
વેપાર સંબંધોને લઈને ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવ વચ્ચે, એક તીક્ષ્ણ અને મહત્વપૂર્ણ નિવેદન બહાર આવ્યું છે. આ નિવેદન પતંજલિ આયુર્વેદના સહ-સ્થાપક બાબા રામદેવનું છે. તેમણે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની આર્થિક નીતિઓ, ખાસ કરીને વિવિધ દેશો પર લાદવામાં આવી રહેલા ભારે ટેરિફ ની સખત નિંદા કરી છે. બાબા રામદેવે આ ટેરિફને “આતંકવાદ” ગણાવ્યા છે અને આ “આર્થિક યુદ્ધ” ની તુલના ત્રીજા વિશ્વયુદ્ધ સાથે કરી છે.
બાબા રામદેવે યુએસ આર્થિક નીતિ પર પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરતા વખતે ખૂબ જ કઠોર શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું, “ટેરિફ આતંકવાદ સમાન છે, તે ખૂબ જ ખતરનાક છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી, જો ત્રીજું વિશ્વયુદ્ધ થાય છે, તો તે આ આર્થિક યુદ્ધ છે.” તેમણે એ પણ ભાર મૂક્યો કે આ વૈશ્વિક આર્થિક સંઘર્ષમાં, ઓછામાં ઓછા ગરીબ અને વિકાસશીલ દેશોના હિતોને ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ.
બાબા રામદેવે અમેરિકાની નીતિઓ પર નિશાન સાધ્યું, તેમને “સામ્રાજ્યવાદી” અને “વિસ્તરણવાદી” ગણાવ્યા. તેમણે વિશ્વની શક્તિ અને સમૃદ્ધિ પર થોડા લોકો દ્વારા નિયંત્રણ રાખવાની વ્યવસ્થાની આકરી ટીકા કરી. તેઓ સ્પષ્ટપણે માને છે કે આવી વ્યવસ્થા સમગ્ર વિશ્વમાં ફક્ત અસમાનતા, અન્યાય, શોષણ અને સંઘર્ષ તરફ દોરી જશે.
તેમણે ચેતવણી આપી, “દરેક વ્યક્તિએ પોતાની મર્યાદામાં રહેવું જોઈએ અને દરેક સાથે આગળ વધવાની પરંપરાને મજબૂત બનાવવી જોઈએ. જો મુઠ્ઠીભર લોકો વિશ્વની શક્તિ, સંપત્તિ, સમૃદ્ધિ અને શક્તિને નિયંત્રિત કરશે, તો અસમાનતા, અન્યાય, શોષણ, સંઘર્ષ અને રક્તપાત ફક્ત સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાશે.” આ ટિપ્પણી સીધી વૈશ્વિક વ્યવસ્થા પર પ્રશ્ન ઉઠાવે છે, જ્યાં આર્થિક નીતિઓ સામાન્ય માણસના જીવનને અસર કરી રહી છે.
જ્યારે બાબા રામદેવને પૂછવામાં આવ્યું કે શું આવા આર્થિક યુદ્ધનો જવાબ ‘સ્વદેશી’ ઉત્પાદનો અપનાવવા હોઈ શકે છે, ત્યારે તેમણે તેનું જોરદાર સમર્થન કર્યું. તેમણે સ્વદેશીના દર્શનને ઊંડાણપૂર્વક સમજાવતા કહ્યું કે તે ફક્ત સ્થાનિક ઉત્પાદનો ખરીદવા પૂરતું મર્યાદિત નથી, પરંતુ તેનો મુખ્ય સિદ્ધાંત બધાને એકસાથે ઉત્થાન આપવાની ભાવના (સર્વોદય) માં રહેલો છે.
તેમણે કહ્યું, “સ્વદેશી એ આત્મનિર્ભરતા અને સમાજના છેલ્લા વ્યક્તિના ઉત્થાનની ફિલસૂફી છે.” બાબા રામદેવે યાદ અપાવ્યું કે મહર્ષિ દયાનંદથી લઈને સ્વામી વિવેકાનંદ સુધીના ઘણા મહાન ભારતીય હસ્તીઓએ “સ્વદેશી” ના વિચારની હિમાયત કરી છે.
નોંધનીય છે કે અમેરિકાએ ભારતીય આયાત પર 50 ટકાનો ભારે ટેરિફ લાદ્યો છે, જેના કારણે ભારતીય ઉત્પાદનો માટે અમેરિકન બજારમાં સ્પર્ધા કરવી મુશ્કેલ બની ગઈ છે.
હાલમાં, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે નવા વેપાર કરાર માટે વાટાઘાટો અંતિમ તબક્કામાં છે. યુએસ કેમ્પ તરફથી એવા અહેવાલો છે કે ભારત રશિયન તેલની ખરીદી ઘટાડવા માટે સંમત થયું છે. જો કે, ભારત સરકારે હંમેશા આ મુદ્દા પર સુસંગત અને સાર્વભૌમ વલણ જાળવી રાખ્યું છે.
ભારતના વિદેશ મંત્રાલયે વારંવાર ભાર મૂક્યો છે કે ભારત તેની ઊર્જા સ્વતંત્રતા અને જરૂરિયાતોના નિર્ધારણમાં સાર્વભૌમ છે. વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે પહેલાથી જ સ્પષ્ટતા કરી છે કે ભારત તેલનો મુખ્ય આયાતકાર છે, અને આ અસ્થિર વૈશ્વિક ઊર્જા પરિદૃશ્યમાં ભારતીય ગ્રાહકોના હિતોનું રક્ષણ કરવું એ સરકારની ટોચની પ્રાથમિકતા છે. ભારતની આયાત નીતિઓ સંપૂર્ણપણે આ ઉદ્દેશ્ય દ્વારા સંચાલિત છે, જેમાં તેની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે ઊર્જા સ્ત્રોતોને વૈવિધ્યીકરણ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચોઃ ટ્રમ્પે વધુ એક ફટકો આપ્યો ! H-1B વિઝા બાદ હવે વર્ક પરમિટને લઈને ભારતીયો પર ‘ઘા’ કર્યા, અમેરિકામાં ઇમિગ્રન્ટ્સનું શું ?