Mango farming : કેરીની ખેતી કરતા ખેડૂતો થઇ જાવ સાવધાન, નવી બીમારીએ વધારી દીધી ચિંતા
આંબાના ઝાડ પરના પરોપજીવીઓને તાત્કાલિક ખતમ કરવાની જરૂર છે. નહિંતર આ વર્ષે તે ફળ આપશે નહીં. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતોની આવકને મોટો ફટકો પડી શકે છે.
કેરીની ખેતી (Mango farming) કરતા ખેડૂતોએ (farmers) તાત્કાલિક પગલાં ભરવાની જરૂર છે. કારણ કે ખેતીમાં થોડી બેદરકારી મોટું નુકસાન કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં વૃક્ષો ફળ આપશે નહીં. જેથી ફળની ગુણવત્તા ઘટશે તો સરખા પૈસા નહીં મળે. ખાસ કરીને કેરીના ઝાડ પરના આંશિક સ્ટેમ પરોપજીવીઓને દૂર કરો. તે વુડી પ્રકૃતિના બારમાસી વૃક્ષોનો આંશિક સ્ટેમ પરોપજીવી છે.
ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ સેન્ટ્રલ એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટી, સમસ્તીપુર, બિહાર અને ઑલ ઈન્ડિયા ફ્રૂટ રિસર્ચ પ્રોજેક્ટના પ્રિન્સિપલ ઇન્વેસ્ટિગેટર અને એસોસિએટ ડિરેક્ટર રિસર્ચ ડૉ.એસ.કે. સિંઘએ જણાવ્યું હતું કે, આંબાના ઝાડ પરના આ પરોપજીવીમાં વાસ્તવિક કાર્યકારી પાંદડા છે, જો કે તેમાં મૂળ સિસ્ટમનો અભાવ છે અને તેથી તે અસમર્થ છે. કેરી જેવા છોડની ગેરહાજરીમાં ટકી રહેવા માટે. પરોપજીવીને પોષણ અને પાણી માટે કેરી પર આધાર રાખવો પડે છે.
છોડના મૂળ દ્વારા શોષાયેલા પોષક તત્વો અને પાણીનો ઉપયોગ પરોપજીવી વૃદ્ધિ માટે કરે છે, પરિણામે કેરીની વૃદ્ધિમાં ઘટાડો થાય છે. આ સાથે, પરોપજીવી (ઝડપથી વિકાસ પામે છે. ઘણી લોરેન્થસ શાખાઓનો વિકાસ કેરીને સંપૂર્ણપણે નબળો પાડે છે. આ સાથે જ ફળની ઉપજ અને ગુણવત્તામાં ઘટાડો થાય છે.
આ રોગ ઝડપથી ફેલાય છે
પક્ષીઓ જે આ ફળોનો ઉપયોગ કરે છે તેઓ બીજ ફેલાવે છે, જે યજમાનની શાખા મુજબના જંકશન પર ઝાડની થડ પર રહે છે. યજમાન સપાટી પરના બીજ (ઝાડના થડ) ચોમાસાની શરૂઆતમાં અંકુરિત થાય છે અને સીધો કેરીમાં પ્રવેશ કરે છે. ડૉ.સિંઘ જણાવે છે કે ઝાડ પર આ પરોપજીવીના આગમનને કારણે ઝાડની શરૂઆતની પ્રગતિ ધીમી પડી જાય છે. જે પરોપજીવી ઝાયલેમમાંથી પોષક તત્વોને ભેદવા અને શોષવાનું શરૂ કરે છે.
રોકવા માટે શું કરવું
પ્લોરેન્થસને કટરની મદદથી ફૂલ આવે તે પહેલા ચેપગ્રસ્ત શાખામાંથી પરોપજીવીને દૂર કરવું જોઈએ. એક સુસ્થાપિત લોરેન્થસ ઝાડવા છોડને નીચેથી જ્યાં તે જોડાયેલ હોય ત્યાંથી કાપી નાખવામાં આવે છે અને તેનો નાશ કરવામાં આવે છે. જ્યાં લોરેન્થસ યજમાનને જોડે છે તે બિંદુને 0.5% ગ્લાયફોસેટ/ડીઝલનો ઉપયોગ કરીને સંપૂર્ણપણે નાશ કરવો જોઈએ, જે પરોપજીવીના વિકાસને અટકાવે છે.
આ પણ વાંચો : મધ્યપ્રદેશના યુવાન એન્જિનિયરે બનાવ્યું ખાસ ડ્રોન, જંતુનાશક છંટકાવથી જ કરી શકશો વાવણી
આ પણ વાંચો : lychee Farming : લીચીની ખેતી કરતા ખેડૂતો માટે અગત્યની ટિપ્સ, નુકશાનથી બચવા ખેતરમાં તુરંત જ કરો આ કામ