ભારતીય સેનાના શક્તિશાળી અને અનુભવી અધિકારી લેફ્ટનન્ટ જનરલ મનોજ પાંડે (Lieutenant General Manoj Pande) આજે દેશના નવા આર્મી ચીફ તરીકે ચાર્જ સંભાળવા જઈ રહ્યા છે. તેઓ દેશના 29માં આર્મી ચીફ હશે. અગાઉ, ભારતીય સેનામાં (indian army) એન્જિનિયર-ઇન-ચીફ, લેફ્ટનન્ટ જનરલ હરપાલ સિંહે શુક્રવારે કોર્પ્સ ઑફ એન્જિનિયર્સ દ્વારા નામાંકિત આર્મી સ્ટાફના વડા લેફ્ટનન્ટ જનરલ મનોજ પાંડેને વસ્ત્રો સોંપ્યા હતા. મનોજ પાંડે સેનાના વડા (Chief Of Army Staff) તરીકે કાર્યભાર સંભાળનાર કોર્પ્સ ઓફ એન્જિનિયર્સના પ્રથમ અધિકારી હશે.
ભારતીય સેનામાં આવું પહેલીવાર બની રહ્યું છે કે આર્મીના એન્જિનિયર કોર્પ્સના અધિકારીને સેનાની કમાન સોંપવામાં આવી રહી છે. અગાઉ 28 વખત માત્ર સેના, આર્ટિલરી અને આર્મર્ડ રેજિમેન્ટના અધિકારીઓ જ 13 લાખ જવાનોવાળી ભારતીય સેનાનું નેતૃત્વ કરતા આવ્યા છે. લેફ્ટનન્ટ જનરલ મનોજ પાંડે હાલમાં વાઈસ ચીફ ઓફ આર્મી સ્ટાફ છે. આર્મી ચીફ તરીકે તેમની નિમણૂકની જાહેરાત 18 એપ્રિલે કરવામાં આવી હતી.
એલજી મનોજ પાંડે આજે, 30 એપ્રિલે (શનિવાર) નિવૃત્ત થયા પછી જનરલ એમએમ નરવણેનું સ્થાન લેશે. મનોજ પાંડે આ વર્ષે 1 ફેબ્રુઆરીએ આર્મી સ્ટાફના વાઇસ ચીફ બનતા પહેલા સેનાના પૂર્વી કમાન્ડનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા હતા. આ કમાન્ડ સિક્કિમ અને અરુણાચલ પ્રદેશ સેક્ટરમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખાની સુરક્ષા માટે જવાબદાર છે.
લેફ્ટનન્ટ જનરલ પાંડે એવા સમયે ભારતીય સેનાનો હવાલો સંભાળી રહ્યા છે, જ્યારે સરકાર બહુવિધ સુરક્ષા પડકારોનો અસરકારક રીતે સામનો કરવા માટે ત્રણેય સેવાઓ (આર્મી, નેવી અને એરફોર્સ)ના એકીકરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે. એલજી પાંડેએ તેમની કારકિર્દી દરમિયાન આંદામાન અને નિકોબાર કમાન્ડના વડા તરીકે પણ સેવા આપી છે.
મનોજ પાંડે નેશનલ ડિફેન્સ એકેડેમી (NDA)ના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી છે અને તેમને ડિસેમ્બર 1982માં કોર્પ્સ ઓફ એન્જિનિયર્સ (ધ બોમ્બે સેપર્સ)માં નિયુક્ત થયા હતા. તેમણે તેમની શાનદાર કારકિર્દીમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા પર સેવા આપી હતી અને ઘણા વિસ્તારોમાં આતંકવાદ વિરોધી કામગીરીમાં પણ ભાગ લીધો હતો.
તેમની પાસે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં ‘ઓપરેશન પરાક્રમ’ દરમિયાન નિયંત્રણ રેખા પર એન્જિનિયર રેજિમેન્ટને કમાન્ડ કરવાનો અનુભવ છે. આ સાથે, તેમણે પશ્ચિમ લદ્દાખના ઉચ્ચ પ્રદેશોમાં પર્વતીય વિભાગ અને પૂર્વોત્તરમાં એક કોર્પ્સની કમાન પણ સંભાળી છે. આટલું જ નહીં, તેમણે ઈથોપિયા અને એરિટ્રિયામાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મિશનમાં ચીફ એન્જિનિયર તરીકે પણ કામ કર્યું છે. પાંડેએ આર્મી હેડક્વાર્ટરમાં ડિરેક્ટોરેટ ઓફ મિલિટરી ઓપરેશન્સમાં એડિશનલ ડાયરેક્ટર જનરલ અને હેડક્વાર્ટર સધર્ન કમાન્ડમાં ચીફ ઑફ સ્ટાફ તરીકે પણ સેવા આપી છે.
એલજી મનોજ પાંડેને આર્મીમાં તેમની વિશિષ્ટ સેવા બદલ પરમ વિશિષ્ટ સેવા મેડલ, અતિ વિશેષ સેવા મેડલ, વિશિષ્ટ સેવા મેડલ અને આર્મી ચીફ ઓફ આર્મી સ્ટાફ વગેરે તરફથી સન્માનપત્ર આપવામાં આવ્યા છે.
લેફ્ટનન્ટ જનરલ મનોજ પાંડે નાગપુરના છે. તેમના બાળપણના મિત્ર દિલીપ આઠવલેએ જણાવ્યું કે લેફ્ટનન્ટ જનરલ પાંડેના પિતા ચંદ્રશેખર જી પાંડે નાગપુર યુનિવર્સિટીમાં સાયકોલોજી વિભાગના પ્રોફેસર અને હેડ હતા. તેમની માતા પ્રેમા પાંડે ઓલ ઈન્ડિયા રેડિયોમાં એનાઉન્સર હતા. પ્રેમા પાંડે નિયમિત રીતે પ્રસારિત થતા કાર્યક્રમ મધુ માલતીની પ્રોડ્યુસર હતા. જ્યારે લેફ્ટનન્ટ જનરલ મનોજ પાંડેની પત્ની અર્ચના પાંડે ડેન્ટિસ્ટ છે. તેમના પુત્ર અને પુત્રવધૂ બંને ભારતીય વાયુસેનામાં પાયલટ છે.
આ પણ વાંચો: મોદી સરકારના આ મિશનને આગળ વધારશે હરિયાણા, ખેડૂતો સુધી પહોંચશે ડિજિટલ દુનિયાના ફાયદા