વધુ જાગૃત છે.
ડૉ.મહંતે કહ્યું, ‘જોકે, બહુ ઓછા લોકો એવા છે જેઓ સ્તનપાનને કારણે મહિલાઓના સ્વાસ્થ્ય પર થતી સકારાત્મક અસરથી વાકેફ છે. બહુ ઓછી સ્ત્રીઓને ખબર છે કે સ્તનપાન માત્ર ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશરનું જોખમ ઘટાડે છે, પરંતુ માતાને સ્તન અને અંડાશયના કેન્સરનું જોખમ પણ ઘટાડી શકે છે.
સ્તનપાન કેવી રીતે સ્તન કેન્સરનું જોખમ ઘટાડે છે?
તેમણે કહ્યું, ‘સ્તનપાન કરાવવાથી તે હોર્મોન્સ ઘટી જાય છે, જેના કારણે બ્રેસ્ટ કેન્સર થવાની શક્યતા રહે છે. ડૉ. મહંતે કહ્યું, ‘હોર્મોનલ ફેરફારો અને સ્તનપાનને કારણે તમારા પીરિયડ્સમાં વિલંબ થઈ શકે છે.
બીજું, જ્યારે સ્ત્રી સ્તનપાન કરાવતી હોય ત્યારે કોષો પરિપક્વ થાય છે અને તેના કારણે સ્તનના પેશીઓ પણ નાશ પામે છે. હકીકતમાં, ગર્ભાવસ્થા અને સ્તનપાન માટે દૂધના ઉત્પાદન દરમિયાન, કોષો પરિપક્વ થાય છે અને કેન્સર સામે લડવામાં સક્ષમ બને છે.
શું સારવાર દરમિયાન બાળકોને દૂધ પીવડાવી શકાય?
સ્તન કેન્સરની સારવાર દરમિયાન બાળકોને સ્તનપાન કરાવી શકાય છે, પરંતુ તે સારવારની તકનીક પર આધારિત છે. સ્તન કેન્સરની શસ્ત્રક્રિયા પહેલાં, સ્ત્રીઓએ તેમના સ્તનોમાં લોહીનો પ્રવાહ ઘટાડવા માટે સ્તનપાન બંધ કરવું જોઈએ.
કીમોથેરાપી દરમિયાન સ્તનપાન ન કરાવો
ડૉ. મહંતે સમજાવ્યું, “બાળકની સલામતીને ધ્યાનમાં રાખીને કીમોથેરાપી દરમિયાન સ્તનપાન ન કરાવવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. ઘણી કીમોથેરાપી દવાઓની અસર માતાના દૂધમાં ખૂબ વધારે માત્રામાં જોવા મળે છે.
(આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)