આ પદ્ધતિથી ખેડૂતો સિંચાઈ દ્વારા ખાતર, પાણી અને નાણાંની બચત કરી રહ્યા છે, ઉત્પાદનમાં વધારો કરી રહ્યા છે.
આ કામમાં કૃષિ અને બાગાયત વિભાગ ખેડૂતોને (Farmers) મદદ કરી રહ્યું છે. સરકારની મદદ અને વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિ ખેડૂતો માટે ખેતીમાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ રહી છે. તે જમીનમાં પાણીના ઘટતા જળ સ્તરને બચાવવામાં પણ ખૂબ મદદરૂપ છે અને છોડના મૂળને પણ સમયાંતરે પાણી મળી રહે છે.
ઉત્તર પ્રદેશના (Uttar Pradesh) હરદોઈ જિલ્લામાં ખેડૂતો વૈજ્ઞાનિક ઢબે ખેતી કરી રહ્યા છે. અહીંના ખેડૂતો ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિનો (Drip Irrigation) ઉપયોગ કરીને ખાતર, પાણી અને નાણાંની બચત કરી રહ્યા છે. ખેડૂતો (Farmers) હવે પરંપરાગત ખેતીથી દૂર થઈને વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી ખેતી કરી રહ્યા છે. આ માટે કૃષિ વિભાગ અને બાગાયત વિભાગ બંને મળીને ખેડૂતને મદદ કરી રહ્યા છે. સરકારની મદદ અને વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિ ખેડૂતો માટે ખેતીમાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ રહી છે. તે જમીનમાં પાણીના ઘટતા જળ સ્તરને બચાવવામાં પણ ખૂબ મદદરૂપ છે અને છોડના મૂળને પણ સમયાંતરે પાણી મળી રહે છે.
ખેડૂતો આંબા, જામફળ, પપૈયા અને લતા પાકને પણ ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિથી ખૂબ જ સારી રીતે પિયત આપી રહ્યા છે. હરદોઈ જિલ્લા બાગાયત અધિકારી સુરેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિથી 50 થી 70 ટકા પાણીની બચત થાય છે. ઉત્પાદનમાં પણ પ્રતિ હેક્ટર આશરે 50 ટકાનો વધારો થયો છે. આ ઉપરાંત, આ પદ્ધતિથી ખેતીમાં ખાતરની પણ ઘણી બચત થાય છે અને તેનો ઉપયોગ ઉબડ-ખાબડ ખેતરોમાં સમતળ કર્યા વિના થાય છે. આ પદ્ધતિથી ખેતીમાં પણ લગભગ 50 ટકા ઊર્જાની બચત થાય છે. વીજળીના વધતા ભાવ તેમજ ડીઝલ અને પેટ્રોલના વધતા ભાવની ખેડૂત પર કોઈ અસર થતી નથી.
આ પદ્ધતિથી ખેડૂતોને અનેક લાભો મળી રહ્યા છે
ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિથી ખેતીમાં છોડ પણ સારી રીતે વિકસે છે. હરદોઈ જિલ્લા અધિકારી અવિનાશ કુમારે જણાવ્યું કે આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને સબસિડીનો લાભ પણ આપવામાં આવી રહ્યો છે. જિલ્લા બાગાયત વિભાગ અને કૃષિ વિજ્ઞાન વિભાગનું એકમ ખેડૂતોને પંપ અને ઓવરહેડ ટાંકી, ફિલ્ટર અને કંટ્રોલ યુનિટ, ખાતરની ટાંકી, પ્લાસ્ટિક પાઈપલાઈન સિસ્ટમ અને સંપૂર્ણ નિયંત્રણ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવા માટે મદદ કરી રહ્યું છે.
જિલ્લા બાગાયત નિરીક્ષક હરિઓમે જણાવ્યું હતું કે ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિ દ્વારા છોડને પાણીની જરૂરિયાત મુજબ પાણી આપવામાં આવે છે. આ જરૂરિયાત મોસમ અને આબોહવા પ્રમાણે બદલાય છે. ખેડૂતોને ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિ ચલાવવા માટે તાલીમની જરૂર નથી. હરદોઈમાં ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિથી ખેતી કરી રહેલા સમીરે જણાવ્યું કે પહેલા તે સામાન્ય રીતે પરંપરાગત સિંચાઈ પદ્ધતિ અપનાવતો હતો, પરંતુ આ પદ્ધતિએ તેની ખેતી કરવાની રીત બદલી નાખી છે. આ સિસ્ટમ દ્વારા એક હેક્ટરમાં લાખોની બચત થઈ રહી છે. તેમને જોઈને નજીકના ખેડૂતો પણ આ પદ્ધતિ અપનાવી રહ્યા છે અને લાભ મેળવી રહ્યા છે.