કોરોના વાયરસ રોગચાળાના ફેલાવા વખતે જે લોકો જીવન બચાવવાના ઉપકરણો બનાવતા હતા તે હાલ મુશ્કેલીમાં છે. મહત્વપૂર્ણ તબીબી ઉપકરણ ઉત્પાદકો માટેનો તેજીનો સમય ધીમે ધીમે ઓછો થઈ રહ્યો છે. તેમાં વેન્ટિલેટરના ઉત્પાદકો પણ છે જેમણે વૈશ્વિક સંકટ સમયે જરૂરિયાત માટે સકારાત્મક પ્રતિસાદ આપ્યો હતો. હવે આ વેન્ટિલેટર ઉત્પાદકો સંકુચિત બજારો અને ભયંકર આર્થિક સંકટ અનુભવી રહ્યા છે.
વેન્ટિલેટર ઉત્પાદકો આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યા છે
કોરોના પૂર્વે Ventilator ક્ષેત્રમાં આઠ ઉત્પાદકો હતા અને વાર્ષિક 3,360 વેન્ટિલેટર સપ્લાય કરવાની ક્ષમતા હતી. પરંતુ કોવિડ -19 કટોકટીના પગલે 9 વધુ ઉત્પાદકોએ આ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશ કર્યો, જેણે એક વર્ષમાં વેન્ટિલેટર ઉત્પાદનની ક્ષમતા વધારીને 396,260 કરી. પરંતુ હવે સવાલ ઉભો થયો છે કે બાકીના વેન્ટિલેટરનું શું થશે? આ વર્ષમાં વેન્ટિલેટર માંગમાં તીવ્ર ઘટાડા પાછળ ઘણા કારણો છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે પ્રથમ કારણ તબીબી છે. શોધકર્તાઓ અને તબીબી નિષ્ણાતોએ ચેતવણી આપી હતી કે સંપૂર્ણ વિકસિત કોવિડ-19 દર્દીઓને 2 ટકાથી ઓછી વેન્ટિલેટર સપોર્ટની જરૂર પડશે.
મેડિકલ ડિવાઇસીસ એસોસિએશન કેન્દ્રિય આરોગ્ય મંત્રાલયને સ્ટોક ફાઇલો અંગે ચેતવણી આપતું રહ્યું. વર્ષ 2020 ના મધ્ય સુધીમાં, અમેરિકા જેવા દેશોને આવી જ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ગયા વર્ષે જુલાઈમાં ભારતીય તબીબી ઉપકરણ ઉદ્યોગ દ્વારા મંત્રાલયને પત્ર લખીને વેન્ટિલેટરના નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરવામાં આવી હતી.
Ventilator ઉત્પાદકો સામે પણ બજારનું નબળું વલણ
આ સમસ્યાનું બીજું કારણ Ventilator ઉત્પાદકો સામે પણ બજારનું વલણ છે. વધુ ઉત્પાદન હોવા છતાં મશીનની અપેક્ષિત તંગીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે એપ્રિલ 2020 માં વેન્ટિલેટર નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. જોકે ઓગસ્ટમાં કેટલીક છૂટ સાથે પ્રતિબંધ હટાવવામાં આવ્યો હતો જેમાં ત્યાં સુધીમાં ડિસેમ્બર 2020 માં સંપૂર્ણ રીતે હટાવવામાં આવ્યો હતો. ત્યાં સુધી ચીન જેવા દેશોએ વિશ્વ બજારમાં વેન્ટિલેટર ભરી દીધા હતા.આ અંગે અગ્રણી વેન્ટિલેટર ઉત્પાદક પ્રોફેસર દિવાકર વૈશ્યનું કહેવું છે કે સરકારની 10,000 ની માંગ પૂરી કર્યા પછી અન્ય સ્થળોએથી ઓર્ડર રોકી દેવાયો હતો.
તેમણે કહ્યું, “વેન્ટિલેટર કોવિડ -19 એ સમયની જરૂરિયાત હતી અને હવે સમય આવી ગયો છે. અમારી પાસે નિકાસ માટેના પૂરતા ઓર્ડર હતા પરંતુ વિદેશમાં વેચવાની મંજૂરી નહોતી. આ વિશાળ આર્થિક અસરને કારણે દેવામાં વધારો થયો અને નુકસાન થયું હતું.જે લગભગ 100 કરોડ રૂપિયા જેટલું છે. ફોનિક્સ મેડિકલ સિસ્ટમ્સના બીજા ઉત્પાદક શશી કુમારની ફરિયાદ છે કે આંધ્રપ્રદેશ મેડિકલ તકનીકી ક્ષેત્રના પ્રથમ ઓર્ડર સંપૂર્ણ લેવામાં આવ્યા નથી.