દેશમાં જાતિગત વસ્તી ગણતરી કરવાની વિપક્ષી પાર્ટીઓની માગ, જાણો કારણ
કોવિડ-19 રોગચાળાના કારણે નિયમિત વસ્તી ગણતરીમાં વિલંબને કારણે, જાતિની વસ્તી ગણતરીની નવેસરથી માગ ઉઠી છે. કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધીએ તેમની કર્ણાટક રેલીઓમાં બે દિવસમાં બીજી વખત જાતિ ગણતરીની માગ કરી છે. કેન્દ્ર સરકારનો આ બાબતે અલગ અભિપ્રાય છે.
દેશના રાજકારણમાં જાતિ ગણતરીનો મુદ્દો છવાયેલો છે. કોંગ્રેસ, JDU, RJD, NCP, DMK અને આમ આદમી પાર્ટી સહિત અનેક વિપક્ષી પાર્ટીએ કેન્દ્ર સરકાર પાસે જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરી કરાવવાની માગ કરી છે. કોવિડ – 19 રોગચાળાના કારણે નિયમિત વસ્તી ગણતરીમાં વિલંબને કારણે, જાતિની વસ્તી ગણતરીની નવેસરથી માગ ઉઠી છે. કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધીએ તેમની કર્ણાટક રેલીઓમાં બે દિવસમાં બીજી વખત જાતિ ગણતરીની માગ કરી છે. કેન્દ્ર સરકારનો આ બાબતે અલગ અભિપ્રાય છે.
U.N.ના રિપોર્ટ મુજબ વસ્તીમાં ભારતનો પ્રથમ નંબર
સંયુક્ત રાષ્ટ્રની રિપોર્ટ મુજબ ભારતની વસ્તી હવે 1 અરબ 42 કરોડ 86 લાખ છે તો ચીનની વસ્તી હવે 1 અરબ 42 કરોડ 57 લાખ છે. બંન્ને દેશની આબાદીમાં 29 લાખનું અંતર જોવા મળી રહ્યું છે. 1950થી યુનાઇટેડ નેશન્સ વસ્તીના આંકડા રાખે છે અને તે પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે ભારત વસ્તીના સંદર્ભમાં ચીનને પાછળ છોડી ગયું છે. યુનાઈટેડ નેશન્સ પોપ્યુલેશન ફંડના મીડિયા એડવાઈઝર અન્ના જેફરીઝે કહ્યું, ‘હા, એ સ્પષ્ટ નથી કે ભારતે ચીનને ક્યારે પાછળ છોડી દીધું છે. બંને દેશો વચ્ચે સીધી સરખામણી કરવી મુશ્કેલ છે કારણ કે બંને દેશોના ડેટા કલેક્શનમાં થોડો તફાવત છે.
કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ ખડગેએ પીએમ મોદીને પત્ર લખ્યો
પીએમ મોદીને લખેલા પત્રમાં મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ લખ્યું છે કે, “તમે (પીએમ મોદી) જાણો છો કે, પ્રથમ વખત યુપીએ સરકારે 2011-12 દરમિયાન સામાજિક આર્થિક અને જાતિ વસ્તી ગણતરી (SECC) હાથ ધરી હતી જેમાં લગભગ 25 કરોડ પરિવારોને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા, જો કે, વિવિધ કારણોસર જ્ઞાતિની માહિતી મેળવી શકાઈ નથી. મે 2014માં તમારી સરકાર સત્તામાં આવ્યા પછી કોંગ્રેસ અને અન્ય સંસદસભ્યોએ તેની મુક્તિની માગણી કરી હોવા છતાં. અર્થપૂર્ણ સામાજિક ન્યાય અને સશક્તિકરણ કાર્યક્રમો માટે આ ખૂબ જ જરૂરી છે.”
કોંગ્રેસ અધ્યક્ષે કેન્દ્ર સરકારને યાદ અપાવ્યું કે કેવી રીતે વસ્તીગણતરીના ડેટાનું સંકલન કરવાની તેમની જવાબદારી હતી અને છેલ્લી વસ્તી ગણતરી જે 2021 સુધી થવાની હતી તેને મુલતવી રાખવામાં આવી હતી. “અમે માગ કરીએ છીએ કે આ તાત્કાલિક કરવામાં આવે અને વ્યાપક જાતિ ગણતરીને તેનો અભિન્ન ભાગ બનાવવામાં આવે,” ખડગેના પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે.
બિહારથી મહારાષ્ટ્ર સુધી જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરીની માગ
તાજેતરમાં તમિલનાડુના એમકે સ્ટાલિન સરકારે રાજ્યની વિધાનસભામાં કેન્દ્ર સરકારને વસ્તી ગણતરી સાથે વ્યાપક જાતિ ગણતરી હાથ ધરવા વિનંતી કરી હતી. ફેબ્રુઆરીમાં, મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભામાં વિપક્ષના નેતા અજિત પવારે માગ કરી હતી કે ભાજપ-શિવસેના સરકારે બિહારની જેમ જાતિ આધારિત સર્વેક્ષણ કરાવવું જોઈએ. ગયા વર્ષે એનસીપી પ્રમુખ શરદ પવારે પણ સામાજિક સમાનતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે તેને જરૂરી ગણાવીને જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરીની માગ કરી હતી.
ભાજપનું ઓબીસી કાર્ડ દાવ પર કોંગ્રેસનો પલટવાર
જાતિગત વસ્તી ગણતરીની કોંગ્રેસની માગને ભાજપના ઓબીસી કાર્ડની દાવના વળતા પ્રહાર તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. સંસદના બજેટ સત્રમાં રાહુલ ગાંધીએ મોદીની અટક અંગે કરેલી ટિપ્પણીને લઈને ભાજપે OBCનું ટ્રમ્પ કાર્ડ રમ્યું હતું. ભાજપે તેને ઓબીસીનું અપમાન ગણાવ્યું અને રાહુલ ગાંધીને ઘેરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. રાહુલ પર ઓબીસી અને દલિતોનું અપમાન કરવાનો આરોપ પણ લાગ્યો હતો. હવે કોંગ્રેસના આ દાવ પરથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે, ભાજપ માટે ઓબીસીનું અપમાન કરવાનું ટ્રમ્પ કાર્ડ રમવું સરળ નહીં હોય.
શું જાતિગત વસ્તી ગણતરી અગાઉ કરવામાં આવી હતી?
છેલ્લી જાતિ ગણતરી 1931માં થઈ હતી. તેના આધારે તમામ જાતિના આંકડા રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. આ મંડલ ફોર્મ્યુલા હેઠળ ક્વોટા કેપ માટેનો આધાર બન્યો હતો. 2011ની વસ્તી ગણતરી માટે જાતિનો ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવ્યો હતા, પરંતુ ડેટા જાહેર કરવામાં આવ્યો ન હતો.
જાતિગત વસ્તી ગણતરીની માગ કેમ?
જાતિગત વસ્તી ગણતરીએ ખુબ જુની માગ છે, વિપક્ષી પાર્ટી દાવો કરે છે કે, કલ્યાણકારી યોજના , વિવિધ કાર્યક્રમો માટે જાતિઓના આંકડા ઉપયોગમાં લઈ શકાય છે. રાજકીય રીતે જોવામાં આવે તો ભાજપ 2024ની ચૂંટણી પહેલા તેના હિંદુત્વ ઝુંબેશને સંભવિત પડકારના ડરથી જ્ઞાતિની વસ્તી ગણતરીનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. જાતિ આધારિત પક્ષો જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરીના મજબૂત હિમાયતી રહ્યા છે.
ગુજરાતના તમામ સમાચાર અને બ્રેકિંગ ન્યૂઝ ગુજરાતીમાં વાંચો tv9gujarati.com પર
દેશ ના તમામ જિલ્લાના સમાચાર વાંચવા માટે જોડાયેલા રહો…
