Rajasthan: નવી કેબિનેટમાં પણ ‘પ્રાદેશિક અસંતુલન’ યથાવત ! 16 જિલ્લામાંથી એક પણ મંત્રી નહી અને 4 જિલ્લામાંથી અડધુ કેબિનેટ, CMના 6 સલાહકાર પર સવાલ
ગેહલોતની નવી કેબિનેટમાં રાજસ્થાનના 16 જિલ્લામાંથી એક પણ મંત્રી નથી, જ્યારે અડધી કેબિનેટ રાજ્યના માત્ર 4 જિલ્લાઓમાંથી આવે છે. કેબિનેટમાં ભરતપુર અને જયપુરનું વર્ચસ્વ છે જ્યાંથી 4-4 મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા
Rajasthan Politics: રાજસ્થાન (Rajasthan)માં સીએમ અશોક ગેહલોત (CM Ashok Gehlot) અને સચિન પાયલટ (Sachin Pilot) વચ્ચે ચાલી રહેલી મડાગાંઠને ધ્યાનમાં રાખીને કેબિનેટમાં ફેરબદલ અને વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું હતું. જો કે નવા મંત્રીમંડળથી ઘણા ધારાસભ્યો ખુશ નથી અને તેના કારણે જ્ઞાતિના સમીકરણો સ્થાપિત થયા છે, પરંતુ પ્રાદેશિક અસંતુલન સર્જાવાની સ્થિતિ સર્જાઈ છે. ગેહલોતની નવી કેબિનેટમાં રાજસ્થાનના 16 જિલ્લામાંથી એક પણ મંત્રી નથી, જ્યારે અડધી કેબિનેટ રાજ્યના માત્ર 4 જિલ્લાઓમાંથી આવે છે. કેબિનેટમાં ભરતપુર અને જયપુરનું વર્ચસ્વ છે, જ્યાંથી 4-4 મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે.
જ્ઞાતિ સમીકરણની વાત કરીએ તો કેબિનેટમાં જાટ-એસટી, દલિતોને ટોચ પર રાખવામાં આવ્યા છે અને જાટ અને એસટી કેટેગરીના 5-5 મંત્રીઓ છે. પ્રથમ વખત દલિત વર્ગમાંથી 4 કેબિનેટ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે અને સચિન પાયલટે પણ આ અંગે ખુશી વ્યક્ત કરી છે. આ ઉપરાંત રાજપૂત, વૈશ્ય વર્ગમાંથી 3-3 મંત્રીઓ જ્યારે મુસ્લિમ અને ગુર્જર વર્ગમાંથી 2-2 મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય યાદવ, પટેલ અને બિશ્નોઈ વર્ગના એક-એક મંત્રીને પણ કેબિનેટમાં સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
કોંગ્રેસની નજર આ ત્રણ વોટબેંક પર છે
નવી કેબિનેટમાં જાટ, એસટી અને દલિત મતોને પરત લાવવાના પ્રયાસો હાથ ધરવામાં આવ્યા છે. જાણકારોના મતે જાટ, એસટી અને દલિત કોંગ્રેસની કોર વોટ બેંક હતા, પરંતુ હવે આ વર્ગોમાં ભાજપનો પ્રભાવ વધી રહ્યો છે, જેના કારણે પાર્ટી ચિંતિત છે. કોંગ્રેસે આ મોટી અને કોર વોટબેંકને પહોંચી વળવા આ વર્ગના વધુ મંત્રીઓ બનાવ્યા છે.
16 જિલ્લામાંથી કોઈ મંત્રી નથી!
રાજસ્થાનના 16 જિલ્લામાંથી મંત્રીમંડળમાં કોઈ મંત્રી નથી. ઝાલાવાડના પાલીમાંથી કોંગ્રેસના એક પણ ધારાસભ્ય નથી તેથી તેઓ અહીંથી મંત્રી બન્યા નથી. અજમેર, નાગૌર, ઉદયપુર, પ્રતાપગઢ, ડુંગરપુર, શ્રી ગંગાનગર, હનુમાનગઢ, સીકર, સિરોહી, ધોલપુર, ટોંક, સવાઈ માધોપુર, રાજસમંદથી કોઈ મંત્રી નથી. નવા ગેહલોત કેબિનેટમાં માત્ર ચાર જિલ્લામાંથી 16 મંત્રીઓ છે. જયપુર, ભરતપુરમાંથી 4-4, બિકાનેર-દૌસામાંથી 3-3 મંત્રીઓ છે. બાંસવાડા, અલવર અને ઝુંઝુનુમાં 2-2 મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે. બાડમેર, જેસલમેર, ભીલવાડા, કરૌલી, કોટા, બારન, ચિત્તોડગઢ, બુંદી, જાલોરમાંથી એક-એક મંત્રી છે. જોધપુરમાંથી મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોત સિવાય કોઈ મંત્રી નથી.
6 ધારાસભ્યોને સલાહકાર બનાવાયા
મંત્રી તરીકે નામંજૂર કરાયેલા છ ધારાસભ્યોને મુખ્યમંત્રીના સલાહકાર બનાવાયા છે, તેઓને મંત્રીનો દરજ્જો મળશે. જેમાં ત્રણ અપક્ષ અને ત્રણ કોંગ્રેસના ધારાસભ્યોનો સમાવેશ થાય છે. કોંગ્રેસના ધારાસભ્યો ડૉ.જિતેન્દ્ર સિંહ, રાજકુમાર શર્મા, દાનિશ અબરાર, અપક્ષ ધારાસભ્યો સંયમ લોઢા, બાબુલાલ નાગર, રામકેશ મીણાને સલાહકાર બનાવવામાં આવ્યા છે.
તમામ ધારાસભ્યો ગેહલોતના સમર્થક છે અને તેઓ મંત્રી બનવાના દાવેદાર હતા. સીએમના સલાહકાર નિયુક્ત થયા બાદ હવે લગભગ 15 ધારાસભ્યોને સંસદીય સચિવ બનાવવામાં આવી શકે છે. CM આજના સમયમાં સંસદીય સચિવની નિમણૂક કરી શકે છે. જે છ ધારાસભ્યોને સલાહકાર બનાવવામાં આવ્યા છે તેમાં સચિન પાયલટ પહેલા છાવણીમાં રહ્યા અને બળવા બાદ ગેહલોત કેમ્પમાં આવેલા દાનિશ અબરારનું નામ સૌથી વધુ ચર્ચામાં છે.
મુખ્યમંત્રીના 6 સલાહકારો
1. રાજકુમાર શર્માઃ રાજકુમાર શર્મા છેલ્લી વખત બસપામાંથી કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા. તે સમયે તેમને મેડિકલ રાજ્ય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. રાજનૈતિક સમીકરણ બનાવવા માટે ઝુંઝુનુમાંથી બ્રિજેન્દ્ર ઓલા અને રાજેન્દ્ર ગુડાને મંત્રી બનાવવા જરૂરી હતું. તેથી હવે તેમને કન્સલ્ટન્ટ બનાવીને સંતુષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે.
2. ડૉ. જિતેન્દ્ર સિંહઃ ડૉ. જીતેન્દ્ર સિંહ ગેહલોતના અગાઉના શાસનમાં, જેમને મુખ્યમંત્રીના સલાહકાર બનાવવામાં આવ્યા હતા, તેઓ ઉર્જા મંત્રી હતા. આ વખતે પણ મંત્રી બનવાના દાવેદારો હતા. ગુર્જર સમાજની ગણતરી કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતાઓમાં થાય છે. ગુર્જર સમાજની મહિલા વિધાનસભ્ય શકુંતલા રાવતને કેબિનેટ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા, ત્યારબાદ તેઓ મંત્રી બની શક્યા નહીં.
3. સંયમ લોઢા: સંયમ લોઢા સિરોહીથી અપક્ષ તરીકે જીત્યા અને સરકારને ટેકો આપ્યો. રાજકીય સંકટ સમયે લોઢાએ સ્વરપૂર્વક સીએમ ગેહલોતનો પક્ષ લીધો હતો. લોઢા મંત્રી બનવાના દાવેદાર હતા, પરંતુ ફોર્મ્યુલામાં ફિટ નહોતા. સંયમ લોઢાએ ઘણી વખત પાયલોટ કેમ્પને નિશાન બનાવ્યો હતો.
4. દાનિશ અબરાર: સવાઈ માધોપુરના કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય દાનિશ અબરાર અગાઉ પાયલોટ કેમ્પમાં હતા અને ગયા વર્ષે રાજકીય સંકટમાં ગેહલોત કેમ્પમાં આવ્યા હતા. તે સમયની વફાદારીને હવે રાજકીય ઈનામ આપવામાં આવ્યું છે. લઘુમતી ચહેરા તરીકે પણ સહભાગિતા આપવામાં આવી છે.
5. રામકેશ મીણા: અપક્ષ ધારાસભ્ય રામકેશ મીણા સીએમના ખાસ છે. ગત વખતે તેઓ બસપામાંથી કોંગ્રેસમાં જોડાયા હતા, ત્યારે તેઓ સંસદીય સચિવ હતા. આ વખતે પણ ગંગાપુરથી અપક્ષ જીતતાની સાથે જ ગેહલોતે ગેહલોતને ટેકો આપ્યો હતો.
6. બાબુલાલ નાગરઃ બાબુલાલ નાગર ગેહલોતના અગાઉના શાસનમાં ખાદ્ય મંત્રી હતા. આ વખતે ટીકીટ કપાઈ જવાના કારણે બળવો કર્યો અને ડુડુમાંથી અપક્ષ તરીકે લડ્યા. નાગર શરૂઆતથી જ ગેહલોતના કટ્ટર સમર્થક છે.