બજેટ માટેની ગણતરી (Budget 2021) ચાલુ છે. 1 ફેબ્રુઆરીએ નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારામન તેમની ટીમ સાથે બજેટ રજૂ કરશે. આ બજેટથી દરેક વર્ગના લોકોને મોટી અપેક્ષાઓ છે. નાણાં પ્રધાને કહ્યું તેમ, આ બજેટ પહેલા જેવું નહીં હોય, તેની ઝલક શરૂ થઈ ગઈ છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, આ વર્ષે બજેટ કોપિ કે હલવા સેરેમની કરવામાં આવશે નહીં. તમામ સાંસદોને સોફ્ટ કોપી આપવામાં આવશે.
દેશનું પહેલું બજેટ 1947માં રજૂ થયું હતું. આ પહેલીવાર છે જ્યારે બજેટની નકલ છાપવામાં આવશે નહીં. નોર્થ બ્લોકમાં એક પ્રેસ છે જ્યાં દર વર્ષે બજેટની નકલ છાપવામાં આવે છે. બજેટના એક પખવાડિયા પહેલાં, નાણાં સચિવ અને નાણાં પ્રધાન સહિત લગભગ 100 સંબંધિત અધિકારીઓ નોર્થ બ્લોકના એક કેમ્પસમાં બંધ રહે છે. અહીં બજેટની નકલ તૈયાર કરવામાં આવે છે. જ્યાં સુધી બજેટ કોપિનું છાપકામ અને સીલ કરવામાં ન આવે ત્યાં સુધી આ લોકોને બહાર જવાની મંજૂરી મળતી ન હતી.
પ્રથમ બજેટ 1947 માં રજૂ કરાયું હતું
દેશનું પહેલું બજેટ 1947માં છપાયું હતું. તે પછી બજેટ રજૂ કરવાની પરંપરા રહી છે. દર વર્ષે બજેટ દસ્તાવેજ છાપવામાં આવે છે અને સીલ કરવામાં આવે છે અને ટ્રક દ્વારા સંસદ ભવનમાં લાવવામાં આવે છે. પરંપરા મુજબ, છાપવાની પ્રક્રિયા શરૂ થાય તે પહેલાં નોર્થ બ્લોકમાં હલવા સેરેમની યોજવામાં આવે છે. આ ઇવેન્ટ બજેટ રજૂ કરતા 15 દિવસ પહેલા કરવામાં આવે છે.
નાણાં પ્રધાન બહી ખાતા સાથે પહોંચવાનું શરૂ કર્યું
વડા પ્રધાન મોદી સત્તા પર આવ્યા પછી, અગાઉ બજેટ રજૂ કરવામાં ઘણા ફેરફારો થયા છે. અગાઉ નાણાં પ્રધાન ચામડાની બ્રીફકેસ લઇને સંસદ ભવન પહોંચતા હતા, પરંતુ નિર્મલા સીતારમણ 2019 અને 20 માં લાલ રંગના ખાતા સાથે બજેટ રજૂ કરવા માટે પહોંચ્યા હતા. 2016 માં, રેલવે બજેટને સામાન્ય બજેટમાં સમાવવામાં આવ્યું હતું. તે પહેલાં તેને અલગથી રજુ કરવામાં આવતું હતું. તે જ વર્ષે, બજેટની તારીખ બદલીને 1 ફેબ્રુઆરી કરવામાં આવી હતી.
1999 સુધી, ફેબ્રુઆરી મહિનામાં બજેટ રજૂ કરાયું હતું
1999 સુધી, ફેબ્રુઆરી મહિનાના અંતિમ કાર્યકારી દિવસે બજેટની ઘોષણા કરવામાં આવતી હતી. તેનો સમય સાંજના પાંચ વાગ્યે હતો. જ્યારે અટલ બિહારી વાજપેયી વડા પ્રધાન બન્યા, ત્યારે નાણાં પ્રધાન યશવંત સિંહાએ સવારે 11 વાગ્યે બજેટ રજૂ કરવાનું શરૂ કર્યું હતું.