Banana Price: કેળાની ખેતી કરતા ખેડૂતો ખુશખુશાલ, વિક્રમી ભાવથી થઈ નુકસાનની ભરપાઈ

એક તરફ જ્યાં મહારાષ્ટ્રમાં વરસાદને કારણે નાંદેડ જિલ્લામાં સૌથી વધુ નુકસાન થયું છે, તો બીજી તરફ એક ચિત્ર છે જે આ જિલ્લાના ખેડૂતો (Farmers)ને પણ રાહત મળતી જોવા મળી રહ્યું છે. કારણ કે જિલ્લામાં કેળાના વિક્રમી ભાવ જોવા મળી રહ્યા છે. અત્યાર સુધી જિલ્લામાં ક્વિન્ટલ દીઠ 1000 થી 2000 રૂપિયાનો દર ક્યારેય જોવા મળ્યો ન હતો. પરંતુ, હવે ઉત્તર ભારતમાં કેળા (Banana Farming)ની વધતી માગને કારણે સરેરાશ ભાવ 2500 થી 3000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ મળી રહ્યો છે. ખેડૂતોનું કહેવું છે કે તેમને કેળાના આટલા ભાવ (Banana Price)પહેલીવાર મળી રહ્યા છે. જેના કારણે પાકના નુકસાનની ભરપાઈ થઈ છે.

શ્રાવણ માસના કારણે ભાવમાં વધુ વધારો થયો હતો. સિઝનની શરૂઆતથી જ કેળાને સારો ભાવ મળ્યો છે. નહિંતર સામાન્ય રીતે 300 થી 500 રૂપિયા ભાવ મળતો હતો. ઉત્પાદન ઘટવાથી માગ વધી રહી છે. આ વર્ષે કુદરતી આફતને કારણે મહારાષ્ટ્રના અનેક જિલ્લાઓમાં કેળાના બગીચાને નુકસાન થયું હતું. આ વર્ષની શરૂઆતમાં પણ કેળાનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ માત્ર 400 થી 800 રૂપિયા હતો તેથી ભાવને લઈ ખેડૂતો ચિંતામાં મુકાયા હતા.

જૂન પછી કેળાના ભાવ વધવા લાગ્યા

જોકે, જૂનમાં વરસાદ બાદ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવા લાગ્યો હતો અને વેપારીઓએ વધુ માગ કરી રહ્યા હતા. આવી સ્થિતિમાં કિંમતમાં રેકોર્ડ વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. જૂનમાં કેળાનો ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. 1,500 થી 1,800 હતો, જ્યારે જુલાઈમાં ભાવ ઘટીને રૂ. 2,000 થી 3,000 થયો છે. આ વર્ષે કેળાના ખેડૂતો ખૂબ ખુશ છે કારણ કે સારા ભાવથી નુકસાનની ભરપાઈ થઈ છે. આ વર્ષે માગ અને પુરવઠામાં મોટો તફાવત છે, જેનો ફાયદો ખેડૂતોને થઈ રહ્યો છે.

અગાઉ ખેડૂતોને ભારે નુકસાન થયું હતું

કેળા ઉત્પાદકોનું કહેવું છે કે છેલ્લા બે વર્ષમાં કેળાની આવકની વાત છોડો, ઉલટું અમે ખેડૂતોને નુકસાન વેઠવું પડી રહ્યું હતું. ખર્ચ ઉઠાવવો પણ મુશ્કેલ બની ગયો હતો. સાથે સાથે કમોસમી વરસાદમાં પણ કેળાના બગીચાઓને ભારે નુકસાન વેઠવું પડ્યું હતું. ખેડૂતોએ જણાવ્યું કે કોરોનાના સમયમાં ખેડૂતોને રસ્તા પર કેળા ફેંકવાની ફરજ પડી હતી.

ગયા વર્ષે, ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અને નીચા ભાવના બેવડા સંકટથી ખેડૂતો ઝઝૂમી રહ્યા હતા. સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન કેળાની માગ રહે છે, પરંતુ કોરોના અને બજાર બંધ થવાના કારણે ખેડૂતો નિરાશ થયા હતા. ઘણા લોકો દ્વારા કેળાના વાવેતરનો પણ નાશ કરવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે આ વર્ષે સિઝનમાં બગીચામાં જીવાતોનો પ્રકોપ જોવા મળ્યો હતો, જેના કારણે ઉત્પાદનમાં મોટો ઘટાડો થયો છે, પરંતુ સારા ભાવ તેની ભરપાઈ કરી રહ્યા છે.

ભાવમાં હજુ વધારાની અપેક્ષા

હાલ બજારમાં કેળાની સારી માગ છે. ઘટતા ઉત્પાદનની સાથે સાથે અનેક જિલ્લાઓમાં વાવેતર વિસ્તારમાં પણ ઘટાડો થયો છે. જેની સીધી અસર ઉત્પાદન પર પડી છે અને હવે માગ વધી છે. મહારાષ્ટ્ર દેશનું મુખ્ય કેળા ઉત્પાદક છે. અહીંના જલગાંવ જિલ્લાનું ભુસાવલ તેની ખેતી માટે પ્રખ્યાત છે.

આ સાથે નડેડ જિલ્લાના અર્ધપુરી, મુદખેડ, નાંદેડ, હદગાંવ તાલુકાઓમાં પણ કેળાનું ઉત્પાદન વધુ છે. માગમાં વધારાને કારણે નાંદેડ જિલ્લાના વિસ્તારમાં કેળાને 2500 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ મળી રહ્યા છે. આ દર ખેડૂતોને પ્રથમ વખત મળ્યો છે. જો માગ આ રીતે ચાલુ રહેશે તો ભાવમાં હજુ વધારો થવાની ધારણા છે.

કેળાના ભાવ કેટલા છે

મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ એગ્રીકલ્ચરલ માર્કેટિંગ બોર્ડના જણાવ્યા અનુસાર, 7 ઓગસ્ટના રોજ યેવલા મંડીમાં ખેડૂતોને ક્વિન્ટલ દીઠ 1840 રૂપિયાનો લઘુત્તમ ભાવ મળ્યો હતો. જ્યારે સરેરાશ દર 2130 હતો, મહત્તમ રૂ. 2230 હતો. પુણેની મંડીમાં 32 ક્વિન્ટલ કેળાની આવક થઈ છે. અહીં લઘુત્તમ ભાવ 2000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો.જ્યારે સરેરાશ દર 4000 અને મહત્તમ 6000 રૂપિયા હતો. કલ્યાણ મંડીમાં લઘુત્તમ ભાવ 4000 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ હતો. સરેરાશ 4500 રૂપિયા હતો. જ્યારે મહત્તમ દર રૂ.5000 હતો.