AUKUS : અમેરિકાએ કહ્યું, ભારત અને જાપાનને AUKUS સુરક્ષા ગઠબંધનમાં સ્થાન નહીં મળે

AUKUS : અમેરિકા (US) એ તાજેતરમાં જ ઇન્ડો-પેસિફિક (Indo-Pacific)ની સુરક્ષા માટે ઓસ્ટ્રેલિયા (Australia) અને બ્રિટન (United Kingdom) સાથે રચાયેલા ત્રિપક્ષીય જોડાણ (AUKUS)માં ભારત અથવા જાપાનનો સમાવેશ કરવાની આ સંભાવનાને નકારી કાઢવામાં આવી છે.

વ્હાઈટ હાઉસના પ્રેસ સેક્રેટરી (White House Press Secretary) જેન સાસાકીએ બુધવારે રૂટીન પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું હતું કે, “ગયા સપ્તાહની જાહેરાત માત્ર સૂચક નહોતી. મને લાગે છે કે, રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન (President Joe Biden) પણ ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઇમેન્યુઅલ મેક્રોનને આ જ સંદેશ મોકલ્યો છે કે ઇન્ડો-પેસિફિક (Indo-Pacific)ની સુરક્ષા માટે ગઠબંધનમાં અન્ય કોઇ દેશને સામેલ કરવામાં આવશે નહીં. સાકીને પૂછવામાં આવ્યું કે, શું આ જોડાણમાં ભારત કે જાપાનનો સમાવેશ થશે, જેના જવાબમાં તેમણે ઉપરોક્ત જવાબ આપ્યો હતો.

ફ્રાન્સ-ઓસ્ટ્રેલિયામાં તણાવ

અમેરિકા, બ્રિટન અને ઓસ્ટ્રેલિયાએ 15 સપ્ટેમ્બરના રોજ ભારત-પ્રશાંતમાં ચીન (China)ના વધતા પ્રભાવ વચ્ચે વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વના ક્ષેત્ર માટે નવા ત્રિપક્ષીય સુરક્ષા જોડાણ (AUKUS)ની જાહેરાત કરી હતી અને તેમના સહિયારા હિતોની રક્ષા કરવા અને સંરક્ષણ ક્ષમતાઓને વધુ સારી રીતે વહેંચવામાં મદદ કરી હતી. ઓસ્ટ્રેલિયાએ પરમાણુ શક્તિ ધરાવતી સબમરીન હસ્તગત કરી. આ કરારને કારણે તેણે ફ્રાન્સ (France) સાથેનો કરાર રદ કર્યો છે.

ફ્રાન્સે ગઠબંધનમાં તેના બિન-સમાવેશની ટીકા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે, જ્યારે તે ઇન્ડો-પેસિફિક (Indo-Pacific)માં સામાન્ય પડકારોનો સામનો કરે છે ત્યારે તે સુસંગતતાનો અભાવ દર્શાવે છે. સાકીએ કહ્યું કે, અલબત્ત, ફ્રાન્સ સહિતના ઘણા દેશો સાથે ચર્ચા માટે એક મહત્વપૂર્ણ વિષય છે, જેમને આ ક્ષેત્રમાં સીધો રસ છે.

AUKUS શું છે

તાજેતરમાં, અમેરિકા, બ્રિટન અને ઓસ્ટ્રેલિયાએ નવા સુરક્ષા ગઠબંધન (AUKUS) ની જાહેરાત કરી છે. આ ગઠબંધન બાદ ઓસ્ટ્રેલિયા પરમાણુ સંચાલિત સબમરીનને સજ્જ કરી શકશે. આ જોડાણ ઇન્ડો-પેસિફિક (Indo-Pacific) અને અન્ય પ્રદેશોમાં સંબંધોને નવો દેખાવ આપશે. આ નિર્ણયથી ચીન ખૂબ નારાજ થઈ ગયું છે. તેમણે કહ્યું છે કે, તેઓ કરાર પર ચાંપતી નજર રાખશે. તે જ સમયે, આ કરારનો અમેરિકા (America), બ્રિટન, ઓસ્ટ્રેલિયા અને અન્ય દેશો માટે અલગ અલગ અર્થ છે.

ફ્રાન્સ કેમ નારાજ છે ?

અમેરિકા (America) અને બ્રિટને ઓસ્ટ્રેલિયા સાથે પરમાણુ સબમરીન સપ્લાય માટે કરાર કર્યા છે, ત્યારબાદ ઓસ્ટ્રેલિયાએ ફ્રાન્સ સાથે ડીઝલથી ચાલતી સબમરીન ડીલ (Submarine Deal) રદ કરી છે. તેના પર ફ્રાન્સે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે અને તેને યુરોપિયન યુનિયનના રાજદ્વારીઓનું સમર્થન મળ્યું છે.

નાટોના મહાસચિવે પણ આ અંગે પોતાની પ્રતિક્રિયા આપી છે. તેમણે પક્ષ ન લીધો, પરંતુ તેના બદલે જોડાણના મુખ્ય લક્ષ્યો વિશે એકતા વધારવાનો આગ્રહ રાખ્યો. તેણે કહ્યું, ‘હું ફ્રાન્સની નારાજગીને સારી રીતે સમજું છું. નાટોના સભ્યોએ સૌથી મહત્વપૂર્ણ બાબતો પર સંમત થવું જોઈએ. આ દ્વારા આપણે એકસાથે સામાન્ય પડકારોનો સામનો કરી શકીશું.

હવે ઓસ્ટ્રેલિયા અમેરિકા પાસેથી સબમરીન ખરીદશે

ફ્રેન્ચ રાજદ્વારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને બ્રિટન વચ્ચેના ઇન્ડો-પેસિફિક સંરક્ષણ કરારની જાહેરાત ગયા અઠવાડિયે બિડેન દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને થોડા કલાકો પહેલા ફ્રાન્સને તેના વિશે પચારિક રીતે જાણ કરવામાં આવી હતી. આ સોદામાં ઓસ્ટ્રેલિયા ડીઝલ-ઇલેક્ટ્રિક ફ્રેન્ચ સબમરીન ખરીદવા માટેનો અબજ ડોલરનો કરાર રદ કરશે અને તેના બદલે યુ.એસ.થી પરમાણુ સંચાલિત સબમરીન (Submarine) ખરીદશે.

આ પણ વાંચો : PM Modi in US: પીએમ મોદીએ વોશિંગ્ટનમાં કહ્યું, ભારતીય પ્રવાસી દેશની સૌથી મોટી તાકાત છે