
12 જૂન, બપોરના લગભગ 1:38 વાગ્યે, અમદાવાદના સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટથી લંડન જવા માટે એર ઈન્ડિયાની ફ્લાઇટ AI-171 ને ટેકઓફ અપાયું હતું. ગરમીનો પારો 40થી 42 ડિગ્રીના આસપાસ પહોંચી ગયો હતો, અને વાતાવરણ સામાન્ય લાગતું હતું.
ટેકઓફના માત્ર બે મિનિટ પછી, લગભગ 1:40 વાગ્યે, પ્લેનની પાછળની તરફનો ભાગ અમદાવાદના મેઘાણીનગર વિસ્તારમાં આવેલ ઘોડાકેમ્પ નજીક IGP કમ્પાઉન્ડમાં ઝાડ સાથે અથડાઈ ગયો. આ અથડામણ એટલી ગંભીર હતી કે વિમાન એક જ સમયે નિષ્ફળતાપૂર્વક અવતરણની સ્થિતિમાં આવી ગયું અને દુર્ઘટનાનું શિકાર બન્યું.
વિમાન દુર્ઘટના પછી સૌથી મહત્વપૂર્ણ તબક્કો હોય છે બ્લેક બોક્સનો ડેટા એનાલિસિસ. સામાન્ય રીતે, કોકપિટ વોઇસ રેકોર્ડર (CVR) અને ફ્લાઇટ ડેટા રેકોર્ડર (FDR)માંથી મળેલી માહિતીનું વિશ્લેષણ કરવાની પ્રક્રિયા લગભગ 10થી 15 દિવસ સુધી ચાલી શકે છે. નીચે જણાવ્યા મુજબ આ પ્રોસેસના મુખ્ય તબક્કા છે.
વિશ્લેષકો તેનું ધ્યાન ખાસ કરીને દુર્ઘટનાથી પહેલાની ક્ષણોમાં પાઇલટ્સ અને એર ટ્રાફિક કંટ્રોલ (ATC) વચ્ચેની સંવાદ પર કેન્દ્રિત કરે છે. આમાંથી જાણવા મળે છે કે પાઇલટ્સને કોઈ તકનિકી ખામીની જાણ હતી કે નહિ અને તેઓ કેવી સ્થિતિનો સામનો કરી રહ્યાં હતા.
ફ્લાઇટ ડેટા રેકોર્ડરમાંથી મળતા વિવિધ પેરામીટર્સ જેમ કે ઉંચાઈ, ગતિ, પીઠઆંગળું (pitch), ઈંધણ સ્તર વગેરે ચકાસવામાં આવે છે. આ ડેટા પાસેથી એ નક્કી થાય છે કે દુર્ઘટના પહેલા વિમાન ટેકનિકલી કેવી સ્થિતિમાં હતું.
વિશ્લેષણકર્તાઓ એરપોર્ટના રેકોર્ડિંગ્સ તથા રડાર ડેટા પણ તપાસે છે—કેવી રીતે વિમાન રનવે પર લેન્ડ થયું, ટચડાઉન પોઈન્ટ શું હતું અને લૈન્ડિંગ દરમિયાન ઝડપ કેટલી હતી.
ડેટાનું મૂલ્યાંકન કર્યા પછી, તપાસ એજન્સીઓ જેમ કે DGCA (ભારત), NTSB (અમેરિકા) અથવા BEA (ફ્રાન્સ) એક વિગતવાર રિપોર્ટ તૈયાર કરે છે. આ રિપોર્ટમાં દુર્ઘટનાનું મુખ્ય કારણ, જવાબદાર તત્વો અને ભવિષ્યમાં આવી ઘટનાઓ ટાળવા માટેના સુધારાઓનો સમાવેશ થાય છે.
વિશ્લેષિત ડેટાને સાક્ષીઓનાં નિવેદનો, કાટમાળનું નિરીક્ષણ અને વિમાનની જાળવણી ઈતિહાસ જેવી માહિતી સાથે પણ સરખાવવામાં આવે છે, જેથી આખો પિક્ચર સ્પષ્ટ થઈ શકે.