જો તમે રાસાયણિક જંતુનાશકોનો ઉપયોગ ટાળવા માંગતા હોવ, તો અપનાવો આ પદ્ધતિ
પંચગવ્ય એક કાર્બનિક ઉત્પાદન છે. આમાં કોઈપણ પ્રકારનાં રસાયણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી. તેનો ઉપયોગ જંતુનાશક (pesticide) તરીકે થાય છે
શાકભાજી, પાક અને ફળોની ઉત્પાદકતા વધારવા અને જીવાતોથી થતા નુકસાનથી બચાવવા માટે ખેડૂતો દ્વારા મોટા પાયે રાસાયણિક જંતુનાશકોનો (chemical pesticides) ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. જેના કારણે અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ સામે આવી રહી છે. લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર પડી રહી છે. જમીનની ગુણવત્તા બગડી રહી છે. તેથી, જૈવિક ખાતરો અને જંતુનાશકોનો ઉપયોગ એ તેનાથી બચવાનો એકમાત્ર રસ્તો છે.
પંચગવ્ય પંચગવ્ય એક કાર્બનિક ઉત્પાદન છે. આમાં કોઈપણ પ્રકારનાં રસાયણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી. તેનો ઉપયોગ જંતુનાશક તરીકે થાય છે, જે છોડને નુકસાન કરતા જીવાતોને નિયંત્રિત કરે છે. ગાયમાંથી મેળવેલ 5 પદાર્થો જેમ કે ગૌમૂત્ર, છાણ, દહીં, દૂધ અને ઘીનું મિશ્રણ કરીને પંચગવ્ય તૈયાર કરવામાં આવે છે.
છાશ છાશ, દહીં પણ જંતુ નિયંત્રણમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. તેનો ઉપયોગ મરચાં, ટામેટા વગેરે પાકોમાં જીવાતો અને રોગોની રોકથામમાં અસરકારક છે. આ એક સસ્તો અને સરળ ઉપાય છે. તેનાથી પર્યાવરણને કોઈ નુકસાન થતું નથી.
ગૌમૂત્ર ગૌમૂત્રનો ઉપયોગ છોડમાં જંતુ પ્રતિરોધક ક્ષમતા વિકસાવે છે. તે કાચની બોટલમાં ભરીને તડકામાં રાખવામાં આવે છે. તે જેટલું જૂનું થાય છે, તે વધુ અસરકારક બને છે. ગૌમૂત્રને પાણીમાં ભેળવીને છાંટવામાં આવે છે.
પાક પરિભ્રમણ પાકને જીવાતોથી બચાવવાનો શ્રેષ્ઠ રસ્તો પાકના પરિભ્રમણને અપનાવવાનો છે. તેનાથી પાકમાં રોગ પણ થતો નથી. તેથી, એક જ જમીન પર એક જ પ્રકારના પાકનું વાવેતર ન કરવું જોઈએ.
પાક આ પદ્ધતિમાં મુખ્ય પાકને જીવાતથી બચાવવા માટે બીજો પાક પણ ખેતરમાં વાવવામાં આવે છે. આ માટે મેરીગોલ્ડ ફૂલનો ઉપયોગ થાય છે. ટામેટા સાથે મેરીગોલ્ડ ફૂલો રોપવાથી, જંતુઓ ફૂલ પર આવે છે, ટમેટા જંતુના હુમલાથી બચી જાય છે.
આંતર પાક આ પ્રક્રિયા દક્ષિણ ભારતમાં અનુસરવામાં આવે છે. તેમાં મગના અડદ અને ચણાનું વાવેતર કપાસ સાથે કરવામાં આવે છે, જેના કારણે કપાસમાં લાલ કૃમિનું આક્રમણ થતું નથી.
નિકોટિન તમાકુના પાનનો પાવડર બનાવીને અને તેના દ્રાવણનો ઉપયોગ કરીને, જંતુનો પ્રકોપ ઓછો થાય છે તે જંતુના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે અને તેની નર્વસ સિસ્ટમ પર અસર કરે છે, જેના કારણે જંતુ લકવાગ્રસ્ત થાય છે અને થોડા સમય પછી જંતુ મરી જાય છે. તેનો ઉપયોગ જીવાતના નિયંત્રણ માટે થાય છે.
જંતુ પ્રતિરોધક જાતો ખેડૂત ભાઈઓ એવી જાતોનો ઉપયોગ કરી શકે છે જેમાં જીવાતોનો ઉપદ્રવ ઓછો હોય. તેઓ જંતુના ઉપદ્રવને સહન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
આ પણ વાંચો :PM Kisan : ખેડૂતોના ખાતામાં 2000 રૂપિયા કેમ ટ્રાન્સફર નથી થઈ રહ્યા ? કૃષિ મંત્રીએ આપી સંપૂર્ણ માહિતી
આ પણ વાંચો : રુદ્રાક્ષ કેવી રીતે બને છે અને તે ક્યાં મળે છે ? જાણો રુદ્રાક્ષ સંબંધિત તમામ માહિતી