Inflation: ફુગાવો 8 વર્ષની ટોચે, છૂટક ફુગાવામાં અપેક્ષા કરતાં વધુ વધારો, ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં વધારાની અસર
ફુગાવામાં આ ઉછાળો ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ અને તેલના ભાવમાં વધારાને કારણે જોવા મળ્યો છે. છૂટક મોંઘવારીનું આ સ્તર મે 2014 પછીનું સર્વોચ્ચ સ્તર છે. મોંઘવારી વધવાની સાથે દેવું મોંઘુ થવાની શક્યતાઓ પણ વધી છે.
છૂટક ફુગાવો 8 વર્ષની ટોચ પર પહોંચી ગયો છે. આજે જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર એપ્રિલમાં છૂટક મોંઘવારી દર 7.79 ટકા પર પહોંચી ગયો છે. ફુગાવા (Retail Inflation)માં આ ઉછાળો ખાદ્ય (Food Price) ચીજવસ્તુઓ અને તેલના ભાવમાં વધારાને કારણે જોવા મળ્યો છે. રિટેલ ફુગાવાનું આ સ્તર મે 2014 પછી અત્યાર સુધીનું સર્વોચ્ચ સ્તર છે. મે 2014માં છૂટક ફુગાવાનો દર 8.33 ટકા પર પહોંચ્યો હતો. આ સતત ચોથો મહિનો છે જ્યારે રિટેલ ફુગાવાનો દર ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા નિર્ધારિત મર્યાદાથી ઉપર પહોંચી ગયો છે. છૂટક ફુગાવો વધવાથી એવી શક્યતાઓ વધી ગઈ છે કે જૂન મહિનામાં રિઝર્વ બેંક ફુગાવાને નિયંત્રણમાં લાવવા માટે મુખ્ય દરોમાં વધુ વધારો કરે. જેના કારણે આગામી દિવસોમાં લોન વધુ મોંઘી થઈ શકે છે.
ફુગાવાના આંકડા શું છે
સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આંકડા મુજબ એપ્રિલમાં છૂટક મોંઘવારી દર 7.79 ટકા રહ્યો હતો. માર્ચમાં ફુગાવાનો દર 6.95 ટકા હતો અને ગયા વર્ષે એપ્રિલમાં મોંઘવારી દર 4.23 ટકા હતો. એપ્રિલ દરમિયાન ખાદ્ય ફુગાવો 8.38 ટકા હતો. ખાદ્ય ફુગાવો માર્ચ મહિનામાં 7.68 ટકા હતો અને એક વર્ષ અગાઉ એપ્રિલ મહિનામાં 1.96 ટકા હતો. જાન્યુઆરીથી અત્યાર સુધીમાં છૂટક ફુગાવો 6 ટકાથી ઉપર રહ્યો છે.
રિઝર્વ બેંક ફુગાવાનો દર 4 ટકા પર જાળવી રાખવાની જવાબદારી ધરાવે છે, જેમાં તે ઉપર અને નીચે 2 ટકાની મર્યાદા રાખે છે, એટલે કે, રિઝર્વ બેંક માટે ફુગાવાનો દર 2 થી 6 ટકાની વચ્ચે છે. પરંતુ જાન્યુઆરીથી, છૂટક ફુગાવાનો દર આ શ્રેણીની બહાર છે, તેથી જ રિઝર્વ બેંકે મે મહિનામાં બે નીતિ સમીક્ષાઓની મધ્યમાં મુખ્ય દરોમાં વધારો કર્યો છે. એવી સંભાવના છે કે જૂનમાં પણ કેન્દ્રીય બેંક દરોમાં વધુ એક વધારો કરે.
મોંઘવારી વધવાની સંભાવના છે
નાણા મંત્રાલયે એક અહેવાલમાં સ્પષ્ટ કર્યું છે કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં મોંઘવારી દરમાં વધારો ચાલુ રહેશે, જોકે રિઝર્વ બેંક અને સરકારના પગલાં આ વધારાની અવધિ ઘટાડી શકે છે. રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સરકાર સામાન્ય લોકો પર મોંઘવારીની અસરને ઘટાડવા માટે તમામ સંભવિત પગલાં લેશે.
રિઝર્વ બેંકની 4 મેની નીતિ સમીક્ષામાં, રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે પણ કહ્યું હતું કે એપ્રિલમાં મોંઘવારી દર વધશે. આવી સ્થિતિમાં મોંઘવારી દરમાં વધારો થવાનો અંદાજ પહેલેથી જ હતો, જોકે એપ્રિલમાં મોંઘવારી દરમાં વધારો અંદાજ કરતાં વધુ ઝડપી રહ્યો છે. મની કંટ્રોલના સર્વેમાં એપ્રિલ દરમિયાન ફુગાવાનો દર 7.5 ટકા વધવાનો અંદાજ હતો. જો કે મોંઘવારી દરમાં 7.79 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે.