Health : શિયાળામાં સામાન્ય બની જતા સાંધાના દુખાવામાં કેવી રીતે મેળવશો રાહત ?
વજન વધારવાનો પ્રયાસ ના કરો કારણ કે વજન વધવાથી તમારા સાંધા પરનો ભાર વધે છે અને આ સ્થિતિમાં સાંધાનો દુખાવો પણ વધે છે. ઓછી પ્રવૃત્તિને કારણે, ઘરની અંદર બંધ રહેવાથી, શરીર ઓછી કેલરી ખર્ચીને વજન વધારે છે.
શિયાળામાં (Winter ) સાંધાના દુખાવાના (Joint Pain ) ઘણા કારણો છે. પીડાની સંવેદનાને ઠંડી વધુ અસર કરે છે અને પીડા સહન કરવાની ક્ષમતા ઘટાડે છે. આ જ કારણ છે કે શિયાળામાં ત્વચા પર સામાન્ય ખંજવાળ આવતી હોય કે નાનો કાપો પડ્યો હોય તો પણ પીડાની લાગણી ખૂબ જ તીવ્ર હોય છે. શરદીને કારણે રક્તવાહિનીઓ સંકુચિત થાય છે અને પરિણામે આંગળીઓ, અંગૂઠા, પગની ઘૂંટીઓ અને ઘૂંટણમાં લોહીનો પ્રવાહ ઓછો થાય છે અને આંશિક રીતે સંધિવા સાથે શરીરમાં સાંધાનો દુખાવો વધે છે.
વાસ્તવમાં, આપણું શરીર હૃદય, મગજ, લીવર, કિડની, આંતરડા વગેરે જેવા મહત્વપૂર્ણ અંગોમાં રક્ત પ્રવાહ મોકલે છે. જે લોકોએ ભૂતકાળમાં અસ્થિભંગ કે સાંધા બદલવા વગેરેને લીધે ઓર્થોપેડિક સર્જરી કરાવી હોય તેઓને પણ શિયાળામાં તાપમાન ઘટે ત્યારે લોહીનો પ્રવાહ ઓછો થવાને કારણે સાંધામાં વધુ દુખાવો થાય છે. વાતાવરણીય દબાણમાં ઘટાડો થવાથી પેશીઓમાં સોજો આવે છે, જે સાંધાના તણાવમાં વધારો કરે છે અને તેના કારણે તેમનામાં દુખાવો પણ વધે છે.
તાપમાનમાં ઘટાડો થવાથી સ્નાયુઓમાં દુખાવો વધે છે જે સ્નાયુઓ અને સાંધાઓને પહેલા કરતા સખત બનાવે છે. આ ઉપરાંત, ઓછા સૂર્યપ્રકાશને કારણે અને શિયાળા દરમિયાન ઘરની અંદર રહેવાને કારણે વિટામિન ડીનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે, જે હાડકા અને સ્નાયુઓની કાર્યક્ષમતા અને સ્વાસ્થ્યની દ્રષ્ટિએ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અહીં કેટલીક મહત્વપૂર્ણ ટીપ્સ છે જે તમે શિયાળાની શરૂઆત પહેલા અનુસરવાનું શરૂ કરી શકો છો:
1. શારીરિક રીતે સક્રિય બનો
શિયાળામાં વ્યાયામ શરીરમાં ગરમી જાળવવા અને શરીરના અંગૂઠા (આંગળીઓ, અંગૂઠા વગેરે)માં લોહીનો પ્રવાહ ચાલુ રાખવા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી સાબિત થાય છે, જે સાંધાને જકડાઈ જવાથી અને દુખાવાથી દૂર રાખવામાં મદદ કરે છે. ખાસ કરીને ગરદન, પીઠ, ખભા, હિપ્સ, ઘૂંટણ અને પગની ઘૂંટીઓના સાંધાઓની લવચીકતા જાળવવા માટે નિયમિત સ્ટ્રેચિંગ એક્સરસાઇઝ પછી યોગ્ય વોર્મ-અપ એક્સરસાઇઝ કરો. કોઈ પણ શારીરિક કસરત અચાનક શરૂ કરવાનું ટાળો જેથી સ્નાયુઓને નુકસાન ન થાય. વ્યાયામ કરવાથી શરીરના સાંધાઓની આસપાસના સ્નાયુઓની મજબૂતાઈ જળવાઈ રહે છે, જેનાથી સાંધાઓની સ્થિરતા અને લવચીકતા જળવાઈ રહે છે.
2. ઈજા ટાળો
સંધિવાના દર્દીઓ માટે, ખાસ કરીને ઘૂંટણમાં સંધિવાવાળા દર્દીઓમાં, ઘૂંટણના ટેકા અથવા કૌંસનો ઉપયોગ મદદરૂપ થઈ શકે છે, જેનાથી તેઓ આસપાસ ખસેડી શકે છે અને સાંધા અથવા સ્નાયુઓને થતી ઈજાને અટકાવે છે.
3. વજન નિયંત્રિત કરો
વજન ન વધારવાનો પ્રયાસ કરો કારણ કે વજન વધવાથી તમારા સાંધા પરનો ભાર વધે છે અને આ સ્થિતિમાં સાંધાનો દુખાવો પણ વધે છે. ઓછી પ્રવૃત્તિને કારણે, ઘરની અંદર બંધ રહેવાથી, શરીર ઓછી કેલરી ખર્ચીને વજન વધારે છે.
4. ગરમ પાણી પીવો
શરીરમાં પાણીની યોગ્ય માત્રા જાળવી રાખો. હૂંફાળું પાણી પીવો જે તમારા શરીરનું તાપમાન તરત જ યોગ્ય રીતે જાળવી રાખે છે. શિયાળામાં તરસ ઓછી લાગતી હોવાથી વારંવાર પાણી પીતા રહો, જેનાથી હાઇડ્રેશન બરાબર રહે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે શરીરમાં પાણી ઓછું હોવાને કારણે પીડા સહન કરવાની ક્ષમતા પણ ઓછી થઈ જાય છે.
5. સંતુલિત આહાર લો
તમારા આહારમાં ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ, એવોકાડોસ, ફ્લેક્સ સીડ્સ, અખરોટ અને માછલીનો સમાવેશ કરો કારણ કે તેમાં એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે અને શરીરના ક્ષતિગ્રસ્ત પેશીઓ પર ફાયદાકારક અસર કરે છે. ડૉક્ટરની સલાહ પર વિટામિન ડી સપ્લીમેન્ટ્સ લો અને બને ત્યાં સુધી સૂર્યપ્રકાશમાં બહાર જાવ.
(વૈધાનિક ચેતવણીઃ આ લેખ માત્ર જાણકારી માટે છે. આનો ઉપયોગ-ઉપચાર કરતા પૂર્વે આપ આપના તબીબ અથવા આ બાબતના તજજ્ઞનો સંપર્ક કરીને જરૂરી પુછપરછ કરશો)
આ પણ વાંચો –PHOTOS : કપાળમાં સિંદૂર અને વિક્કી કૌશલનો હાથ પકડીને ચાલતી જોવા મળી કેટરિના કૈફ, હનીમૂન પરથી પરત ફર્યુ કપલ