રશિયાના આ પગલાથી ચીનને લાગ્યો મોટો ઝટકો, સમાચાર પત્રમાં નિવેદન છાપવાની જરૂર પડી
કઝાકિસ્તાનમાં હિંસા પછી રશિયાના 20,000 સૈનિકો કઝાકિસ્તાનમાં છે, જ્યારે ચીનના દેશ સાથે સારા સંબંધો હોવા છતાં પણ તેમને રાષ્ટ્રપતિ સાથે વાત કરવામાં વધુ સમય લાગ્યો.
કઝાકિસ્તાનમાં (Kazakhstan) રશિયાએ (Russia) તેના પોતાના મિત્ર ચીનને (China) ચેકમેટ કર્યું છે અને ચીનને આ વાતનું ખંડન કરવા પાછળથી એક નિવેદન પણ જાહેર કરવું પડ્યુ છે. કઝાકિસ્તાનમાં હિંસા પછી રશિયાના 20,000 સૈનિકો કઝાકિસ્તાનમાં છે, જ્યારે ચીનના દેશ સાથે સારા સંબંધો હોવા છતાં પણ તેમને રાષ્ટ્રપતિ સાથે વાત કરવામાં ઘણો સમય લાગ્યો અને ચીન પહેલા રશિયાએ પોતાના સૈનિકોને મોકલી દીધા.
મામલો શું છે?
રશિયાએ છેલ્લા સાત દિવસમાં સાબિત કરી દીધું છે કે તે મધ્ય એશિયાની રાજનીતિમાં સૌથી મોટો ખેલાડી છે. ભલે રશિયાની જીડીપી અમેરિકા અને ચીન કરતા ઓછી છે, પરંતુ મધ્ય-એશિયામાં તેની સૈન્ય પકડ ઘણી મજબૂત છે. રશિયાએ માત્ર 48 કલાકમાં કઝાકિસ્તાનમાં પોતાની સેના મોકલી.
ચીન 48 કલાક પછી કઝાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ કાસિમ જોમાર્ટ તોકાયેવ સાથે વાત કરી શક્યું. રશિયાએ સેનામાંથી મોટાભાગના સૈનિકો મોકલ્યા, જેઓ ત્યાંની સ્થાનિક ભાષા બોલી શકે છે. ચીનની સેના આ કામ કરી શકતી નથી. કઝાકિસ્તાન 1991 સુધી સોવિયત સંઘનો ભાગ હતો, તેથી રશિયા ત્યાંની સિસ્ટમને સારી રીતે સમજે છે.
1991માં સોવિયત યુનિયનના તૂટ્યા બાદ અને 2013માં ચીનના બેલ્ટ એન્ડ રોડ પ્રોજેક્ટ બાદ મધ્ય એશિયાની ગતિશીલતા બદલાઈ ગઈ છે. ચીને મધ્ય એશિયામાં સૌથી વધુ રોકાણ કર્યું છે. આજે મજાક એ છે કે ચીનની આર્થિક શક્તિ હવે રશિયન સેનાની દયા પર છે.
રશિયાના પગલાંને કારણે ચીન મૂંઝવણમાં મુકાયું
કઝાકિસ્તાનના રાષ્ટ્રપતિ સિનોફાઈલ છે. એટલે કે સોવિયેત યુનિયનના સમયમાં તેમની પોસ્ટિંગ બેઇજિંગમાં થઈ હતી અને તેઓ મેન્ડરિન સારી રીતે બોલી શકે છે. રશિયાની આ કાર્યવાહીથી ચીન મુશ્કેલીમાં મુકાયું હશે કારણ કે તેણે કલ્પના પણ નહીં કરી હોય કે રશિયા સલાહ લીધા વિના આટલું મોટું પગલું ભરશે. આજે રશિયાના 20,000 સૈનિકો કઝાકિસ્તાનમાં છે. કઝાકિસ્તાન રશિયા અને ચીન વચ્ચે આવેલું છે અને તેનો એક ભાગ શિનજિયાંગ સાથે પણ જોડાયેલ છે.
શિનજિયાંગમાં ચીને ઉઇગર, કિરગિઝ અને મધ્ય એશિયાઈ સમાજના લોકોનું જીવન મુશ્કેલ બનાવી દીધું છે. અમેરિકાનું કહેવું છે કે શિનજિયાંગ એક સર્વેલન્સ સ્ટેટ બની ગયું છે. કઝાકિસ્તાને ઉઇગર સમુદાયના એક લાખ લોકોને અહીં સ્થાયી કર્યા છે. આ જ કારણ છે કે આર્થિક નિકટતા હોવા છતાં મધ્ય એશિયા અને ચીનના મન મળ્યા નથી અને વાતચીત માત્ર વોલેટ સુધી જ સીમિત છે.
અમેરિકા મધ્ય એશિયામાં અસ્થિરતા પેદા કરી રહ્યું છે. જો તમે ધ્યાનથી જુઓ તો કઝાકિસ્તાન રશિયા અને ચીનના ઘણા બહુપક્ષીય મંચોમાં છે. જેમ કે શંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન અને EEU. પરંતુ આ લશ્કરી મંચ નથી. CSTO એકમાત્ર લશ્કરી જોડાણ છે જેનું નેતૃત્વ રશિયા દ્વારા કરવામાં આવે છે.
ચીનનું કહેવું છે કે વેસ્ટ કલર ક્રાંતિ દ્વારા મધ્ય એશિયામાં આતંકવાદ ફેલાવી રહ્યું છે, જેને રશિયા અને ચીન સફળ થવા દેશે નહીં. મુખપત્રમાં તે સ્વીકારવામાં આવ્યું હતું કે રમખાણો આંતરિક કારણોસર થયા હતા, પરંતુ હિંસાને વેગ આપવાનો આરોપ સ્થાનિક એનજીઓ પર મૂકવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ સત્ય એ છે કે આ વખતે ચીન પણ રશિયાના ઝડપી વલણથી હેરાન છે.
આ પણ વાંચો –
પાયલોટે 10 મિનિટની અંદર બે વાર મોતને હરાવ્યું, અકસ્માતમાં ગંભીર રીતે ઘાયલ થયા બાદ હોસ્પિટલમાં દાખલ
આ પણ વાંચો –
Pig Heart Transplant: વિશ્વમાં પ્રથમ વખત અમેરિકામાં ડુક્કરનું હૃદય માણસના શરીરમાં ધબકશે
