Hindenburg Report : અદાણી જ નહીં અંબાણી પણ શોર્ટ સેલર્સનો શિકાર બની ચુક્યા છે, જાણો તે સમયે ધીરુભાઈ અંબાણીએ કઈ ફોર્મ્યુલાથી બાજી મારી હતી
ધીરુભાઈ અંબાણીની સામે પડકાર હતો કે શોર્ટ સેલર સેટલ ન થાય ત્યાં સુધી તેમણે રિલાયન્સના શેરની કિંમત એક સ્તરે જાળવી રાખવાની હતી. જ્યારે સેટલમેન્ટનો દિવસ આવ્યો ત્યારે તે દિવસે રિલાયન્સના શેરનો ભાવ રૂ.131ની ઉપર પહોંચી ગયો હતો. શેરબજાર ત્રણ દિવસ માટે બંધ રાખવું પડ્યું હતું.
અદાણી ગ્રુપના માલિક ગૌતમ અદાણી મુશ્કેલ સમયમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. 24 જાન્યુઆરીના રોજ અમેરિકન શોર્ટ સેલિંગ કંપની હિંડનબર્ગે નકારાત્મક અહેવાલ જાહેર કર્યો હતો. આ અહેવાલ આવ્યા બાદ અદાણી ગ્રુપના શેરના ભાવ સતત ઘટી રહ્યા છે. માત્ર 6 દિવસમાં અદાણી ગ્રુપના શેરમાં 45%નો ઘટાડો થયો છે. અદાણી ગ્રૂપના શેરમાં ભારે ઘટાડાને કારણે ગૌતમ અદાણીની નેટવર્થમાં પણ ભારે ઘટાડો થયો છે. છેલ્લા 9 દિવસમાં તેમની સંપત્તિમાં ભારે ઉથલપાથલ જોવા મળી રહી છે. તેમની કુલ સંપત્તિ હવે ઘટીને 58.2 અબજ ડોલર થઈ ગઈ છે. હિંડનબર્ગે અદાણીને એવા સમયે ટાર્ગેટ કર્યા હતા જ્યારે તેઓ તેમના FPO બજારમાં લાવ્યા હતા. જો કે, સંપૂર્ણ સબ્સ્ક્રિપ્શન હોવા છતાં અદાણી જૂથે તેને પાછું ખેંચવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. વેપારી જૂથો પર આવા હુમલા નવા નથી. જે આજે ગૌતમ અદાણી સાથે થઈ રહ્યું છે તે 40 વર્ષ પહેલા અંબાણી પરિવાર સાથે પણ બન્યું છે. જાણો તે સમયે ધીરુભાઈ અંબાણીએ શું કર્યું હતું.
તે સમયે શું થયું હતું ?
હિંડનબર્ગ રિપોર્ટને જે પ્રકારનો અદાણી હુમલો ગણાવી રહ્યા છે તેવો જ હુમલો કલકત્તાના દલાલોએ રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના માલિક ધીરુભાઈ અંબાણી પર કર્યો હતો. આજ સ્થિતિનું આજે પુનરાવર્તન થઈ રહ્યું છે. અંબાણીએ શેરબજારના આ દલાલોને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો હતો, શું અદાણી એ જ રીતે બદલો લઈ શકશે?
40 વર્ષ પહેલાના બનાવે અંબાણીને હચમચાવી નાખ્યા હતા
આ તે સમયની વાત છે જ્યારે 1982માં 24 લાખથી વધુ રોકાણકારો રિલાયન્સ સાથે જોડાયા હતા. રિલાયન્સે રોકાણકારો પાસેથી નાણાં ઉછીના લેવા માટે ડિબેન્ચર્સ ઈશ્યુ કર્યા હતા. રિલાયન્સના શેરની કિંમત જેટલી વધી તેટલી જ રોકાણકારો પાસેથી લીધેલી લોન ઓછી હતી. ધીરુભાઈ અંબાણીને અપેક્ષા હતી કે તેમના શેરના ભાવ વધતા રહેશે. પરંતુ કોલકાતાના કેટલાક પ્રભાવશાળી દલાલોએ રિલાયન્સને નિશાન બનાવવાનું શરૂ કર્યું. આવા દલાલો કે દલાલોને Bear કહેવામાં આવે છે. આ Bear શેરની કિંમત ઘટાડીને શેર પાછા ખરીદીને નફો કરે છે. એટલે કે જે કામ આજે હિંડનબર્ગ કરી રહ્યા છે તે 1982માં કોલકાતાના કેટલાક બ્રોકર્સે કર્યું હતું. 18 માર્ચ 1982 ના રોજ નો દિવસ શેરબજાર આજ સુધી ભૂલી શક્યું નથી. સ્ટોક બ્રોકર્સે રિલાયન્સના શેરનું શોર્ટ સેલ શરૂ કર્યું હતું. મતલબ એ જ કામ જે હિંડનબર્ગના અહેવાલ પછી અદાણીના શેરમાં થઈ રહ્યું છે અથવા તો હિંડનબર્ગ કરી રહ્યું છે. અમે આ એટલા માટે કહી રહ્યા છીએ કારણ કે હિંડનબર્ગે પોતે પુષ્ટિ કરી છે કે તેણે અદાણીના શેરનું શોર્ટ સેલિંગ કર્યું છે.
ધીરુભાઈ અંબાણીએ સબક શીખવાડ્યો હતો
કલકત્તાના બ્રોકર્સે પહેલા જ દિવસે રિલાયન્સ ટેક્સટાઈલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના 3 લાખ 50 હજાર શેર વેચ્યા હતા. જેના કારણે રિલાયન્સના શેરની કિંમત 131થી ઘટીને 121 રૂપિયા થઈ ગઈ હતી. રિલાયન્સના શેરમાં વેચવાલીનો દબદબો રહ્યો હતો. સ્ટોક બ્રોકરોને વિશ્વાસ હતો કે રિલાયન્સના ઘટતા શેર કોઈ ખરીદશે નહિ. તેમને અપેક્ષા હતી કે રિલાયન્સના શેર વધુ ઘટશે અને પછી તે શેર ખરીદીને નફો કરશે. બરાબર શું હિન્ડેનબર્ગ આજે કરવાનું આયોજન કરી રહ્યું છે. પરંતુ ધીરુભાઈ અંબાણી આ દલાલોનો ગેમ પ્લાન સમજી ગયા હતા. તેણે તેના મિત્રો અને બુલના દલાલો સાથે વાત કરી હતી. બુલ બ્રોકર્સ એવા રોકાણકારો છે કે જેઓ શેર ખરીદીને તેની કિંમતમાં વધારો કરે છે અને પછી તેને વધુ ઊંચા ભાવે વેચીને નફો કમાય છે. આવા રોકાણકારોને શેરબજારમાં બુલ કહેવામાં આવે છે.રિલાયન્સનો શેર પ્રથમ દિવસે રૂ.125 પર બંધ રહ્યો હતો. આ પ્રક્રિયા કેટલાક દિવસો સુધી ચાલુ રહી હતી. શોર્ટ સેલરે રિલાયન્સના 1.1 મિલિયન શેર વેચ્યા હતા. તે જ સમયે, અંબાણીના મિત્રોએ પણ 8 લાખથી વધુ શેર ખરીદ્યા હતા. ફ્યુચર્સ ટ્રેડિંગમાં એક નિયમ છે કે શોર્ટ સેલરે નિયત સમયમર્યાદામાં શેર માટે ચૂકવણી કરવી પડશે. આમ કરવામાં નિષ્ફળતા શેર દીઠ રૂ. 50 નો દંડ થાય છે.
3 દિવસ માટે બજાર બંધ રહ્યું હતું
ધીરુભાઈ અંબાણીની સામે પડકાર હતો કે શોર્ટ સેલર સેટલ ન થાય ત્યાં સુધી તેમણે રિલાયન્સના શેરની કિંમત એક સ્તરે જાળવી રાખવાની હતી. જ્યારે સેટલમેન્ટનો દિવસ આવ્યો ત્યારે તે દિવસે રિલાયન્સના શેરનો ભાવ રૂ.131ની ઉપર પહોંચી ગયો હતો. શેરબજાર ત્રણ દિવસ માટે બંધ રાખવું પડ્યું હતું. ત્રણ દિવસ પછી બજાર ખુલ્યું ત્યારે રિલાયન્સનો શેર 186 રૂપિયાની ઉપર પહોંચ્યો હતો. ધીરુભાઈ અંબાણીએ શેરનો આખો ગેમ પ્લાન બગાડી નાખ્યો જે પડતો મુકાયો હતો. ગૌતમ અદાણી ધીરુભાઈ અંબાણીને પોતાના બિઝનેસ ગુરુ માને છે.