ખરીફ સિઝનમાં મેળવવા માંગતા હોય મહત્તમ ઉત્પાદન તો મે મહિનામાં જરૂર કરો આ સરળ કાર્ય

ઘઉંની કાપણી લગભગ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. હવે ખેડૂતોએ ખરીફ સિઝન(Kharif Crops)ના પાકની તૈયારી શરૂ કરી દીધી છે. કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે જો તમે ખરીફ સિઝનના પાકમાં સારી ઉપજ ઈચ્છતા હોય તો તમારી તૈયારી સારી હોવી જોઈએ. જો રવિ પાકની લણણી પછી ખેતરો ખાલી પડે છે, તો ખેતરોને સુધારવાનો આ યોગ્ય સમય છે. ઉનાળામાં, ખેતરોમાં ઊંડી ખેડાણ (Tillage)માટી ફેરવવાના હળની મદદથી અથવા પ્લાવ ચલાવીને કરી શકાય છે. ઉનાળામાં ખેડાણ કરવાથી જમીનમાં છુપાયેલા જંતુઓના ઈંડા, લાર્વા વગેરે બહાર આવે છે અને તડકામાં ઊંચા તાપમાનને કારણે મૃત્યુ પામે છે. એ જ રીતે, જમીન જન્ય ઘણા રોગોના જીવાણુઓ પણ જમીનમાં દટાયેલા રહે છે અને પાકને નુકસાન પહોંચાડે છે. ઉનાળામાં ઊંડી ખેડાણ કરવામાં આવે તો આ જીવાણુઓ પણ મરી જાય છે, જેના કારણે પાક રોગમુક્ત ઉગે છે.

ઇન્ડિયન એગ્રીકલ્ચરલ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (IARI)પુસા કહે છે કે કેટલાક બારમાસી નીંદણ પાકને ઘણું નુકસાન પહોંચાડે છે. તેમને નિયંત્રિત કરવું પણ મુશ્કેલ છે. ઉનાળામાં ઊંડી ખેડાણ કરીને આવા નીંદણને સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. જે ખેતરો ઉબડખાબડ છે તે કોમ્પ્યુટર સંચાલિત લેસર લેવલર વડે સમતળ કરવા જોઈએ, જેથી આગામી પાકનું અંકુરણ સારું થાય અને પાણીની બચત થાય.

ખરીફ પાકની વાવણી પહેલાની તૈયારી

મેના અંત સુધીમાં ખરીફ પાકની વાવણી પહેલા તૈયારીઓ શરૂ કરો, જેથી સમયસર વાવણી કરી શકાય. ડાંગરની નર્સરી જૂનની શરૂઆતમાં બનાવવાની શરૂ થઈ જાય છે. તેથી તેના માટે પણ સુધારેલ બિયારણ, ખાતર, નીંદણનાશક દવાઓ, જંતુનાશકો વગેરે ખરીદી કરી રાખો. ખેતરને અગાઉથી સારી રીતે તૈયાર કરો.

તુવેર અને કપાસની વાવણી સમયસર શક્ય બને તે માટે ખેતરમાં ખેડાણ, સમયસર સુધારેલા બિયારણની ખરીદી જેવી તૈયારીઓ કરો. જેથી વાવણીમાં વિલંબ ન થાય. આ મહિનાના મધ્ય જૂન સુધીમાં જે પાક વાવવાના હોય તેની જમીનમાં ગોબર ખાતર, કેમ્પોસ્ટ વગેરે ઉમેરો.

બાગાયતી પાક માટે શું કરવું

મે મહિનામાં ખેડૂતોએ કેરીના બગીચાની ખાસ કાળજી લેવી જોઈએ. કેરી પર જોવા મળતા બગ જંતુઓ અને નવી જાતિના ઈંડાનો નાશ કરવા માટે ખેડાણ કરી શકે છે. ઝાડના મુખ્ય થડ પર લગભગ 1 મીટરની ઉંચાઈએ થડની આસપાસ પ્લાસ્ટિકની શીટ (1 ફૂટ પહોળી) મૂકો અને તમામ છિદ્રોને ગ્રીસથી બંધ કરો.

1. હવામાનને ધ્યાનમાં રાખીને, દ્રાક્ષ જેવા ફળોના પાકમાં ભેજ ન હોય તો પિયત આપો.
2. બને ત્યાં સુધી આ મહિનામાં કેરીમાં કોઈ જંતુનાશકનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ.
3. કેરીમાં ભમરાનો વધુ પડતો ઉપદ્રવ હોય તો મોનોક્રોટોફોસ અથવા ડાયમેથોએટ 0.05: દ્રાવણનો છંટકાવ કરી શકાય છે.
4. કેરીમાં સ્કર્વી રોગ ફાટી નીકળે ત્યારે ડાયનોકેપ 0.05: ફૂગનાશકનો છંટકાવ જરૂરી છે. ભમરાના કીટ અને સ્કર્વીના નિવારણ માટે જંતુનાશક અને ફૂગનાશકનું મિશ્રણ કરીને પણ છંટકાવ કરી શકાય છે.

શાકભાજીના પાકમાં શું કરવું

શાકભાજીમાં ચેપાના હુમલા પર નજર રાખો. વર્તમાન તાપમાનમાં આ જીવાત જલ્દી નાશ પામે છે. જો જીવાતોની સંખ્યા વધુ હોય તો પાકેલા ફળોની કાપણી બાદ આકાશ ચોખ્ખું હોય ત્યારે ઇમિડાક્લોપ્રિડ @ 0.25 મિલી પ્રતિ લિટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરવો. શાકભાજીના પાક પર છંટકાવ કર્યા પછી, ઓછામાં ઓછા એક અઠવાડિયા સુધી તોડશો નહીં. બીજ શાકભાજી પર ચેપાના હુમલાની ખાસ કાળજી લેવી.