કપાસમાં ગુલાબી ઈયળના પ્રકોપને રોકવાનો મળી ગયો ઈલાજ ! આ તકનીકનો કરાશે ઉપયોગ
કપાસ પર ગુલાબી લાર્વા(Pink Bollworm)ના ફેલાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે એક અથવા વધુ વિકલ્પો અપનાવવામાં આવ્યા છે. પરંતુ અત્યાર સુધી તમામ નિષ્ફળ ગયા છે. તેથી આ વધતા જતા ખતરાથી ખેડૂતોએ તેની ખેતી છોડી દીધી હતી.
મહારાષ્ટ્રમાં સોયાબીન અને કપાસની ખેતી પર આ વર્ષે ખેડૂતોનું સૌથી વધુ ધ્યાન છે. આમ છતાં, ખેડૂતો માટે સૌથી મોટો ખતરો કપાસના પાક પર ગુલાબી ઈયળ (Pink Bollworm)નો છે. ગુલાબી ઈયળના વધતા ઉપદ્રવને કારણે ઉત્પાદન ઘટે છે અને અન્ય પાકોને પણ અસર થાય છે. જેના કારણે ખેડૂતોએ કપાસનું વાવેતર કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું પરંતુ આ વર્ષે ફરી વિક્રમી ભાવ જોતા કપાસ(Cotton)નું વાવેતર પુરજોશમાં છે. જીવાતોનો ઉપદ્રવ થવાની ભીતિ છે. આ જીવાતોનો સામનો કરવા માટે ઘણા ઉકેલો ઘડવામાં આવ્યા છે, પરંતુ ખતરો સમાપ્ત થયો નથી.
હવે કૃષિ વિભાગ દ્વારા એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે મેટિંગ ડિસ્ટર્બન્સ ટેક્નિકનો ઉપયોગ કરીને ગુલાબી ઈયળને રોકવાના પ્રયાસો કરવામાં આવશે. આ પ્રયોગ મહારાષ્ટ્રના 23 કપાસ ઉત્પાદક જિલ્લાઓમાં લાગુ કરવામાં આવશે. આ માટે એક ખાનગી કંપની સાથે કરાર કરવામાં આવ્યો છે અને તે આ ખરીફ સિઝનથી શરૂ થશે.
સોયાબીન અને કપાસ મુખ્ય ખરીફ પાક છે. તદુપરાંત, કૃષિ વિભાગે આ વર્ષે વિસ્તારમાં વૃદ્ધિની આગાહી કરી છે, કારણ કે ગયા વર્ષે કપાસના વિક્રમી ભાવ મળ્યા હતા. પરંતુ વરસાદના અભાવે હવે નાની જાતોનું વાવેતર કરવામાં આવશે તેથી સોયાબીનનો વિસ્તાર પણ વધવાની ધારણા છે. હાલમાં મહારાષ્ટ્રમાં વરસાદને કારણે ખરીફની વાવણીએ વેગ પકડ્યો છે. કઠોળની જગ્યાએ સોયાબીન અને કપાસની ખેતી કરવામાં આવી રહી છે. મહારાષ્ટ્રમાં વિદર્ભના તમામ જિલ્લાઓમાં કપાસની ખેતી થાય છે.
મેટિંગ ડિસ્ટર્બન્સ ટેકનિક પ્રક્રિયા શું છે
ગુલાબી ઈયળના પ્રકોપને રોકવા માટે સલ્ફર કેમિકલનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. છોડના ચોક્કસ ભાગમાં સલ્ફર લગાવ્યા પછી, નર શલભ માદા શલભની સુગંધથી આકર્ષિત થશે અને વારંવાર આવવા છતાં પાછા ફરશે, કારણ કે તેઓ માદા જીવાતને શોધી શકશે નહીં. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ એકબીજાના સંપર્કમાં આવી શકશે નહીં અને ઇંડા મૂકવાની પ્રક્રિયામાં વિક્ષેપને કારણે, નવા જંતુઓ ઉત્પન્ન થશે નહીં. આનાથી જીવાતોના વધતા ઉપદ્રવને અટકાવી શકાય છે. આ વર્ષે આ પ્રયોગ 23 કપાસ ઉત્પાદક જિલ્લાઓમાં કરવામાં આવશે. કોટન રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ડાયરેક્ટર ડૉ કૃષ્ણ કુમાર કહે છે કે પ્રક્રિયા જટિલ હોવા છતાં તેને અસરકારક ગણવામાં આવે છે.
કપાસની ખેતી પર વધુ ફોકસ
કપાસ પર ગુલાબી લાર્વાના ફેલાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે એક અથવા વધુ વિકલ્પો અપનાવવામાં આવ્યા છે. પરંતુ અત્યાર સુધી તમામ નિષ્ફળ ગયા છે. તેથી આ વધતા જતા ખતરાથી ખેડૂતોએ તેની ખેતી છોડી દીધી હતી. ઊંચા ભાવને કારણે ખેડૂતોએ ટૂંકા ગાળાની જાતો પસંદ કરી છે. આ વર્ષે કૃષિ વિભાગનો અંદાજ છે કે રાજ્યમાં કપાસના વાવેતર હેઠળનો વિસ્તાર વધશે.