ખરીફ સિઝનમાં પાકની પદ્ધતિમાં ફેરફાર કરી રહ્યા છે ખેડૂતો, ઓછા ખર્ચે વધુ ઉત્પાદન મેળવવાનો છે પ્રયાસ

જુવારને પશ્ચિમ મહારાષ્ટ્ર અને મરાઠવાડાનો મુખ્ય પાક ગણવામાં આવતો હતો. પરંતુ સમયની સાથે પાકની પદ્ધતિ (Crop Pattern)બદલાઈ રહી છે અને ખેડૂતો ઓછા ખર્ચે વધુ ઉપજ આપતા પાકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે. સોલાપુર જિલ્લાના મંગલવેધાના માલદાન જુવારને તેના ઉત્પાદન, ગુણવત્તા અને સારા સ્વાદને કારણે જીઆઈ ટેગ મળ્યો છે. આમ છતાં જુવારને બદલે ખેડૂતો (Farmers)એ ખરીફ સિઝનમાં સોયાબીનના વાવેતર પર ભાર મૂક્યો છે. હવે સોયાબીનનો વાવેતર વિસ્તાર વધી રહ્યો છે.

ખેડૂતો પણ હવે કોમર્શિયલ ખેતી પર ધ્યાન આપી રહ્યા છે. તેઓ બજારની માગ અને ઉત્પાદન ખર્ચને જોઈને જ પાક પદ્ધતિને મહત્વ આપી રહ્યા છે. જુવારના ખર્ચ અને વધુ મહેનતને જોતા ખેડૂતો હવે સોયાબીન અને કપાસની વાવણી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે. જીઆઈ ટેગવાળા વિસ્તારમાં જુવારનું બજાર ઉપલબ્ધ નથી અને જુવારની ખેતીમાંથી એટલો નફો પણ મળતો નથી. આ જ કારણ છે કે ખેડૂતોએ સોયાબીનને પ્રાથમિકતા આપી. મહેનતથી મેળવેલા પાકમાંથી તેમને બહુ ઓછી આવક મળતી હતી. જેને ધ્યાનમાં રાખીને ખેડૂતોએ સોયાબીનને પ્રાધાન્ય આપ્યું છે.

તેલીબિયાં હેઠળના વિસ્તારમાં વધારો

માલદાંડી જુવારનો ઉપયોગ માત્ર ખાવા માટે થાય છે. ખેડૂતોને સરકાર તરફથી કોઈ મદદ મળી નથી. જુવારની પ્રક્રિયા માટે કોઈ વ્યવસ્થા ન હોવાને કારણે ખેડૂતો તેની ખેતીથી દૂર જતા રહ્યા. બીજી તરફ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ખાદ્યતેલના ભાવમાં થયેલા વધારાને કારણે ખેડૂતો સૂર્યમુખી, સોયાબીન અને કુસુમ ફૂલ જેવા પાકોની ખેતી પર ભાર મુકી રહ્યા છે. છેલ્લા બે વર્ષથી તેલીબિયાં ક્ષેત્રનો વિકાસ થઈ રહ્યો છે. આ ઉપરાંત ખેતીવાડી વિભાગ દ્વારા પણ આ પાકોની ખેતી માટે પ્રોત્સાહન મળી રહ્યું છે. આ પાકોની ખેતી માટે સરકારી સહાય વધી રહી હોવાથી, પાકની પદ્ધતિ ઝડપથી બદલાઈ રહી છે. કૃષિ વિભાગ દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી પદ્ધતિઓના કારણે ઉત્પાદન પણ વધી રહ્યું છે. જેનાથી ખેડૂતો ખુશ છે.

મંગલવેધા બ્લોકમાં વિકેલ તે પિકેલ હેઠળ 935 હેક્ટર કુસુમનો વિસ્તાર નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં ખેડૂતોએ તેલીબિયાં પાકોને જ પ્રાધાન્ય આપ્યું છે. વિકેલ તે પિકેલ અભિયાન આ વર્ષે સરકાર દ્વારા અસરકારક રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવી રહ્યું છે. બીજી તરફ સોયાબીનનું બિયારણનું ઉત્પાદન ખેડૂતો માટે વધારાની આવકનું સાધન બન્યું છે. આ ખરીફ સિઝનમાં સોયાબીનના વાવેતરમાં પણ વધારો થયો છે.