જ્યારે Google કે ઈન્ટરનેટ ન હતુ, ત્યારે કોણ કેવી રીતે તૈયાર કરતુ દુનિયાના અમીરોની યાદી? જાણો અહીં

ફોર્બ્સની અમીરોની યાદીમાં કોનું નામ આવ્યું, કોને કયો રેન્ક મળ્યો? મુકેશ અંબાણી અને ગૌતમ અદાણી વચ્ચે ભારતમાં જીત મેળવનાર એલોન મસ્ક કે જેફ બેઝોસ વચ્ચે કોણ ટોચ પર રહ્યું. આપણે બધા તેના વિશે જાણવા માંગીએ છીએ. આજે તે એકદમ સરળ બની ગયું છે કારણ કે તમારી પાસે ગૂગલ અને ઈન્ટરનેટ જેવા સાધનો છે. પણ વિચારો, જ્યારે ‘ફોર્બ્સ’એ આ પ્રકારની પ્રથમ યાદી તૈયાર કરી હતી, તો પછી આ બધું ગૂગલ કે ઈન્ટરનેટ વગર કેવી રીતે શક્ય બન્યું હશે? અને ગુગલ કે ઈન્ટેરનેટ વગર કેવી રીતે અમીરોની યાદી બનાવાઈ હશે.

પહેલીવાર દુનિયાના અમીરોની યાદી બનાવવાનો આઈડીયા કોને આવ્યો?

વિશ્વના સૌથી ધનિક લોકોની યાદી તૈયાર કરવાના ફોર્બ્સના કાર્યનો પાયો 1982માં નાખવામાં આવ્યો હતો. હા, આ ભારતે પ્રથમ ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ જીત્યો તે પહેલાની વાત છે. તે વર્ષે ફોર્બ્સે અમેરિકાના 400 સૌથી ધનિક લોકોની યાદી બનાવવાની યોજના બનાવી હતી. આનો વિચાર ફોર્બ્સના માલિક માલ્કમને આવ્યો. તેણે તેની સંપાદકોની ટીમ સાથે વાત કરી, પરંતુ બધાએ હાર માની લીધી. તેની પાછળ પણ એક મોટું કારણ હતું.

‘અપહરણકર્તાઓ’નું નિશાન બનવાનો ભય હતો

ફોર્બ્સના સંપાદકોએ તે સમયે પૂછ્યું હતું કે અમીર લોકોની સંપત્તિ વિશે કેવી રીતે શોધવું, જ્યારે તેનાથી સંબંધિત મોટાભાગની માહિતી જાહેર નથી. આ સિવાય તેણે મેનેજમેન્ટને બીજો સવાલ કર્યો હતો કે શું આવી યાદી બનાવીને પૈસા એકત્ર કરનારા, ડાકુ કે અપહરણ કરનારાઓના નિશાને ધનિક લોકો નહીં બની જાય?

પાછળથી માલ્કમે કહ્યું કે કોઈ વાંધો નથી, તે આ કામ બહારની વ્યક્તિ પાસેથી, કેટલાક સંપાદકોની મદદથી કરાવશે. પછી તે સમયે શું થયું કે ફોર્બ્સે માહિતી એકત્ર કરવાની કેટલીક પદ્ધતિઓ અને ડેટા માઇનિંગની પદ્ધતિઓની શોધ કરી જે આજે પણ ઉપયોગમાં છે. પરંતુ 1987માં ફોર્બ્સે અમેરિકાની બહાર વિશ્વના સૌથી અમીર લોકોની યાદી જાહેર કરી અને આ માટે તેમને ઘણી મહેનત કરવી પડી.

આ રીતે થઈ પ્રથમ ‘વિશ્વના અબજોપતિઓની યાદી’ તૈયાર

ફોર્બ્સ 400ની યાદી જાહેર કર્યા બાદ ફોર્બ્સે 5 વર્ષ બાદ વિશ્વના સૌથી અમીર લોકોની યાદી જાહેર કરી છે. તે સમયે ન તો ગૂગલ હતું કે ન તો ઈન્ટરનેટ. તેથી ફોર્બ્સને સખત મહેનત કરવી પડી. તેના નાણાકીય રિપોર્ટરોએ વિશ્વના તમામ દેશોને ફોન કોલ્સ કર્યા. ઘણા પત્રકારોને એશિયન દેશોમાં પ્રવાસ પર મોકલ્યા. ત્યાંથી તેણે એવી માહિતી એકઠી કરી જે સાર્વજનિક ન હતી અને અંતે તેને જાપાનમાં વિશ્વનો સૌથી ધનિક વ્યક્તિ મળ્યો.

ફોર્બ્સની દુનિયાના સૌથી અમીર લોકોની પ્રથમ યાદીમાં ટોપ પર રહેનાર વ્યક્તિ અમેરિકન નહીં પણ જાપાની બિઝનેસમેન હતો. તેનું નામ ‘યોશિયાકી સુત્સુમી’ હતું. તેમની કંપની શેઇબુ કોર્પોરેશને તે સમયે રિયલ એસ્ટેટમાં જંગી રોકાણ કર્યું હતું. તે સમયે તેની કુલ સંપત્તિ $20 બિલિયનની આસપાસ હતી, જે આજે લગભગ $44.4 બિલિયન હશે. પરંતુ તેમનું નસીબ લાંબું ટકી શક્યું નહીં.

વર્ષ 2005માં તેમનું નામ અનેક કૌભાંડોમાં સામે આવ્યું હતું, જે બાદ તેમની સંપત્તિમાં ઝડપથી ઘટાડો થયો હતો અને વર્ષ 2007ની યાદીમાંથી તેમને કાઢી નાખવામાં આવ્યા હતા.

ભારતની યાદી 2004 થી આવી રહી છે

ફોર્બ્સે 2004થી ભારતના 100 સૌથી ધનિક લોકોની યાદી બહાર પાડવાનું શરૂ કર્યું છે. આ યાદીમાં મુકેશ અંબાણી લાંબા સમયથી ટોપ પર છે. વર્ષ 2023માં પણ તે ટોચ પર છે, જ્યારે વિશ્વમાં તેનો ક્રમ 15મો છે. 2023 માં, વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ એલોન મસ્ક છે.