History of city name : એલિસ બ્રિજના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા
એલિસ બ્રિજ ગુજરાતના અમદાવાદમાં સ્થિત લગભગ એક સદી જૂનો ઐતિહાસિક પુલ છે. સાબરમતી નદી પર બનેલો આ પુલ શહેરના પૂર્વ અને પશ્ચિમ ભાગને જોડે છે.1892માં નિર્મિત આ આર્ચ-ડિઝાઇનવાળો પુલ અમદાવાદનો પ્રથમ પુલ માનવામાં આવે છે. વર્ષ1997માં તેની બે બાજુ નવા પુલોનું નિર્માણ કરીને એને સ્વામી વિવેકાનંદ પુલ નામ અપાયું, છતાં આજે પણ લોકો તેને એલિસ બ્રિજ નામથી જ વધુ ઓળખે છે.
મૂળ એલિસ બ્રિજ પહોળાઈમાં નાનો હોવાથી વધતી ટ્રાફિકની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકતો ન હતો, જેથી 1997માં તેને વાહનો માટે બંધ કરવામાં આવ્યો. ત્યારબાદ તેની બંને બાજુ 1999માં લગભગ 180 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે નવા પુલોનું નિર્માણ થયું અને જૂના પુલને ઐતિહાસિક સ્મૃતિરૂપે સાચવી રાખવામાં આવ્યો. બાંધકામની પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા પછી વિસ્તૃત જગ્યાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને માણેક બુરજ અને ગણેશ બારીનું પુનર્નિર્માણ કરવામાં આવ્યું. નવા નિર્મિત આ પુલને સ્વામી વિવેકાનંદ પુલ નામ અપાયું.
સાબરમતી નદીના વધતા પ્રદૂષણના કારણે એલિસ બ્રિજના સ્ટીલના થાંભલાઓમાં જંગ લાગવાની સમસ્યા બહાર આવી હતી. પુલના મજબુતીકરણ માટે નિયુક્ત નિષ્ણાતોએ 2012માં પ્રસ્તાવ આપ્યો કે હાલના પુલને સુધારવા કરતાં નવો પુલ બાંધવો વધુ ખર્ચ-કાર્યક્ષમ રહેશે, અને તેથી તેને તોડી નાખવાની ભલામણ કરવામાં આવી. નવા પુલ પર અમદાવાદ બસ રેપિડ ટ્રાન્ઝિટ સિસ્ટમ (BRTS)ની બસો દોડાવવા માટેની યોજના પણ વિચારાધીન હતી. સાથે સાથે જૂના પુલના વિશિષ્ટ સ્ટીલ કમાનોને સુરક્ષિત રાખીને આવતા પુલમાં ફરી સ્થાપિત કરવાની વિચારણા પ્રસ્તાવિત હતી. જોકે બાદમાં અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશને BRTS માટે નવો પુલ બાંધવાનો પ્રસ્તાવ સ્થગિત કર્યો.
લગભગ 120 વર્ષથી ઉભો રહેલો આ પુલ આજે અમદાવાદની એક અગત્યની ઓળખ તરીકે ગણાય છે. તેનું નગરદ્રશ્ય અનેક ફિલ્મોમાં જોવા મળ્યું છે, જેમાં કાઈ પો છે! (2013) અને કેવી રીતે જઈશ? (2012) જેવી ફિલ્મો સામેલ છે. એલિસ બ્રિજના પશ્ચિમ તરફ કર્ણાવતી આર્ટ ગેલેરી સ્થિત છે, જ્યાં સમયાંતરે વિવિધ કલા અને સાંસ્કૃતિક પ્રદર્શનોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.)
