TV9 GUJARATI | Edited By: Charmi Katira
Dec 26, 2021 | 9:31 AM
અનાદિ કાળથી પશુપાલન (Animal Husbandry) માણસ માટે આવકનો સારો સ્ત્રોત રહ્યો છે. આજના સમયમાં પણ પશુપાલન સૌથી નફાકારક વ્યવસાયો પૈકી એક છે પછી ભલે તે નાના પાયે હોય કે મોટા પાયે. જો તમે પશુપાલન વ્યવસાય (Animal husbandry business) શરૂ કરવા માંગો છો તો આજે અમે તમને સૌથી વધુ નફાકારક વ્યવસાય વિશે જણાવીશું જે 2022 માં તમારી આવક બમણી કરશે.
આવો જાણીએ 7 પશુપાલન વ્યવસાય વિષે.
મરઘાં ઉછેર વ્યક્તિ ઇંડા તેમજ માંસ માટે મરઘાં ઉછેર શરૂ કરી શકે છે. સામાન્ય રીતે મરઘીઓ જે ઇંડા મૂકે છે તે ‘લેયર’ હોય છે અને મરઘી જે માંસ પેદા કરે છે તે ‘બ્રોઈલર’ હોય છે. ચિકન મીટની માગ દિનપ્રતિદિન વધી રહી હોવાથી મરઘાં ઉછેરએ ખેડૂતો માટે નફાકારક પશુપાલન વ્યવસાય છે. તમે નાના કે મોટા પાયે પોલ્ટ્રી ફાર્મ સરળતાથી શરૂ કરી શકો છો.
ઘેટાં ઉછેર (Sheep Rearing) ઘેટાં ઉછેર પણ ખેડૂતો માટે નફાકારક વ્યવસાય છે. તમે ઘેટાંને તેના દૂધ, માંસ અને ફાઇબર માટે ઉછેરી શકો છો. તમારે તમારા વિસ્તારની કૃષિ-આબોહવાની સ્થિતિના આધારે ચોક્કસ જાતિઓ પસંદ કરવાની જરૂર છે. ઘેટાં ઉત્પાદક દેશોમાં મુખ્ય ભૂમિ ચીન, ઓસ્ટ્રેલિયા, ભારત, ઈરાન વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. ઘેટાં ઉછેરનો વ્યવસાય શરૂ કરતા પહેલા તમારે સ્પષ્ટ વ્યવસાય યોજનાનો મુસદ્દો તૈયાર કરવો જોઈએ. જેમાં નાણાકીય ખર્ચ અને આવક સામેલ હોવી જોઈએ.
બકરી ઉછેર (Goat Farming) બકરી ઉછેર એ હાલમાં સૌથી વધુ નફાકારક પશુપાલન વ્યવસાય પૈકી એક છે, કારણ કે તે આપણને દૂધ તેમજ માંસ આપે છે. તદુપરાંત, બકરી ઉછેર એ ઓછા રોકાણ અને વધુ નફાનો પશુપાલન વ્યવસાય છે. અન્ય પ્રાણીઓની સરખામણીમાં તેમના નાના શરીરના કદને કારણે તેમને આવાસ માટે મોટા વિસ્તારની જરૂર નથી. તમે શરૂઆતમાં 6-7 બકરીઓથી શરૂઆત કરી શકો છો અને એકવાર તમારો વ્યવસાય સ્થાપિત થઈ જાય પછી તમે સંખ્યા વધારી શકો છો.
ડુક્કર ઉછેર અન્ય નફાકારક પશુધન વ્યવસાયનો વિચાર ડુક્કર ઉછેર છે. વિશ્વભરમાં દર વર્ષે 1 અબજથી વધુ ડુક્કર માર્યા જાય છે અને સૌથી વધુ ડુક્કરની નિકાસ કરતા દેશોમાં યુએસ, યુરોપિયન યુનિયન અને કેનેડાનો સમાવેશ થાય છે. મોટાભાગના ડુક્કરનો ઉપયોગ માનવ ખોરાક માટે થાય છે, પરંતુ તેમની ચામડી, ચરબી અને અન્ય સામગ્રીનો ઉપયોગ કપડાં, સૌંદર્ય પ્રસાધનો, પ્રોસેસ્ડ ફૂડ અને તબીબી ઉપયોગ માટે પણ થાય છે. ભારતમાં ડુક્કર પાલનનો ઉછેર મુખ્યત્વે ઉત્તર પૂર્વીય પ્રદેશોમાં કરવામાં આવે છે.
દૂધ ઉત્પાદન (Milk production) ડેરી ફાર્મિંગ સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય છે. ખેડૂતો માટે તેમની આવક બમણી કરવાનો અને તેમના પરિવારો માટે વધુ પૌષ્ટિક ખોરાક મેળવવાનો આ એક શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે. ડેરી ફાર્મિંગ તાજું દૂધ અને મૂળભૂત આવકનો સ્ત્રોત પૂરો પાડે છે, ત્યારે દહીં અને ચીઝ જેવા મૂલ્યવર્ધિત ઉત્પાદનો આવકનો ઉચ્ચ સ્ત્રોત પૂરો પાડે છે.
માછલી ઉછેર (Fish Farming) જેમની પાસે પર્યાપ્ત જળાશયો છે તેમના માટે મત્સ્ય ઉછેર એ પૈસા કમાવવાનો બીજો વ્યવસાય છે. જો કે, તમે તમારા સ્થાનના આધારે નાની ટાંકીઓ અથવા તળાવોમાં પણ માછલીનો ઉછેર કરી શકો છો. તમે વિવિધ પ્રકારના કાર્પ, ઝીંગા, કેટફિશ, પ્રોન અને સૅલ્મોનમાંથી પસંદ કરી શકો છો. માછલી ઉછેરનો વ્યવસાય શરૂ કરતી વખતે સ્થાનિક માગને સમજવા માટે બજારનો અભ્યાસ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. આ દિવસોમાં સુશોભન માછલી ઉછેર અને બાયોફ્લોક માછલી ઉછેરની ઘણી માગ છે.
મોતીની ખેતી (Pearl Farming) હાલમાં મોતી ઉદ્યોગને ઘણું આગવું સ્થાન મળી રહ્યું છે અને તે મોતીની ખેતીના નામથી પણ ઓળખાય છે. તમે કૃત્રિમ રીતે મોતી પણ બનાવી શકો છો. મોતીની ખેતી એ ખૂબ જ નફાકારક પશુધન વ્યવસાય છે, જો કે તેને લાંબા ગાળાના આયોજનની જરૂર છે.
