ICAR-IIMRએ ફાયટીક એસિડ મકાઈની પ્રથમ હાઇબ્રિડ જાત બહાર પાડી, વાણિજ્યિક ખેતી માટે ફાયદાકારક
IIMR લુધિયાણાએ મકાઈની પ્રથમ ફાયટિક એસિડ વિવિધતા, PMH1-LP તેમજ IMH 222, IMH 223 અને IMH 224 બહાર પાડી છે.
આબોહવા પરિવર્તનના કારણે વરસાદની(Rain) અનિશ્ચિતતા અને વધુ વરસાદની સ્થિતિ છે. દરમિયાન, દેશના વિવિધ રાજ્યોની સરકારો આબોહવા પરિવર્તનને પહોંચી વળવા અને જમીનની ખાતર ક્ષમતાને જાળવી રાખવા માટે પાક (Crop)વૈવિધ્યકરણ પર ભાર મૂકે છે. જે અંતર્ગત ઘણી રાજ્ય સરકારો મકાઈની ખેતી પર વધુ ધ્યાન આપી રહી છે. દરમિયાન મકાઈની ખેતી કરતા ખેડૂતો માટે એક મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. વાસ્તવમાં, ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ એગ્રીકલ્ચરલ રિસર્ચની ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ માઈઝ રિસર્ચ (ICAR-IIMR), લુધિયાણાએ પ્રથમ ઓછી ફાયટિક એસિડ મકાઈની હાઇબ્રિડ જાત બહાર પાડી છે. જેનું નામ PMH1-LP છે. મકાઈની વાણિજ્યિક ખેતી કરતા ખેડૂતો માટે આ હાઇબ્રિડ જાત ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
મકાઈની PMH1 જાતનું સુધારેલ સંસ્કરણ
હાલમાં દેશભરના ખેડૂતો પાસે મકાઈની PMH 1 જાત છે. જેનો ઉપયોગ ખેડૂતો મકાઈની વાવણી માટે કરે છે. હકીકતમાં, વર્ષ 2007 માં, પંજાબ કૃષિ યુનિવર્સિટીએ PMH1 જાત વિકસાવી હતી. જેનું સુધારેલું વર્ઝન PMH 1-LP વિચારવામાં આવી રહ્યું છે. તે એક વર્ણસંકર જાત છે, જે IIMR લુધિયાણા દ્વારા બહાર પાડવામાં આવી છે. એક IIMR નિવેદન અનુસાર PMH1-LP ઉત્તર-પશ્ચિમ મેદાની ક્ષેત્ર (NWPZ)માં વાણિજ્યિક ખેતી માટે બહાર પાડવામાં આવ્યું છે, જે દેશમાં સૌપ્રથમ લો ફાયટેટ મકાઈ હાઇબ્રિડ છે.
આ રાજ્યોના ખેડૂતો માટે ફાયદાકારક છે
IIMR લુધિયાણા દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલ મકાઈની PMH 1-LP જાતને વ્યાવસાયિક ખેતી માટે ફાયદાકારક ગણવામાં આવે છે. પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તરાખંડના મેદાનો તેમજ પશ્ચિમ યુપી અને દિલ્હીના ખેડૂતો માટે તે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. માહિતી અનુસાર, PMH1-LPમાં તેના મૂળ સંસ્કરણ PMH1 કરતાં 36% ઓછું ફાયટિક એસિડ છે, જેમાં અકાર્બનિક ફોસ્ફેટની 140% વધુ ઉપલબ્ધતા છે.
એક હેક્ટરમાં 95 ક્વિન્ટલ ઉત્પાદન
માહિતી અનુસાર, PMH1-LP જાતની ઉપજની ક્ષમતા 95 ક્વિન્ટલ પ્રતિ હેક્ટરથી વધુ છે. આ જાત મેડીસ લીફ બ્લાઈટ, ટર્સીકમ લીફ બ્લાઈટ, ચારકોલ રોટ તેમજ મકાઈના સ્ટેમ બોરર અને ફોલ આર્મીવોર્મ જેવી જીવાતો સામે મધ્યમ પ્રતિકાર ધરાવે છે. પોલ્ટ્રી સેક્ટરમાં હાઇબ્રિડ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે તેવી અપેક્ષા છે.
IIMRએ જણાવ્યું હતું કે ચારા ઉદ્યોગમાં મકાઈનો વ્યાપક ઉપયોગ થાય છે. પોલ્ટ્રી ક્ષેત્ર ઉર્જા સ્ત્રોત માટે મકાઈના દાણા પર ખૂબ નિર્ભર છે. ફાયટીક એસિડ એ મકાઈના દાણામાં એક મુખ્ય પોષક વિરોધી પરિબળો છે જે આયર્ન અને ઝીંક જેવા વિવિધ ખનિજોની જૈવઉપલબ્ધતાને અસર કરે છે. તે પોલ્ટ્રી લીટરમાં ઉચ્ચ ફોસ્ફરસની હાજરીને કારણે જળાશયોના યુટ્રોફિકેશનને કારણે પર્યાવરણીય પ્રદૂષણનું કારણ બને છે. ખેતીના સમાચાર અહીં વાંચો.
Published On - 5:37 pm, Wed, 7 September 22