સરકારી બસોને EV બનાવવાની તૈયારી…જાણો ઈલેક્ટ્રિક વાહનો 100 ટકા પ્રદૂષણ મુક્ત છે કે નહીં

દેશમાં પરિવહન નિગમની બસોને EVમાં બદલવાની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઈવે મંત્રાલય સરકારી બસોમાં ઈવી કિટ લગાવવાનો વિકલ્પ ઈચ્છી રહી છે, જેથી પ્રદૂષણ ઘટાડી શકાય. આ તૈયારીનો હેતુ પ્રદૂષણની વર્તમાન તસવીર બદલવાનો છે એટલે કે તેને ઘટાડવાનો છે. આવી સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ છે કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહન આપવાથી પ્રદૂષણનું સ્તર કેટલું ઓછું થશે.

નિષ્ણાતો કહે છે કે EV એટલે કે ઇલેક્ટ્રિક વાહન પ્રદૂષણ ઘટાડશે કે નહીં તેની પાછળ કેટલાક ખાસ પરિબળો કામ કરે છે. જે નક્કી કરે છે કે પ્રદૂષણનું સ્તર ઘટશે કે મોટો તફાવત આવશે.

EV અને પ્રદૂષણનું ગણિત આ રીતે સમજો

ઇલેક્ટ્રિક વાહનોથી પ્રદૂષણ થાય છે કે નહીં તે બે રીતે સમજી શકાય છે. પ્રથમ પ્રદૂષણ જે સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. એટલે કે વાહનોમાંથી નીકળતો ધુમાડો. જે ડીઝલ અને પેટ્રોલ વાહનોમાંથી ઉત્સર્જિત થાય છે, પરંતુ જ્યારે તે ઇલેક્ટ્રિક વાહનની વાત આવે છે, ત્યારે તે શૂન્ય પ્રદૂષણમાં પરિવર્તિત થાય છે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનોમાં તેમના દ્વારા પ્રદૂષણ ફેલાતું નથી.

હવે બીજી વાત આવે છે કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોથી પ્રદૂષણ કેવી રીતે ફેલાય છે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે વીજળી ઉત્પન્ન થાય છે. આ માટે અશ્મિભૂત બળતણ કોલસો બાળવામાં આવે છે જે સીધો કાર્બન ઉત્સર્જન કરે છે અને ગ્રીન હાઉસ વાયુઓને વધારવાનું કામ કરે છે. આ ગ્લોબલ વોર્મિંગ અને પ્રદૂષણનું કારણ બને છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે, જો ટર્બાઇન અને સૌર ઉર્જા જેવા વિકલ્પોનો ઉપયોગ વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં વધુ કરવામાં આવે તો વીજળી પણ ઉત્પન્ન કરી શકાય છે અને કાર્બન ઉત્સર્જનને પણ અટકાવી શકાય છે.

એટલું જ નહીં, ઈવીમાં વપરાતી બેટરી બનાવવાની પ્રક્રિયાથી કાર્બન ઉત્સર્જન થાય છે જે પ્રદૂષણ વધારવામાં મદદ કરે છે. રીસર્ચ દર્શાવે છે કે EVથી 100 ટકા પ્રદૂષણ ઘટાડી શકાતું નથી. પરંતુ પેટ્રોલ અને ડીઝલની તુલનામાં EV ઓછી માત્રામાં ગ્રીનહાઉસ ગેસનું ઉત્સર્જન કરે છે.

સામાન્ય લોકોને EVથી શું ફાયદો ?

સરકારી વાહન હોય કે પ્રાઈવેટ કાર, જો તેને ઈવીમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવે તો સામાન્ય માણસને સીધો અનેક ફાયદા થાય છે.

સસ્તી મુસાફરી : અશ્મિભૂત ઇંધણને બદલે ઇંધણ તરીકે વીજળીનો ઉપયોગ કરવાથી તેમના મુસાફરી ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે.

જાળવણી ખર્ચમાં ઘટાડો : EVમાં બેટરી, મોટર અને તેના ઇલેક્ટ્રોનિક્સના નિયમિત જાળવણીનો ખર્ચ ઓછો છે. પેટ્રોલ-ડીઝલ વાહનોની સરખામણીએ ખર્ચ ઓછો થાય છે.

ટેક્સ રાહત : સરકાર પેટ્રોલ અને ડીઝલ વાહનોની સરખામણીમાં EVની રજીસ્ટ્રશન ફીમાં રાહત આપે છે. રોડ ટેક્સમાં ઘટાડો થયો છે.

હવાની શુદ્ધતા : ઇલેક્ટ્રિક વાહનો કાર્બન ઉત્સર્જનમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરે છે, પરિણામે નાઇટ્રોજન ઓક્સાઇડ, કાર્બન મોનોક્સાઇડ અને હાઇડ્રોકાર્બનમાં ઘટાડો થાય છે અને હવાની ગુણવત્તામાં સુધારો થાય છે.

રસ્તાઓ પર ઓછો અવાજ : રસ્તાઓ પર દોડતા વાહનો માત્ર વાયુ પ્રદૂષણ જ નથી ફેલાવતા સાથે અવાજનું પ્રદૂષણ પણ ફેલાવે છે, પરંતુ ઈવીની બાબતમાં એવું નથી. આ વાહનો અવાજ કરતા નથી.

આ દેશોમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનું વર્ચસ્વ

નોર્વે ઈલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહન આપનાર અગ્રણી દેશોમાં સામેલ છે. અહીંના 80 ટકા વાહનો ઇલેક્ટ્રિક છે. એટલું જ નહીં, અન્ય દેશોની સરખામણીમાં તેમાં સૌથી વધુ ચાર્જિંગ સ્ટેશન છે. વેચાણની દ્રષ્ટિએ EV માટે ચીન સૌથી મોટું બજાર છે. જો કે, અહીં માત્ર 22 ટકા વાહનો ઇલેક્ટ્રિક છે. તો આઇસલેન્ડમાં 41 ટકા, સ્વીડનમાં 32 ટકા અને નેધરલેન્ડમાં 25 ટકા ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનો ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે.