NCP: નેશનલ કોંગ્રેસ પાર્ટીની સ્થાપના, ઈતિહાસ, રાજકીયપક્ષ તરીકેની પ્રગતિ, જાણો વિગતે
ભારતીય રાજકારણમાં સૌથી વરિષ્ઠ નેતાઓની યાદીમાં શરદ પવારનું નામ આવે છે. જેમને હાલ જ એનસીપીના અધ્યક્ષ પદેથી રાજીનામું આપવાની જાહેરાત કરી છે ત્યારે ચાલો જાણીએ કે આ પાર્ટીની સ્થાપના ક્યારે થઈ હતી અને તેનો ઈતિહાસ શું છે તેમજ રાજકીયપક્ષ તરીકેની પ્રગતિ શું છે.
શરદ પવાર માત્ર મહારાષ્ટ્રની રાજનીતિમાં સૌથી મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવતા નથી, પરંતુ તેઓ કેન્દ્રની રાજનીતિમાં પણ સમયાંતરે પોતાની ભૂમિકા અને પ્રભાવ રજૂ કરતા રહ્યા છે. ભારતીય રાજકારણમાં સૌથી વરિષ્ઠ નેતાઓની યાદીમાં શરદ પવારનું નામ આવે છે. જેમને હાલ જ એનસીપીના અધ્યક્ષ પદેથી રાજીનામું આપવાની જાહેરાત કરી છે ત્યારે ચાલો જાણીએ કે આ પાર્ટીની સ્થાપના ક્યારે થઈ હતી અને તેનો ઈતિહાસ શું છે તેમજ રાજકીયપક્ષ તરીકેની પ્રગતિ શું છે.
આ પણ વાંચો: Breaking News : શરદ પવારે NCPના અધ્યક્ષ પદેથી રાજીનામું આપવાની કરી જાહેરાત
NCPની સ્થપના
શરદ પવાર, પી.એ. સંગમા અને તારિક અનવર દ્વારા 10 જૂન, 1999માં રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટી (NCP)ની રચના કરવામાં આવી હતી. શરદ પવાર NCPના અધ્યક્ષ અને સંગમા અને તારિક અનવરને પાર્ટીના જનરલ સેક્રેટરી બનાવવામાં આવ્યા હતા. ભારતના ચૂંટણી પંચે એનસીપીને રાષ્ટ્રીય પક્ષ તરીકે માન્યતા આપી છે. દેશના ઈતિહાસમાં, આટલા ટૂંકા ગાળામાં રાષ્ટ્રીય પક્ષનો દરજ્જો મેળવનાર તે એકમાત્ર પક્ષ હતો.
NCPના સભ્યોનું માનવું છે કે વિદેશી મૂળની કોઈ વ્યક્તિ દેશના રાષ્ટ્રપતિ, દેશના વડાપ્રધાન, ચીફ જસ્ટિસ, આર્મી ચીફ અને અન્ય કોઈપણ ઉચ્ચ હોદ્દા પર હોદ્દો રાખી શકે નહીં. મુખ્યત્વે મહારાષ્ટ્ર રાજ્યમાં સ્થિત હોવા છતાં, NCP ધીમે ધીમે આસામ, ગુજરાત, બિહાર, રાજસ્થાન, આંધ્ર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળ જેવા રાજ્યોમાં મહત્ત્વ પ્રાપ્ત કરી રહી છે. તે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં પણ હાજર છે.
ચૂંટણી પ્રતીક અને તેનું મહત્વ
NCPનું પ્રતીક એક એનાલોગ ઘડિયાળ છે જે 10:10 નો સમય દર્શાવે છે. ઘડિયાળ વાદળી રંગની બનેલી છે અને તેમાં બે સ્ટેન્ડ અને એક એલાર્મ બટન છે. તે ભારતીય ધ્વજના ત્રિરંગા પર આધારિત છે.
રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીના પ્રમુખ શરદ પવાર
તેઓ રાજ્યસભાના સભ્ય છે જ્યાં તેઓ NCP પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરતા હતા. તેઓ અગાઉ મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય પ્રધાન તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે. તેઓ 1960ના દાયકાની શરૂઆતમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટ પરિષદના અધ્યક્ષ તરીકેની ભૂમિકા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે જાણીતા છે. શરદ પવાર સાઠના દાયકાથી ભારતીય રાજકારણને જોઈ રહ્યા છે. તેમને રાજકારણનો લાંબો અનુભવ છે. તેમણે સંસ્થા ચલાવવાની કળામાં પણ નિપુણતા મેળવી છે. આ સિવાય તેઓ રાજ્યસભાના સભ્ય અને રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટી (NCP)ના અધ્યક્ષ પણ રહી ચૂક્યા છે.
તેઓ અલગ-અલગ સમયાંતરે ચાર વખત મહારાષ્ટ્રના મુખ્યપ્રધાન રહી ચૂક્યા છે, જ્યારે તેઓ 1991-93ના સમયગાળા દરમિયાન કેન્દ્ર સરકારમાં સંરક્ષણ પ્રધાન અને 2004-14 વચ્ચે કૃષિ પ્રધાન પણ રહી ચૂક્યા છે. આ સિવાય તેઓ ભારતીય ક્રિકેટ કંટ્રોલ બોર્ડના પ્રમુખનું પદ પણ સંભાળી ચુક્યા છે. તેમની સાથે બીજું આશ્ચર્ય એ છે કે પાંચ દાયકાની તેમની રાજકીય સફરમાં તેઓ ક્યારેય એકપણ ચૂંટણી હાર્યા નથી.
રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીની સિદ્ધિઓ
રાષ્ટ્રીય રાજકીય પક્ષ તરીકે, રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીએ દેશના રાજકીય લેન્ડસ્કેપમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યા છે. આમાંના કેટલાક નીચે સૂચિબદ્ધ છે રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટી પાસે અનેક મુખ્ય ફ્રન્ટલ સંગઠનો છે જેમ કે NCPની વિદ્યાર્થી પાંખ, રાષ્ટ્રવાદી યુવા કોંગ્રેસ, રાષ્ટ્રવાદી કિસાન સભા તરીકે ઓળખાતું કૃષિ કામદાર સંગઠન, અન્ય સંગઠનો જેમ કે રાષ્ટ્રવાદી યુવા કોંગ્રેસ, રાષ્ટ્રવાદી વિદ્યાર્થી કોંગ્રેસ વગેરે. એનસીપીએ તેના સક્રિય સંગઠન રાષ્ટ્રવાદી મહિલા કોંગ્રેસ દ્વારા દેશમાં મહિલાઓના ઉદ્દેશ્યમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે.
કૃષિ પ્રધાન તરીકે, શરદ પવારને દેશમાં કેટલીક મહત્વપૂર્ણ કૃષિ નીતિઓ માટે ‘કૃષિ રત્ન’ પુરસ્કાર મળ્યો જેણે ભારતમાં ખેડૂતોની આત્મહત્યાની સંખ્યામાં ઘટાડો કર્યો. તેમણે બજેટમાં કૃષિ માટે ફાળવણી વાર્ષિક 2% થી વધારીને 4.5% કરી. તેમણે ઉત્પાદકતા વધારવા માટે ઘણી યોજનાઓ શરૂ કરી, જેમ કે જમીન વ્યવસ્થાપન, આરોગ્ય અને ફળદ્રુપતા, જ્યુટ ટેકનોલોજી મિશન, રાષ્ટ્રીય કૃષિ વિકાસ યોજના અને સામાન્ય રીતે ગ્રામીણ વિકાસ પર રાષ્ટ્રીય પ્રોજેક્ટ.
ગુજરાતના તમામ સમાચાર અને બ્રેકિંગ ન્યૂઝ ગુજરાતીમાં વાંચો tv9gujarati.com પર
મહારાષ્ટ્રના તમામ સમાચાર વાંચવા માટે જોડાયેલા રહો…