રિપોર્ટમાં કરાયો દાવો, ફૂડ પ્રોસેસિંગ સેક્ટર વધારી શકે છે ખેડૂતોની આવક, હજારો રોજગારીનું સર્જન કરવામાં પણ સક્ષમ

ઈન્ડસ્ટ્રી બોડી, કોન્ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન ઈન્ડસ્ટ્રી (CII)એ કહ્યું કે તેના દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા એક અભ્યાસ મુજબ, ફૂડ પ્રોસેસિંગ સેક્ટર (Food Processing Sector)હજારો નોકરીઓ પેદા કરવા ઉપરાંત ખેડૂતોની આવક (Farmers Income)વધારવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. અહીં ફૂડપ્રો 2022 ની 14મી આવૃત્તિ દરમિયાન બહાર પાડવામાં આવેલા ‘ભારતના ફૂડ પ્રોસેસિંગ સેક્ટરમાં અનલોકિંગ વેલ્યૂ’ રિપોર્ટ અનુસાર, આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગ 530 બિલિયન યુએસ ડૉલરની થવાની ધારણા છે.

આ અહેવાલ મેકકિન્સે એન્ડ કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો છે, જેણે ઇવેન્ટ માટે ‘જ્ઞાન ભાગીદાર’ તરીકે કામ કર્યું હતું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘આ વૃદ્ધિ 600-650 અરબ ડોલર સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે, જો કે ખાદ્યપદાર્થોના બગાડ પર મર્યાદા હોય, ખાદ્ય પ્રક્રિયામાં વધારો કરવામાં આવે અને નિકાસ વધારવા પર સતત ધ્યાન આપવામાં આવે.’ રિપોર્ટ અનુસાર, ભારત એક વૈશ્વિક કૃષિ મહાસત્તા તરીકે ઉભરી આવી છે અને અનાજ, કઠોળ, ફળો અને શાકભાજી, ખાંડ અને દૂધના ઉત્પાદનમાં બીજો સૌથી મોટો દેશ છે. અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, “કૃષિ દેશના ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી)માં માત્ર 19 ટકા ફાળો આપે છે એટલું જ નહીં પરંતુ લગભગ અડધી વસ્તીની આજીવિકાને પણ ટેકો આપે છે.”

ખેડૂતોની આવકમાં નોંધપાત્ર વધારો થઈ શકે છે

અહેવાલ મુજબ, “માથાદીઠ કૃષિ ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી) 2000-01 અને 2020-21 વચ્ચે છ ટકાના ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર (CAGR)થી વધીને રૂ. 15,056 પ્રતિ વર્ષ થયો હતો, જ્યારે ઉદ્યોગ રૂ. નાણાકીય વર્ષ 2015-2020 માટે પ્રતિ વર્ષ 15,056. વર્ષ વચ્ચે 11 ટકાના CAGR પર વધીને 320 અરબ ડોલર થયું છે. તેના બદલે, ખેડૂતોની આવકમાં નોંધપાત્ર વધારો થઈ શકે છે અને હજારો નોકરીઓનું સર્જન થઈ શકે છે.

ભારત સરકાર ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે ફૂડ પ્રોસેસિંગને પણ પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. આના દ્વારા ખેડૂતો જૂથોમાં આવીને અથવા FPOs અને FPCs બનાવીને કૃષિ પેદાશોમાંથી અનેક ઉત્પાદનો બનાવી અને વેચી શકે છે. તેનાથી તેમની આવકમાં સારો વધારો થઈ શકે છે. આ જ કારણ છે કે ફૂડ પ્રોસેસિંગને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે. ખેતપેદાશોમાંથી બાય પ્રોડક્ટ બનાવી ખેડૂતો સારી આવક મેળવી રહ્યા છે. ત્યારે તે ઉપજને બગાડથી પણ બચાવે છે. ફૂડ પ્રોસેસિંગ ક્ષેત્ર સ્થાનિક સ્તરે રોજગારીનું સર્જન કરવામાં ખૂબ અસરકારક છે.