માત્ર રાહુલ ગાંધી જ નહીં, ઈન્દિરા-સોનિયા ગાંધી પણ આ અગાઉ પોતાનું સભ્યપદ ગુમાવી ચૂક્યા છે !
હવે પછીનો સવાલ એ છે કે શું વાયનાડમાં વર્ષ માટે સાંસદ માટે પેટાચૂંટણી થશે ? આનો જવાબ આગળની પ્રક્રિયામાંથી મળશે, પરંતુ આ ઘટનાએ યાદ અપાવ્યું છે કે ગાંધી પરિવાર સાથેનો આ પહેલો કિસ્સો નથી.
મોદી સરનેમના મામલે રાહુલ ગાંધીની મુશ્કેલીઓ સતત વધી રહી છે. ગુરુવારે સુરત સેશન્સ કોર્ટ દ્વારા તેમને દોષિત ઠેરવ્યા બાદ શુક્રવારે તેમનું લોકસભાનું સભ્યપદ પણ રદ કરવામાં આવ્યું હતું. આગામી લોકસભા ચૂંટણીના એક વર્ષ પહેલા આવો કિસ્સો કોંગ્રેસ માટે મોટો ફટકો છે. જોકે ગાંધી પરિવારમાં રાહુલ ગાંધી પહેલા તેમની દાદી ઈન્દિરા ગાંધી અને માતા સોનિયા ગાંધી પણ સભ્યપદ ગુમાવી ચૂક્યા છે.
કેરળની વાયનાડ લોકસભા સીટથી સાંસદ રહી ચૂકેલા રાહુલ ગાંધીની મુશ્કેલીઓ હજુ ઓછી થઈ નથી. એક દિવસ અગાઉ, સુરત સેશન્સ કોર્ટે મોદી અટક કેસમાં તેમની વિવાદાસ્પદ ટિપ્પણી માટે તેમને દોષિત ઠેરવ્યા હતા. રાહુલ ગાંધીને 2 વર્ષની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી, અને ત્યાર બાદ તેમને જામીન આપવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ ત્યારથી તેમની લોકસભાની સદસ્યતા જોખમમાં હતી. આખરે, શુક્રવારે, તેમણે તેમનું સભ્યપદ ગુમાવી દીધું છે. આમ, સામાન્ય ચૂંટણીના એક વર્ષ પહેલા વાયનાડ સાંસદ વગરનું બની ગયું છે.
હવે પછીનો સવાલ એ છે કે શું વાયનાડમાં વર્ષ માટે સાંસદ માટે પેટાચૂંટણી થશે ? આનો જવાબ આગળની પ્રક્રિયામાંથી મળશે, પરંતુ આ ઘટનાએ યાદ અપાવ્યું છે કે ગાંધી પરિવાર સાથેનો આ પહેલો કિસ્સો નથી. ઉલટાનું, રાહુલની માતા (સોનિયા ગાંધી) અને દાદી (ભૂતપૂર્વ પીએમ ઈન્દિરા ગાંધી) પણ એક વખત લોકસભાનું સભ્યપદ ગુમાવી ચૂક્યા છે.
દાદીમા ઈન્દિરા ગાંધીની સદસ્યતા પણ ગઈ
આજે લોકસભાની સદસ્યતા રદ થયા બાદ પણ રાહુલ ગાંધીની તરફેણમાં વાતાવરણ નથી, પરંતુ એક સમય એવો હતો, જ્યારે તેમના દાદી પૂર્વ પીએમ ઈન્દિરા ગાંધીની લોકસભાની સદસ્યતા રદ્દ કરવી તેમના માટે લાઈફલાઈન બની ગઈ હતી. વાર્તા એ જ કટોકટી સાથે સંબંધિત છે. એવું બન્યું કે કટોકટીના ખરાબ તબક્કા પછી, જ્યારે ચૂંટણીઓ યોજાઈ, ત્યારે ઈન્દિરા ગાંધીને કારમી હાર મળી. આ પછી 1977-78નો સમયગાળો ખૂબ જ નાટકીય રહ્યો. 1978માં કર્ણાટકના ચિકમગલુરથી પેટાચૂંટણી જીતીને ઈન્દિરા ગાંધી લોકસભામાં પહોંચ્યા હતા.
મોરારજી દેસાઈએ દરખાસ્ત રજૂ કરી હતી
અહીં વિરોધીઓએ પહેલેથી જ છાવણી તૈયાર કરી લીધી હતી. 18 નવેમ્બરના રોજ લોકસભામાં તેમના આગમન પર, તત્કાલિન પીએમ મોરારજી દેસાઈએ પોતે તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન સરકારી અધિકારીઓનું અપમાન કરવા અને પદનો દુરુપયોગ કરવા બદલ તેમની વિરુદ્ધ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. 7 દિવસની લાંબી ચર્ચા પછી, ઇન્દિરા ગાંધી વિરુદ્ધ વિશેષાધિકાર સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી, જેણે ઓફિસ કેસના દુરુપયોગ સહિત ઇન્દિરા પરના અનેક આરોપોની તપાસ કર્યા પછી એક મહિનામાં રિપોર્ટ કરવાનો હતો.
વિશેષાધિકાર સમિતિ એ નિષ્કર્ષ પર આવી કે ઈન્દિરા સામેના આરોપો સાચા છે, તેમણે વિશેષાધિકારોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે અને ગૃહની અવમાનના પણ કરી છે, તેથી તેમને સંસદમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવે છે અને ધરપકડ કરીને તિહાર મોકલવામાં આવે છે. જોકે, જનતા સરકારમાં જ સંવાદિતા ન હતી અને 3 વર્ષમાં જ સરકાર પડી ગઈ હતી. આ પછી ઈન્દિરા ગાંધી 1980માં ભારે સમર્થન સાથે ફરીથી ચૂંટણી જીતીને વડાપ્રધાન બન્યા.
ઓફિસ ઓફ પ્રોફિટનો મામલો, જેમાં સોનિયાનું સભ્યપદ ગયું
હવે ચાલો વર્ષ 2006 પર જઈએ. જ્યારે સંસદમાં ‘ઓફિસ ઓફ પ્રોફિટ’નો મુદ્દો જોરશોરથી ઉઠાવવામાં આવ્યો છે. દેશમાં યુપીએનું શાસન છે અને કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધી આ આરોપથી ઘેરાયેલા છે. વાસ્તવમાં સોનિયા ગાંધી રાયબરેલીથી સાંસદ હતા. આ સાથે, તે યુપીએ સરકાર દરમિયાન રચાયેલી રાષ્ટ્રીય સલાહકાર પરિષદના અધ્યક્ષ પણ હતા, જેને ‘લાભનું કાર્યાલય’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જેના કારણે સોનિયા ગાંધીએ લોકસભાના સભ્યપદેથી રાજીનામું આપવું પડ્યું હતું. તેઓ રાયબરેલીથી ફરી ચૂંટણી લડ્યા.
જો કે, ઇન્દિરા ગાંધી અને સોનિયા ગાંધી બંનેએ રાજકીય ઉતાર-ચઢાવનો સામનો કર્યા બાદ જોરદાર પુનરાગમન કર્યું છે. રાહુલ ગાંધી ગાંધી પરિવારના ત્રીજા સભ્ય છે, જેમનું સભ્યપદ ગયું છે. અગાઉ તેઓ અમેઠીમાં સત્તા ગુમાવી ચૂક્યા છે અને હવે વાયનાડ પણ હાથમાંથી બહાર છે. જુઓ આગળ શું થાય છે.
