Fake Seed: નકલી બિયારણથી પરેશાન ખેડૂતોને રાહત આપવા રાજ્યએ શું કરવું જોઈએ? જાણો શું કહે છે સરકાર

કેન્દ્રીય કૃષિ પ્રધાન નરેન્દ્ર સિંહ તોમરે કહ્યું છે કે ખેડૂતોની સુવિધા માટે કેન્દ્રની સાથે રાજ્ય સરકારોએ 10-15 વર્ષનો રોડમેપ તૈયાર કરવો જોઈએ. ખાસ કરીને ખેડૂતોને સારી ગુણવત્તાના બિયારણનો સમયસર પુરવઠો મળી રહે તે સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ. રાજ્ય સરકારોએ કાળાબજાર અને નકલી બિયારણ વેચનારાઓ પર કડકપણે અંકુશ લગાવવો જોઈએ. કેન્દ્રીય મંત્રી તોમરે કહ્યું કે આપણે બધા બીજ (Quality Seeds)નું મહત્વ જાણીએ છીએ. જો બીજ સારું હશે તો ભવિષ્ય સારું રહેશે. ખેતી માટે સારા બિયારણો મળવાથી ઉત્પાદન-ઉત્પાદકતા અને ખેડૂતોની આવકમાં વધારો થશે. જીડીપીમાં કૃષિનું યોગદાન વધશે અને કૃષિની સાથે દેશની અર્થવ્યવસ્થા (Farmers Income)ને પણ મજબૂતી મળશે.

કેન્દ્રીય મંત્રીએ બીજ સાંકળ વિકાસ પર આયોજિત વેબિનારમાં આ વાત કહી. તોમરે કહ્યું કે કૃષિ શક્તિ દેશની તાકાત બનવી જોઈએ, આ પ્રયાસ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે. બાકી રહેલા બધા કામ એકસાથે પૂરા કરવાના છે. તોમરે કહ્યું કે સમગ્ર બિયારણની સાંકળ ગોઠવવી જોઈએ, જેથી ખેડૂતોને કોઈ સમસ્યાનો સામનો ન કરવો પડે. તમને જણાવી દઈએ કે દેશમાં મોટી સંખ્યામાં ખેડૂતો નકલી બિયારણોથી પરેશાન છે.

સારા બીજ ઉત્પાદકતામાં વધારો કરશે

આ સાથે જે પાકોના બિયારણની કમી હોય તેવા વિસ્તારોમાં તેમના બિયારણ ઉપલબ્ધ કરાવવા જોઈએ. ઉત્પાદકતા વધારવા માટે કઠોળ-તેલીબિયાં, કપાસ વગેરે પાકોના બિયારણના પૂરતા પુરવઠા માટે આયોજન કરવું જોઈએ. કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રીએ કહ્યું કે દેશની આઝાદીના અમૃત મહોત્સવ નિમિત્તે દરેક વ્યક્તિએ આત્મમંથન કરવાની જરૂર છે. જો આપણો દેશ બિયારણની બાબતમાં આત્મનિર્ભર થશે તો આપણે અન્ય દેશોને પણ મોટા પ્રમાણમાં સપ્લાય કરી શકીશું.

બીજની શોધક્ષમતા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે

તોમરે કહ્યું કે બિયારણ શોધી શકાય તે માટે રાજ્ય સરકારોનો સહકાર પણ જરૂરી છે, જેથી દેશભરના ખેડૂતો જાગૃત બને અને જરૂરિયાત મુજબ તેઓ તેમના ખેતર માટે બિયારણના મામલે કોઈપણ નિષ્કર્ષ પર પહોંચી શકે. તોમરે કહ્યું કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો ભાર કૃષિમાં ઉત્પાદકતા વધારવાની સાથે ખર્ચ ઘટાડવા પર પણ છે. ખેડૂતોને સારા બિયારણ સસ્તામાં મળે અને ખાનગી અને સરકારી એજન્સીઓ વચ્ચેના ભાવનો તફાવત દૂર થાય, આ આયોજન કરવું જોઈએ.

ICARએ ખેડૂતોને સારા બિયારણો પહોંચાડવા જોઈએ

કેન્દ્રીય કૃષિ રાજ્ય મંત્રી શોભા કરંદલાજેએ જણાવ્યું હતું કે ભારતીય કૃષિ અનુસંધાન પરિષદ (ICAR) દ્વારા વિકસિત બિયારણની જાતો પાયાના સ્તરે ખેડૂતો સુધી પહોંચે તે સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ. આ સાથે રાજ્યોએ જિલ્લા સ્તરે કૃષિ વિભાગને લગતા તમામ પાસાઓ પર આયોજનબદ્ધ રીતે કામ કરવું જોઈએ, જેથી ખેડૂતોને કોઈ સમસ્યાનો સામનો ન કરવો પડે.

ગુણવત્તાયુક્ત બિયારણ ખેડૂતો સુધી પહોંચાડવું જોઈએ

કેન્દ્રીય કૃષિ સચિવ મનોજ આહુજાએ જણાવ્યું હતું કે પંચાયત સ્તરે ખેડૂતોને ગુણવત્તાયુક્ત બિયારણ ઉપલબ્ધ કરાવવાની વ્યવસ્થા થવી જોઈએ. સાથે સાથે ખેડૂતોએ બિયારણની ગુણવત્તા પરિક્ષણ માટે પણ જાગૃત થવું જોઈએ. સંયુક્ત સચિવ (બીજ) અશ્વિની કુમારે કહ્યું કે સરકાર પંચાયત સ્તરે બીજ અંકુરણ પરીક્ષણ પ્રયોગશાળા માટે કામ કરી રહી છે. આ પ્રસંગે મંત્રાલયના અધિક સચિવ અભિલાક્ષ લખી પણ હાજર હતા.