India Canada Business: કેનેડા અને ભારત વચ્ચે તકરાર ચાલી રહી છે અને બંને દેશો વચ્ચે કૂટનિતિક પ્રોબ્લમ્સ હાલ ચર્ચાનો વિષય છે. આ તણાવની અસર ભારતીય શેરબજારમાં પણ જોવા મળી રહી છે, પરંતુ ખાસ વાત એ છે કે કેનેડાના રોકાણ પર હાલ તેની કોઈ અસર નથી.
આ પણ વાંચો: Canada News : સમગ્ર દુનિયામાં થઈ બદનામી તો PM જસ્ટિન ટ્રુડોએ માંગી માફી, કહ્યું- ભૂલ થઈ ગઈ
અત્યાર સુધીના સપ્ટેમ્બર મહિનામાં વિદેશી રોકાણકારોએ ભારતના બજારમાંથી મોટો ઉપાડ કર્યો છે, પણ કેનેડિયન આઉટફ્લોના હાલ કોઈ સંકેત જોવા મળ્યા નથી. એટલે કે કેનેડા ઈચ્છે તો પણ તે ભારતીય બજાર છોડવા તૈયાર નથી અને તેની પાછળ અનેક કારણો છે.
ભારતીય સ્ટોક એક્સચેન્જ પાસે ઉપલબ્ધ બ્લોક ડીલ ડેટા અત્યાર સુધી કેનેડા સંબંધિત ઉપાડના હાલ કોઈ સંકેત નથી. આ એવા સમયે છે જ્યારે કેનેડા અને ભારત વચ્ચે વધી રહેલા ટેન્સનના કારણે બહારના રોકાણકારો દ્વારા એક સપ્ટેમ્બર મહિનામાં જ ભારતના બજારમાંથી 12,000 કરોડ રૂપિયાનો ઉપાડ કરવામાં આવ્યો છે. બજારના જાણકારોના જણાવ્યા મુજબ કેનેડિયન આઉટફ્લોના હાલ કોઈ સ્પષ્ટ સંકેતો જોવા મળ્યા નથી. તેમણે કહ્યું કે તાજેતરમાં ઉપાડ વાસ્તવમાં યુએસ ફેડ દ્વારા કઠોર કમેન્ટનું પરિણામ છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતીય બજાર ઇક્વિટી અને નિશ્ચિત આવકની સંપત્તિ પર જે આકર્ષક ઉપજ આપે છે તે બેજોડ છે. તેના કારણે કેનેડા પણ ભારતમાંથી પોતાનું રોકાણ ઉપાડ કરવા માંગતું નથી.
માર્કેટ એનાલિસ્ટ જણાવ્યું હતું કે કેનેડા અને ભારતનો મુદ્દો છેલ્લા ઘણા સમયથી ગરમ થઈ ગયો છે. કેનેડિયન પેન્શન ફંડનું ભારતના બજારમાં મોટું રોકાણ છે, રોકાણની દુનિયામાં સૌથી મોટી બાબત વળતર છે, જે ભારતીય બજારમાં સારૂ છે.
સ્ટોક એક્સચેન્જોમાંથી મળેલી માહિતી મુજબ, જો તમે અત્યાર સુધી કેનેડાના રોકાણકારો દ્વારા કોઈ વેચાણ જોવા મળ્યું નથી, તો હવે તે આગળ વધવાની શક્યતા વધુ નથી. ભારત FPIનો મનપસંદ દેશ છે અને ચીન +1 યોજનાનો એક ભાગ છે. જો આપણે ભારત સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા સુધારાઓ અને PLI યોજનાઓને જોડીએ તો જે ચિત્ર ઉભરી આવે છે તે એ છે કે ભારત સૌથી ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર છે.
ભારત અને કેનેડા વચ્ચેનો કુલ વાર્ષિક દ્વિપક્ષીય વેપાર આશરે $8 બિલિયન છે. કેનેડાના બે સાવરેન ફંડ CPPIB અને CDPQ પાસે એક ડઝન સ્થાનિક શેરોનો ભાગ છે. ડિપોઝિટરી NSDL મુજબ, મૂળ દેશ કેનેડા સાથે 818 નોંધાયેલા FPIs હતા. ઓગસ્ટના અંતે કેનેડામાં વિદેશી રોકાણકારોએ રૂ. 1,50,871 કરોડનું સંચાલન કર્યું હતું.
સપ્ટેમ્બરમાં વિદેશી રોકાણકારો દ્વારા કરવામાં આવેલા વેચાણની વાત કરીએ તો સપ્ટેમ્બરમાં કુલ ઉપાડ રૂ. 12,716 કરોડ હતો, જ્યારે ઓગસ્ટમાં છેલ્લા મહિનામાં આ આંકડો રૂ. 12,262 કરોડ હતો. આ બંને આંકડા જૂન-જુલાઈ 2023માં ઉપાડના આંકડા કરતા ઘણા ઓછા છે, કારણ કે તે સમયે ઉપાડનો આંકડો રૂ. 40,000 કરોડને પાર કરી ગયો હતો. જેમ ભારતીય ઉદ્યોગ ક્ષેત્ર શેરહોલ્ડિંગ પેટર્ન જાહેર કરવાનું શરૂ કરશે કેનેડિયન રોકાણો પાછા ખેંચવા સંબંધિત સમગ્ર ચિત્ર પણ સ્પષ્ટ થઈ જશે. આમાં એક કે બે અઠવાડિયા લાગી શકે છે.