ભારતના આ રાજ્યોમાંમાં 1 લાખથી વધુ શિક્ષકોના પદ ખાલી, જાણો UNESCOના રિપોર્ટમાં શું થયો ખુલાસો
યુનાઇટેડ નેશન્સ એજ્યુકેશનલ, સાયન્ટિફિક એન્ડ કલ્ચરલ ઓર્ગેનાઇઝેશન (UNESCO)ના એક અહેવાલમાં ભારતના કેટલાક રાજ્યમાં શાળાઓની દયનીય સ્થિતિ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે.
યુનાઇટેડ નેશન્સ એજ્યુકેશનલ, સાયન્ટિફિક એન્ડ કલ્ચરલ ઓર્ગેનાઇઝેશન (UNESCO)ના એક અહેવાલમાં ભારતના પશ્ચિમ બંગાળ રાજ્યમાં શાળાઓની દયનીય સ્થિતિ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે. જેમાં મોટાભાગે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં શિક્ષકો માટે 1 લાખથી વધુ જગ્યાઓ ખાલી છે. દેશમાં શાળા શિક્ષણ પરના અહેવાલ મુજબ (School Education Report) પ્રાથમિક, ઉચ્ચ પ્રાથમિક, માધ્યમિક અને ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાઓમાં કુલ 1,10,000 ખાલી જગ્યાઓ સાથે પશ્ચિમ બંગાળ ત્રીજા ક્રમે છે.
રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે, આ કુલ ખાલી જગ્યાઓમાંથી 69 ટકા જગ્યાઓ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં છે. 3,23,000 સાથે ઉત્તર પ્રદેશ અને 2,20,000 ખાલી જગ્યાઓ સાથે બિહાર પ્રથમ અને બીજા સ્થાને છે. બંગાળના શિક્ષણ વિભાગના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, આ દયનીય સ્થિતિના સંકેતો થોડા વર્ષો પહેલા સ્પષ્ટ થયા હતા જ્યારે કેન્દ્રીય એચઆરડી મંત્રાલયે રાજ્યની શાળાઓમાં વિદ્યાર્થી-શિક્ષક ગુણોત્તર પર કેટલાક પ્રશ્નો રજૂ કર્યા હતા.
નામ ન આપવાની શરતે વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “તે સમયે જાણવા મળ્યું હતું કે રાજ્યમાં વિજ્ઞાન પ્રવાહમાં ગણિત, ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર અને જીવવિજ્ઞાન માટે મહત્વના ચાર વિષયો માટે શિક્ષકોની ખાલી જગ્યાઓની સંખ્યા પહેલેથી જ ભયજનક હતી. ખાલી શિક્ષકની જગ્યાઓની સંખ્યા ગણિત માટે 3,123, ભૌતિકશાસ્ત્ર માટે 1,795, રસાયણશાસ્ત્ર માટે 1,787 અને જીવવિજ્ઞાન માટે 2,178 હતી.
કોલકાતા હાઇકોર્ટે શિક્ષકોની ભરતીના પ્રશ્ન પર રાજ્ય સરકારની ટીકા કરી હોવાથી સમસ્યા વધુ વિકટ છે. પ્રાથમિક, ઉચ્ચ પ્રાથમિક અને માધ્યમિકમાં ભરતી પ્રશ્ન હેઠળ છે કારણ કે ભરતી પેટર્નમાં ભત્રીજાવાદ અને ભ્રષ્ટાચારના આક્ષેપો થયા છે. શિક્ષકોની ભરતીના ઘણા કેસો કોર્ટમાં પેન્ડિંગ હોવાથી ખાલી જગ્યાઓ ભરવાની સમસ્યા ભાગ્યે જ સમાપ્ત થવાના કોઈ સંકેત દર્શાવે છે.
રાજ્યની કામગીરી માત્ર શિક્ષકોની ભરતીના મામલે જ નહીં પરંતુ અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં પણ અત્યંત નબળી રહી છે. કોવિડ -19 લોકડાઉન દરમિયાન, જ્યારે વિદ્યાર્થીઓ મોટેભાગે ઇન્ટરનેટ પર નિર્ભર હતા ત્યારે પશ્ચિમ બંગાળની શાળાઓમાં કનેક્ટિવિટી ખૂબ ઓછી હતી. યુનેસ્કોના રિપોર્ટ અનુસાર, મોટાભાગે શહેરી વિસ્તારોમાં માત્ર 9 ટકા શાળાઓ નેટ કનેક્ટિવિટી ધરાવે છે.
જે સ્પષ્ટ કરે છે કે લોકડાઉન સમયગાળા દરમિયાન ગ્રામીણ વિસ્તારોના વિદ્યાર્થીઓને ઓનલાઇન વર્ગોની સુવિધામાંથી બાકાત રાખવામાં આવ્યા હતા. ત્રિપુરા 3 ટકા સાથે, મેઘાલય 4 ટકા સાથે, છત્તીસગઢ 5 ટકા સાથે અને બિહાર 6 ટકા સાથે પશ્ચિમ બંગાળથી નીચે છે.