ઘણી વખત જ્યારે પેનડ્રાઈવનો લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. અલગ-અલગ સિસ્ટમમાં ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવે છે અને તેને અચાનક ડિવાઈસમાંથી કાઢી નાખવામાં આવે છે, ત્યારે તે સમસ્યાઓનું કારણ બને છે. જ્યારે તમારો મહત્વપૂર્ણ ડેટા પેનડ્રાઈવમાં હાજર હોય અને તે કામ કરવાનું બંધ કરી દે ત્યારે મુશ્કેલી ઊભી થાય છે. જરા વિચારો આવી સ્થિતિમાં તમે શું કરશો?
અહીં જાણો કે જો તમારી પેનડ્રાઈવ કામ કરી રહી નથી અને તેમાં મહત્વપૂર્ણ ડેટા છે, તો તમારા માટે ક્યા વિકલ્પો બાકી છે. અહીં કેટલીક સરળ પદ્ધતિઓ છે જેના દ્વારા તમે પેન ડ્રાઇવ ડેટા ફરીથી લઈ શકો છો.
સૌ પ્રથમ તો એ નક્કી કરો કે કોમ્પ્યુટરની પેન ડ્રાઈવ અને USB પોર્ટ બરાબર કામ કરી રહ્યા છે કે નહીં. પેન ડ્રાઇવને બીજા કમ્પ્યુટર પર અજમાવો અથવા તેને કમ્પ્યુટરના અન્ય USB પોર્ટ સાથે કનેક્ટ કરવાનો પ્રયાસ કરો.
જો પેનડ્રાઈવ ડિટેક્ટ નથી થઈ શકતી, તો ડ્રાઈવર અપડેટની જરૂર પડી શકે છે. આ માટે ઓપન ડીવાઈસ મેનેજર. પછી Universal Serial Bus controllers પર ક્લિક કરો. આ પછી તમારી પેન ડ્રાઇવ શોધો, તેના પર રાઈટ-ક્લિક કરો અને ‘અપડેટ ડ્રાઇવર’નો વિકલ્પ પસંદ કરો.
જો પેનડ્રાઈવ દેખાતી હોય પણ તેના પરનો ડેટા એક્સેસ ન થતા હોય તો તેને ‘Disk Management’ પરથી ચેક કરો. આ માટે ડિસ્ક મેનેજમેન્ટ ખોલો (Windowsમાં ‘Run’માં ‘diskmgmt.msc’ લખો). અહીં પેન ડ્રાઈવની સ્થિતિ તપાસો. જો તે ‘Unallocated’ અથવા ‘RAW’ માં દેખાય છે, તો તેને ફોર્મેટ કરવાની જરૂર પડી શકે છે. જો ફોર્મેટિંગ જરૂરી હોય અને ડેટા ગુમાવવાનું જોખમ હોય, તો પહેલા ડેટા રિકવરી ટૂલનો ઉપયોગ કરો.
તમે સીએમડી દ્વારા પેન ડ્રાઇવની એરરને ઠીક કરી શકો છો. આ માટે એડમિનિસ્ટ્રેટર મોડમાં કમાન્ડ પ્રોમ્પ્ટ ખોલો. હવે ટાઈપ કરો – ‘chkdsk X: /f’ (X: પેન ડ્રાઈવનો અક્ષર છે). આ આદેશ પેનડ્રાઈવની એરર ચેક કરશે અને તેને સુધારવાનો પ્રયાસ કરશે.
જો ઉપરોક્ત પદ્ધતિઓ કામ કરતી નથી તો તમે કેટલાક ડેટા રિકવરી ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરી શકો છો. Recuva એ એક મફત અને અસરકારક સાધન છે જે પેન ડ્રાઇવમાંથી કાઢી નાખેલ અથવા ખોવાયેલો ડેટા રિકવર કરી શકે છે. EaseUS Data Recovery Wizard સોફ્ટવેર પણ સારુ રિઝલ્ટ આપે છે. Disk Drill પેન ડ્રાઈવમાંથી ફાઈલોને રિકવર કરી શકે છે, ભલે પેન ડ્રાઈવ ફોર્મેટ કરેલ હોય.
જો પેનડ્રાઈવ સંપૂર્ણ રીતે કામ ન કરતી હોય, તો તેને ફોર્મેટ કરીને ફરીથી વાપરવા લાયક બનાવી શકાય છે, પરંતુ તેનાથી ડેટા ડિલીટ થઈ જશે. પ્રથમ ડેટા રિકવરી ટૂલનો ઉપયોગ કરો અને પછી ફોર્મેટ કરો. આ માટે પેન ડ્રાઇવ પર રાઈટ-ક્લિક કરો અને ‘ફોર્મેટ’ પસંદ કરો. ફાઇલ સિસ્ટમ (NTFS, FAT32) પસંદ કરો અને ‘Start’ પર ક્લિક કરો.