Success Story : કમલમ ફ્રૂટની ખેતી માટે ખેડૂતોને જાગૃત કરી રહ્યા છે આ પ્રગતિશીલ ખેડૂત
ખેડૂતોને વિવિધ યોજનાઓ સાથે જોડીને ડ્રેગન ફ્રુટની ખેતી (Dragon Fruit Farming) કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. આ અંતર્ગત નાણાકીય સહાય આપવાની પણ જોગવાઈ છે.
ઝારખંડના ખેડૂતો (Farmers) ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી તરફ ઝોક વધારી રહ્યા છે. આ જ કારણ છે કે ધીમે ધીમે તેની ખેતી કરતા ખેડૂતોની સંખ્યા વધી રહી છે. ઝારખંડ સરકાર પણ કમલમ (ડ્રેગન) ફ્રુટ (Dragon Fruit)ફાર્મિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કામ કરી રહી છે. તે ખેડૂતોને વિવિધ યોજનાઓ સાથે જોડીને ડ્રેગન ફ્રુટની ખેતી (Dragon Fruit Farming) કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. આ અંતર્ગત નાણાકીય સહાય આપવાની પણ જોગવાઈ છે. તેની ખેતીમાં સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે એક વાર છોડ લગાવ્યા બાદ ખેડૂતો 25 વર્ષ સુધી તેમાંથી કમાણી કરી શકે છે. તે ઝારખંડના બજારોમાં 150 રૂપિયા પ્રતિ નંગમાં વેચાય છે. જેથી ખેડૂતો તેમાંથી સારી કમાણી કરી શકે.
રાંચી જિલ્લાના યુવા ખેડૂત મનીષ રાજ પણ છેલ્લા ચાર વર્ષથી ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી કરી રહ્યા છે. તેણે વિજયવાડા ગુંટુરમાંથી તેની ખેતી વિશે માહિતી મેળવી હતી. અગાઉ તે આજુબાજુ ફરતા હતા અને છોડ વેચતા હતા. 2017માં મનીષ ઝારખંડમાં ફરતા હતા અને મહોગની અને ચંદનના છોડ વેચતા હતા. તે તમિલનાડુ અને આંધ્રપ્રદેશથી રોપા લાવતા હતા. આ સાથે જ તેને ડ્રેગન ફ્રુટની ખેતી વિશે માહિતી મળી અને તેને તેની ખેતી કરવાની ઈચ્છા જાગી. આ પછી, 2019 માં, તેમણે 160 રોપા વાવ્યા.
ખેડૂતોને આપે છે છોડ
આજે તેમના ખેતરમાં 352 છોડ છે, આ સિવાય મનીષ રાજે ઝારખંડના ખુંટી જિલ્લામાં 1.6 એકરમાં ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી પણ કરી છે. તેમણે ખુંટીમાં 1700 રોપા વાવ્યા છે. દરમિયાન મનીષે 2017માં મનીષ એગ્રો ફાર્મ સીની સ્થાપના કરી હતી. આ દ્વારા તેઓ હવે અન્ય ખેડૂતોને પણ ડ્રેગન ફ્રુટની ખેતી કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી રહ્યા છે અને તેમને સંપૂર્ણ માહિતી આપી રહ્યા છે.
હાલમાં મનીષ તેના ફાર્મ દ્વારા ખુંટી જિલ્લાના ખેડૂતોને ડ્રેગન ફ્રૂટના છોડ આપી રહ્યો છે. હાલમાં તેમની પાસે માત્ર ખુંટી જિલ્લામાં જ એક લાખ રોપાઓનો ઓર્ડર છે, જે ખેડૂતોને આપવાનો છે.
કેવી રીતે કરવી તેની ખેતી
ડ્રેગન ફ્રુટની ખેતી કરવા માટે મજબૂત થાંભલાની જરૂર પડે છે. કારણ કે તેના છોડ સમય જતાં ફેલાય છે. તેમજ ખેડૂતો આમાંથી 25 વર્ષ સુધી કમાણી કરી શકે છે. મનીષ તેના ખેતરમાં અમેરિકન બ્યુટીના છોડ વાવે છે. તેઓ કોલકાતાથી છોડ મેળવે છે. ડ્રેગન ફ્રૂટના છોડની કિંમત 70 રૂપિયા છે. તેમાં એક પિલર લગાવવાનો ખર્ચ એક હજાર રૂપિયા આવે છે.
એક થાંભલા પર ચાર છોડ લગાવ્યા છે, ખાતર નાખવા માટે 100 રૂપિયા લાગે છે. આ પછી તેમાં પ્રોટીન આપવામાં આવે છે. આ પછી ખેડૂતો 25 વર્ષમાં એક થાંભલામાંથી 50 થી 70 હજાર રૂપિયા કમાઈ શકે છે.