Lifestyle : ઘરમાં બીજું બાળક આવે ત્યારે તમે પહેલા બાળક સાથે ભેદભાવ તો નથી કરી રહ્યા ને ?
કેટલીકવાર બાળકો ફરિયાદ કરવાનું શરૂ કરે છે કે તમે તેમને હવે પ્રેમ કરતા નથી. આ સ્થિતિમાં સાવધાન રહો. તમે તેની વાત સાંભળ્યા પછી તેને ઠપકો ન આપો, પરંતુ પ્રેમથી સમજાવો કે તમે શા માટે તેના નાના ભાઈ કે બહેનને વધુ પ્રેમ, કાળજી, સમય આપો છો.
ઘરમાં બાળકનો(Child ) જન્મ થાય છે, ત્યારે તે કોઈપણ દંપતી(Couples ) માટે ખૂબ જ ખુશીની ક્ષણ હોય છે. તેઓ તેમના પ્રથમ બાળકને ઘણો પ્રેમ(Love ) અને સ્નેહ આપે છે, તેમનું ધ્યાન રાખે છે. જેમ જેમ બાળક મોટું થાય છે તેમ તેમ તેની બધી ઈચ્છાઓ પૂર્ણ થાય છે. પરંતુ, ઘરમાં બીજા બાળકનો જન્મ થતાં જ માતા-પિતાનું તમામ ધ્યાન તેના પર જાય છે. તે નાનો હોવાથી, નવજાત બાળક, તેને વધુ કાળજી, સંભાળ, પ્રેમની જરૂર છે, એવું માને છે. આવી સ્થિતિમાં પહેલા બાળકના મનમાં ઘર કરી જાય છે કે હવે તેને કોઈ પ્રેમ કરતું નથી. બધો પ્રેમ તેના નાના ભાઈ/બહેનને જાય છે. આ છોકરીઓ સાથે વધુ સામાન્ય છે. જો દીકરો જન્મે તો આજે પણ મોટાભાગના ઘરોમાં બધા છોકરાને વધુ પ્રેમ આપે છે.
જોકે, માતા-પિતાના મનમાં આ વાત નથી. તેમના માટે તેમના તમામ બાળકો સમાન છે. ફક્ત, જે નાનો છે, લોકો તેને વધુ પ્રેમ કરે છે. પરંતુ, આવું વાતાવરણ જોઈને બાળકના મનમાં એક લાગણી જન્મવા લાગે છે કે તેની સાથે ભેદભાવ કરવામાં આવી રહ્યો છે. લોકો હવે તેને પ્રેમ કરતા નથી. જો ઘરમાં છોકરી હોય તો તેના બદલે છોકરાને વધુ પ્રેમ આપવામાં આવે છે. આ પ્રકારની વિચારસરણી બાળકોના મન અને મગજ પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
જો તમારા ઘરમાં નાનું બાળક છે, તો તેનો અર્થ એ નથી કે તમારે તમારા પહેલા પુત્ર કે પુત્રી પર ઓછું ધ્યાન આપવું જોઈએ. તેને ઓછો પ્રેમ કરો અથવા તેના માટે ઓછો સમય કાઢો. આમ કરવાથી બાળકોને અનેક નુકસાન થઈ શકે છે. બાળકો વચ્ચેના ભેદભાવના ગેરફાયદા જાણવાની ખાતરી કરો.
બાળકોમાં ભેદભાવ રાખવાના ગેરફાયદા
જો તમે તમારું તમામ ધ્યાન તમારા નાના બાળક પર કેન્દ્રિત કરશો, તો તમારું મોટું બાળક એકલતા અનુભવશે. તેને લાગશે કે તમે તેને હવે પ્રેમ કરતા નથી. તેની સાથે ભેદભાવ કરો છો. તમારા બે બાળકો હોય કે ચાર, ક્યારેય કોઈની વચ્ચે ભેદભાવ ન કરો. કોઈને સારું કે ખરાબ ન કહો. આ તેમને તણાવમાં મૂકી શકે છે. ઇન્ફિરિયોરિટી કોમ્પ્લેક્સથી ઘેરાયેલો હોઈ શકે છે. તે પોતાને પરિવારથી દૂર અનુભવવા લાગે છે. તમારા માટે તમારા બધા બાળકો સમાન હોવા જોઈએ.
જો તમે તમારા બે બાળકો વચ્ચે ભેદભાવ કરવાનું ચાલુ રાખશો તો તેઓ ચિડાઈ શકે છે. વાતચીતમાં જવાબ આપી શકે છે. ધીમે ધીમે તેઓ તમારી કોઈ વાત સાંભળશે નહિ. તે દરેક બાબતમાં ગુસ્સે થઈ શકે છે. અહીં માતા-પિતાએ પરિસ્થિતિને સ્માર્ટ રીતે હેન્ડલ કરવાની જરૂર છે. જો તમારું મોટું બાળક 5-10 વર્ષનું છે અને બીજું 1-2 વર્ષનું છે, તો બંનેને તેની ઉંમર પ્રમાણે સમાન પ્રેમ, સમય આપો, જેથી એવું ન લાગે કે તમારું બધું ધ્યાન ફક્ત નાના પર જ છે.
કેટલીકવાર બાળકો ફરિયાદ કરવાનું શરૂ કરે છે કે તમે તેમને હવે પ્રેમ કરતા નથી. આવી સ્થિતિમાં સાવધાન રહો. તમે તેની વાત સાંભળ્યા પછી તેને ઠપકો ન આપો, પરંતુ પ્રેમથી સમજાવો કે તમે શા માટે તેના નાના ભાઈ કે બહેનને વધુ પ્રેમ, કાળજી, સમય આપો છો. જો તમે બધી પરિસ્થિતિઓ, વસ્તુઓ અને જરૂરિયાતોને પ્રેમથી સમજાવશો, તો બાળક ચોક્કસપણે સમજી શકશે.
આ પણ વાંચો :