Budget 2024 : ભારતમાં તાજેતરના વર્ષોમાં સારા રિટર્નના કારણે લોકોનો શેરબજારમાં રોકાણ કરવાનો ઝોક વધ્યો છે. આ ઉપરાંત સામે લોન લેવાની આદત પણ વધી રહી છે. આ સ્થિતિમાં બેંકોએ થાપણોની અછતનો સામનો કરવાનું શરૂ કર્યું છે પરંતુ આ વખતે નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા કેપિટલ ગેઇન્સ ટેક્સને લઈને બજેટમાં કરવામાં આવેલા ફેરફારોને કારણે આશા છે કે FD માટે ફરીથી સારા દિવસો આવી શકે છે.
બજેટમાં શોર્ટ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ 15 ટકાથી વધારીને 20 ટકા કરવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઇન ટેક્સ પણ 10 ટકાથી વધારીને 12.5 ટકા કરવામાં આવ્યો છે. એટલું જ નહીં સરકારે પ્રોપર્ટી અને ગોલ્ડ જેવા એસેટ ક્લાસ પર ઉપલબ્ધ ઈન્ડેક્સેશન લાભો પણ નાબૂદ કર્યા છે. ટેક્સ મર્યાદા 20 ટકાથી ઘટાડીને 12.5 ટકા કરવામાં આવી છે.
સરકાર દ્વારા શોર્ટ ટર્મ અને લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન્સ ટેક્સમાં વધારો થવાથી લોકોનો ઈક્વિટી માર્કેટમાં રોકાણ કરવાનો ઝોક ઘટશે. હાલમાં, લોકો પાસે જે પણ રોકડ બચત હોય છે તેઓ તેને શેરબજારમાં રોકાણ કરીને નફો બુક કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. હવે શોર્ટ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સમાં વધારો થવાથી ઈન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગના વોલ્યુમને મર્યાદિત કરવાની અપેક્ષા છે.
સેબીનો તાજેતરનો અહેવાલ એ પણ દર્શાવે છે કે દેશમાં દર 10માંથી 7 ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડર્સ અને રોકાણકારોને શેરબજારમાં નુકસાન થયું છે. ભારત જેવા ઓછી આવક ધરાવતા દેશ માટે આ સારી સ્થિતિ નથી. આ એક ખતરાની ઘંટડી છે કારણ કે તેમાં મોટાભાગના રોકાણકારો 30 વર્ષની વય જૂથના છે.
સરકારે લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન પર ટેક્સ રેટ પણ વધારીને 12.5 ટકા કર્યો છે. આ ઉપરાંત ઇન્ડેક્સેશનનો લાભ પણ દૂર કરવામાં આવ્યો છે. તેનાથી લોકોને અન્ય એસેટ ક્લાસમાં રોકાણ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત નહીં થાય. તે જ સમયે, આ સંપત્તિઓમાં રોકાણ કરીને જંગી વળતર મેળવનારા રોકાણકારોની નફાકારકતાને પણ અસર થશે.
તેથી, અન્ય પરંપરાગત બચત વિકલ્પોમાં લોકોનું રોકાણ વધવાની અપેક્ષા રાખી શકાય. બેંકોમાં જમા રકમની સમસ્યાને ઓછી કરવાની સાથે દેશમાં ઘરેલું બચત વધારવાનું પણ કામ કરશે.
યસ સિક્યોરિટીઝના રિસર્ચ હેડ શિવાજી થાપલિયાલને ટાંકીને એક મીડિયા રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે બજેટની આ જોગવાઈ બેંકો માટે આડકતરી રીતે સારી છે. આનાથી સોના અને મિલકત અને ઇક્વિટી રોકાણ જેવી ભૌતિક સંપત્તિ પર નકારાત્મક અસર પડશે.
બીજી તરફ આરબીઆઈના ડેટા દર્શાવે છે કે બેંકોની થાપણ વૃદ્ધિ વાર્ષિક ધોરણે 11.1 ટકા છે જ્યારે તેમની લોન વિતરણની વૃદ્ધિ 17.4 ટકા રહી છે. આમ થાપણ વૃદ્ધિ ઘણી ઓછી છે અને થાપણની કટોકટી છેલ્લા બે દાયકામાં સૌથી વધુ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં સરકારનું આ પગલું બેંકોની જમા રકમ વધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
Published On - 7:04 am, Fri, 26 July 24