ગ્લેશિયર ઝડપથી પીગળી રહ્યું છે! ગંગોત્રીનો બરફ 87 વર્ષમાં 1700 મીટર પીગળ્યો

ઉત્તરાખંડ(Uttarakhand)માં સ્થિત ગંગોત્રી ગ્લેશિયર (Gangotri Glacier)ખૂબ જ ઝડપથી પીગળી રહ્યું છે. સ્થિતિ એવી બની છે કે ગ્લેશિયર ઝડપથી પીગળી રહ્યા છે. વાસ્તવમાં, હિમાલય(Himalaya)માં 9575 ગ્લેશિયર્સ છે, જેમાંથી 968 હિમનદીઓ ઉત્તરાખંડમાં છે. જે ગંગા, ઘાઘરા, મંદાકિની જેવી નદીઓ ભારત(Indian Rivers)ના મેદાનોને જીવન આપી રહી છે. જ્યાં ગ્લેશિયર 10 ગણી ઝડપથી પીગળી રહ્યા છે. તમને જણાવી દઈએ કે છેલ્લા 87 વર્ષમાં ગંગોત્રી ગ્લેશિયર 1700 મીટર પીગળી ચૂક્યું છે.

વાસ્તવમાં, આજતકના અહેવાલ મુજબ, ગંગા નદી આ ગ્લેશિયરના ગૌમુખમાંથી નીકળે છે. જ્યાં વાડિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હિમાલયન જીઓલોજીના વૈજ્ઞાનિકોના અભ્યાસ મુજબ, 1935 થી 2022 સુધી, ગંગોત્રી ગ્લેશિયરનો મુખનો ભાગ 1700 મીટર પીગળી ગયો છે. જેના કારણે તાપમાનમાં ઝડપથી વધારો થઈ રહ્યો છે અને વધુ વરસાદ થઈ રહ્યો છે.આવી સ્થિતિમાં હવામાન સતત ઝડપથી બદલાઈ રહ્યું છે.

ગંગોત્રી ગ્લેશિયરમાં આ મોટો ફેરફાર થઈ રહ્યો છે

વૈજ્ઞાનિકોના મતે ગંગોત્રી ગ્લેશિયરનું મુખ 30 કિલોમીટર લાંબુ છે. જે છેલ્લા 87 વર્ષમાં 1700 મીટર ઓગળ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ગ્લેશિયર્સ પીગળવા પાછળ ઘણા કારણો સામે આવ્યા છે, જેમાં હવામાન પરિવર્તન, ઓછી હિમવર્ષા, પૃથ્વીનું તાપમાન ઝડપથી વધવું, સતત વરસાદનો સમાવેશ થાય છે. તેની સાથે જ આ ગ્લેશિયર તેના મુખમાંથી પીગળી રહ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા અનુસાર, અવિરત વરસાદને કારણે ગ્લેશિયરનું મુખ અને તેની આસપાસનો ભાગ ઝડપથી પીગળી ગયો હતો. જેના કારણે નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પાણીનો પ્રવાહ ઝડપથી વધી રહ્યો છે.તેની સાથે જ ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓ પણ ઝડપથી બની રહી છે.

જાણો ગ્લેશિયર પીગળવાનું કારણ શું છે?

વૈજ્ઞાનિકોના મતે જો ગ્લેશિયર 87 વર્ષમાં 1700 મીટર પીગળ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ઘણા અભ્યાસોમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે 1935 થી 1996 સુધી દર વર્ષે લગભગ 20 મીટર પીગળ્યા છે. પરંતુ, તે દર વર્ષે વધીને 38 મીટર થઈ ગયું છે. તે મુજબ ગંગોત્રી ગ્લેશિયર 1535 થી 1500 વર્ષમાં પીગળી જશે. પરંતુ તે સંપૂર્ણપણે સચોટ ન હોઈ શકે. કારણ કે અમને ખબર નથી હોતી કે ક્યારે બરફ પડશે. ક્યારે પડશે વરસાદ? તાપમાન ક્યારે વધશે?

15 વર્ષમાં 0.23 ચોરસ કિમીનો વિસ્તાર ઘટ્યો

તમને જણાવી દઈએ કે હિમાલયને અડીને આવેલા ઉત્તરાખંડમાં સૌથી મોટું ગ્લેશિયર ગંગોત્રી છે, જે 30 કિલોમીટર લાંબી છે, જેનો વિસ્તાર 143 ચોરસ કિલોમીટર છે. આ સાથે, 0.5 થી 2.5 કિલોમીટરની પહોળાઈ છે. તે જ સમયે, ગૌમુખ તેના એક છેડે 3950 ફૂટની ઉંચાઈ પર આવેલું છે. જ્યાંથી ભાગીરથી નદી નીકળે છે. જે પાછળથી દેવપ્રયાગ ખાતે અલકનંદા નદી સાથે મળીને ગંગા નદી બને છે.

જણાવી દઈએ કે, રાજ્યસભામાં માહિતી આપતાં કેન્દ્રીય પર્યાવરણ મંત્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવે કહ્યું હતું કે, છેલ્લા 15 વર્ષમાં એટલે કે 2001થી 2016 સુધીમાં ગંગોત્રી ગ્લેશિયરનો લગભગ 0.23 ચોરસ કિલોમીટરનો વિસ્તાર ઘટી ગયો છે. તેમના મતે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા આ ગ્લેશિયર પર નજર રાખી રહી છે. એટલે કે ગ્લેશિયર પીગળી ગયું છે. તેનું મુખ્ય કારણ વરસાદ અને હિમવર્ષામાં ફેરફાર અને ઝડપથી વધી રહેલું તાપમાન સામેલ છે.