પીઠનો દુખાવો : કરોડરજ્જુમાં ઘસારાને કારણે લાંબા ગાળે વ્યક્તિને થઇ શકે છે ચાલવાની તકલીફ

કરોડરજ્જુનું(Spine ) સંકુચિત થવું એ વૃદ્ધાવસ્થામાં (Age )થતો સામાન્ય રોગ છે. તે કરોડરજ્જુમાં ઘસારાને કારણે થાય છે. આ રોગને સ્પાઇનલ(Spinal )  સ્ટેનોસિસ કહેવામાં આવે છે. આમાં, સાંકડા માર્ગમાં નસો અટકી જાય છે અને જામ થઈ જાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિને ચાલવામાં તકલીફ થવા લાગે છે, તો તે સ્પાઇનલ સ્ટેનોસિસના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આ દરમિયાન બંને પગ સુન્ન થઈ જવા, ધીમું ચાલવું અથવા ચાલતી વખતે બળતરા જેવી સમસ્યા પણ જોવા મળે છે. આ સિવાય પીઠમાં દુખાવો અને પગમાં સાયટિકા થવી એ તેના મુખ્ય લક્ષણો છે.

તબીબોના જણાવ્યા પ્રમાણે શરૂઆતમાં આ લક્ષણોમાં થોડો સમય બેસ્યા પછી રાહત મળે છે અને દર્દી થોડા અંતર સુધી ફરી ચાલી શકે છે. પરંતુ સમયની સાથે સમસ્યા વધવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં દર્દીને ચાલવામાં તકલીફ થવા લાગે છે. તે બરાબર ઊભો પણ નથી થઈ શકતો. આ સ્થિતિ સર્જાય તે પહેલાં ડોકટરોનો સંપર્ક કરવો જરૂરી છે.

ડો.ના કહેવા પ્રમાણે આ રોગની સારવારમાં દવાઓ કામ કરતી નથી. દર્દીની સારવાર શસ્ત્રક્રિયા દ્વારા જ થઈ શકે છે. જોકે, કરોડરજ્જુની સર્જરી અંગે લોકોમાં જાગૃતિનો અભાવ છે. આ અંગે અનેક પ્રકારની માન્યતાઓ પણ ફેલાયેલી છે. સર્જરી ન થવા પાછળનું મૂળ કારણ એ છે કે સમાજમાં એવી ગેરસમજ છે કે કરોડરજ્જુના ઓપરેશન પછી બંને પગ નકામા થઈ જાય છે અને પછી આખી જિંદગી વ્યક્તિ ચાલી શકતી નથી. આશ્ચર્યની વાત એ છે કે શિક્ષિત લોકોમાં પણ આ માન્યતા કાયમ છે. પણ એવું બિલકુલ નથી. કરોડરજ્જુની સારવાર માટે કરવામાં આવતી સર્જરી સંપૂર્ણપણે સલામત છે.

આ રોગ શસ્ત્રક્રિયા દ્વારા સરળતાથી દૂર કરી શકાય છે

ડૉ. કહે છે કે આજે વિજ્ઞાને એટલી બધી પ્રગતિ કરી છે, કે હવે લોકોને અન્ય ગ્રહો પર મુલાકાત પર લઈ જવાની તૈયારી પણ થઇ રહી છે અને સાથે જ માનવ કૃત્રિમ અંગો વિકસાવવા અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવાના રસ્તાઓ પણ શોધવામાં આવી રહ્યા છીએ. બીજી તરફ, કરોડરજ્જુના રોગ વિશે સમાજની વિચારસરણીએ દર્દીને એટલા મજબૂર કરી દીધા છે કે તેઓ વિચારે છે કે આ કારણે તેમનું જીવન અપંગ અથવા અસાધ્ય બનાવી દે છે. આ રોગ શસ્ત્રક્રિયા દ્વારા સરળતાથી દૂર કરી શકાય છે. તેથી, જો કોઈ દર્દીને આ રોગ હોય અને તેને ચાલવામાં તકલીફ હોય, તો ડૉક્ટરોની સલાહ લીધા પછી, તે સર્જરી કરાવી શકે છે. આ રોગની ગંભીરતામાં ઘટાડો કરશે.

આ રીતે સર્જરી કરવામાં આવે છે

ડો.કહે છે કે કરોડરજ્જુના મોટા હાડકાને કાપીને ચેતાઓ ખોલવામાં આવે છે અને જે લોકો ઉંમરને કારણે ચાલવામાં અસ્થિર બની જાય છે, તેમને મજબૂતી માટે કરોડરજ્જુની સર્જરી દરમિયાન સ્ક્રૂ અને સળિયા મૂકવામાં આવે છે. આ સ્પાઇન સર્જરી હર્નીયા અથવા પિત્તાશયની કોઈપણ સર્જરી જેટલી સલામત છે. આ રોગથી બચવા માટે નિયમિત કસરત કરવી અને વજનને નિયંત્રણમાં રાખવું જરૂરી છે. વ્યાયામ દ્વારા કરોડરજ્જુને લવચીક રાખવાથી, વ્યક્તિ તેનાથી પણ બચી શકે છે.

(આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય ધારણાઓ પર આધારિત છે. TV9 ગુજરાતી તેની પુષ્ટિ કરતું નથી. નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ તેને અનુસરો.)