જ્યારે તમે ઓનલાઈન શોપિંગ (Online Shopping) કરો છો અને કોઈ એક વસ્તુ ખરીદવાનું મન બનાવી લો છો, ત્યારે તમે ઈન્ટરનેટ પર તે વસ્તુની જાહેરાત (Online Advertiesment) વારંવાર જુઓ છો. ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે તમારે મોબાઈલ ખરીદવાના છે અને તમે ઓનલાઈન ઈ-કોમર્સ વેબસાઈટ પર એક-બે વાર કેટલાક મોબાઈલ જોયા છે, તો તમે જ્યારે પણ કોઈ વેબસાઇટ જુઓ છો ત્યારે તમને તે મોબાઈલ દરેક જગ્યાએ દેખાવા લાગશે. તે પછી, જો તમે પણ સોશિયલ મીડિયા જુઓ છો તો તમને તે મોબાઈલ જ જાહેરાતો જોવાનું શરૂ થશે. કદાચ તમે પણ આ પહેલા નોંધ્યું હશે, પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તે કેવી રીતે થાય છે?
જો તમારી સાથે પણ આવું થાય છે, તો આજે અમે આવું શા માટે થાય છે તેનું કારણ જણાવીશું અને દરેક વેબસાઈટને કેવી રીતે ખબર પડે છે કે તમારે અત્યારે મોબાઈલ ખરીદવાના છે કે પછી શૂઝ ખરીદવાનું વિચારી રહ્યા છો. ભલે તમે બીજે ક્યાંક શિફ્ટ થઈ જાઓ અથવા તમારા જીવનમાં કોઈ બદલાવ આવવાનો હોય, તો ઘરમાં કોઈ બાળકની ડિલિવરી થવા જઈ રહી હોય, તો તમે તે મુજબની જાહેરાતો જોવાનું શરૂ કરો છો.
તેની પાછળ કેટલાક ટેકનિકલ કારણો છે, જેના કારણે તમને દરેક વેબસાઇટ પર એક જ પ્રોડક્ટની જાહેરાતો દેખાવા લાગે છે. જાણો કેવી રીતે ઇન્ટરનેટ જાહેરાતો તમને ટાર્ગેટ બનાવે છે અને તેઓ તમારી જરૂરિયાત વિશે કેવી રીતે જાણતા હોય છે.
આ ઇન્ટરનેટ કૂકીઝને કારણે તમે વેબસાઇટની મુલાકાત લો અને ત્યાં કોઈ પ્રવૃત્તિ કરો, તે તમારા બ્રાઉઝર પર કૂકીઝ સેવ કરે છે. હવે પ્રશ્ન એ છે કે આ કૂકીઝ શું છે? કૂકીઝ એ ખૂબ જ નાનો પ્રોગ્રામ છે. જેની મદદથી વેબસાઇટ તમને ચોક્કસ વપરાશકર્તા તરીકે યાદ રાખે છે. દરેક વેબસાઇટ આ કામ કરે છે અને તમારા મૂડને જાણી લે છે. તમે નોંધ્યું હશે કે જ્યારે તમે કોઈ વેબસાઈટની મુલાકાત લો છો, ત્યારે તમને કૂકીઝને મંજૂરી આપવા માટે કહેવામાં આવે છે અને તમે હા કહો છો.
આ સાથે શું થાય છે કે તમારી હિસ્ટ્રી તમારી કૂકીઝ દ્વારા સેવ કરવામાં આવે છે અને પછી જાહેરાત કંપનીઓ તમને સરળતાથી ટ્રેક કરે છે. કારણ કે જ્યારે તમે કોઈ વેબસાઈટ પર જાઓ છો, ત્યાં તમે ક્યાં ક્લિક કર્યું છે, તમે કેટલો સમય રોકાયા છો અને તમે કઈ ચોક્કસ લિંક પર ક્લિક કરો છો, તેનો ડેટા તૈયાર હોય છે. તે ડેટાના આધારે તમને સામગ્રી આપવામાં આવે છે.
તમારી બધી એક્ટિવિટીઓ યાદ રાખવામાં આવે છે અને તેના કારણે, એડ સ્પેસમાં તમારી પ્રવૃત્તિ અનુસાર જાહેરાતો દેખાવા લાગે છે. તે જ સમયે, જો ત્યાં કોઈ અન્યકન્ટેન્ટ છે, તો તમે ફક્ત અગાઉના સર્ચના આધારે કન્ટેન્ટ મેળવવાનું શરૂ કરો છો. જેમ કે જ્યારે તમે એક પ્રકારના વધુ વીડિયો જુઓ છો, તો સોશિયલ સાઇટ્સ પર તમને સ્ક્રીન પર આ પ્રકારના વીડિયો જોવા મળે છે.
ખાસ વાત એ છે કે તમામ વેબસાઈટ એકબીજા સાથે જોડાયેલી છે અને તમારી કૂકીઝ એકબીજા સાથે શેર કરે છે, એટલે કે અન્ય વેબસાઈટ પણ તમારી પસંદ-નાપસંદ વિશે જાણી લે છે. ઘણી કંપનીઓ પર એવા આરોપો છે કે લોકોની વાતચીત રેકોર્ડ કર્યા પછી પણ ડેટા તૈયાર કરીને કંપનીઓને આપવામાં આવે છે, જોકે આ આરોપોને ફગાવી દેવામાં આવ્યા છે.
આ પણ વાંચો : Railway Budget 2022 : દેશની લાઇફ લાઇન ગણાતી રેલ્વેના બજેટમાં આ જાહેરાતોની સંભાવના