હજારો કિલોમીટર દૂર બેઠેલા હેકર્સ કેવી રીતે ચોરે છે તમારા કમ્પ્યુટરમાંથી ડેટા અને આ આઈડેન્ટિટી થેફ્ટથી કેવી રીતે બચવું?
ઓનલાઈન દુનિયામાં આઈડેન્ટિટી થેફ્ટ (Identity theft) એ એક પ્રચલિત શબ્દ છે પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ શબ્દનો અર્થ શું છે? આઈડેન્ટિટી થેફ્ટનો અર્થ એ છે કે કોઈની અંગત માહિતીની ચોરી કરવી અથવા તેની સાથે છેતરપિંડી કરવી. જાણો કેવી રીતે તમે તેનાથી બચશો?
વિશ્વમાં વધતી જતી ટેક્નોલોજીએ (technology) આપણું જીવન સરળ તો બનાવ્યું છે સાથે આપણા માટે ઘણા જોખમો પણ ઉભા કર્યા છે. ઈન્ટરનેટ પર હાજર હેકર્સે સામાન્ય લોકોની ચિંતા વધારી દીધી છે. ઓનલાઈન દુનિયામાં આઈડેન્ટિટી થેફ્ટ (Identity theft) એ એક પ્રચલિત શબ્દ છે પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ શબ્દનો અર્થ શું છે? આઈડેન્ટિટી થેફ્ટનો અર્થ એ છે કે કોઈની અંગત માહિતીની ચોરી કરવી અથવા તેની સાથે છેતરપિંડી કરવી.
ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં આઈડેન્ટિટી થેફ્ટના કિસ્સાઓ સામે આવી રહ્યા છે. એફબીઆઈના 2016ના ડેટા અનુસાર, ગ્રાહકો દર વર્ષે એકલા યુએસમાં 2.80 લાખ ઓળખ ચોરીના કેસ ફાઇલ કરે છે. આ આઈડેન્ટિટી થેફ્ટના કેસોના પરિણામે કુલ 1.3 બિલિયન ડોલરનું નુકસાન થાય છે. ભારતની વાત કરીએ તો, સાયબર ક્રાઈમના કેસોમાં દર વર્ષે નોંધપાત્ર વધારો થઈ રહ્યો છે. 2018માં 2,08,456 લાખ, 2019માં 3,94,499, 2020માં 11,58,208, 2021માં 14,02,809 અને 2022ના શરૂઆતના બે મહિનામાં 2,12,485 લાખ સાયબર ક્રાઈમ કેસ નોંધાયા છે.
માલવેરની મદદથી ડેટા ચોરી
આઈડેન્ટિટી થેફ્ટના મોટાભાગના કિસ્સાઓ કોઈપણ ઈન્ટરનેટ યુઝરને ઓફર દ્વારા થાય છે. હેકર્સ ઈન્ટરનેટ યુઝર્સને અલગ-અલગ આકર્ષક ઓફર દ્વારા ક્લિક કરવા દબાણ કરે છે. વપરાશકર્તાઓ ક્લિક કરીને અથવા ડાઉનલોડ કરી શકાય તેવી સામગ્રી પર ક્લિક કરીને હેકર્સની જાળમાં ફસાઈ જાય છે. હેકર્સ બેંકિંગ, રોકાણ અને ઈમેલ એટેચમેન્ટ દ્વારા યુઝર્સને ફસાવે છે. ચાલો જાણીએ કે મોટાભાગના યુઝર્સ કયા પ્રકારની જાળમાં ફસાઈ જાય છે.
- ફાઈલો અથવા સોફ્ટવેર ડાઉનલોડ કરીને
- ઇમેઇલ જોડાણો અથવા પોપ-અપ્સ પર ક્લિક કરીને
- વાયરસ સંક્રમિત વેબસાઇટ્સની મુલાકાત લઈને
હેકર્સ સ્પાયવેર દ્વારા શું કરે છે?
એકવાર જ્યારે તમે વિચાર્યા વિના ખોટી લિંક પર ક્લિક કરી નાખો છો, ત્યારે વાયરસ તમારી જાણ વગર પીસીમાં પ્રવેશ કરે છે. તે તમારી ઈન્ટરનેટ બ્રાઉઝિંગની આદતો અને કીસ્ટ્રોકને શાંતિપૂર્વક મોનિટર કરે છે. આ વાયરસ તમારી તમામ અંગત માહિતી એકત્ર કરે છે, જેના કારણે તમારી સાથે ક્રેડિટ કાર્ડ છેતરપિંડી અને આઈડેન્ટિટી થેફ્ટ જેવી ઘટનાઓ બને છે.
કયો ડેટા સૌથી વધુ જોખમમાં છે!
જ્યારે તમારું કમ્પ્યુટર ઈન્ટરનેટ સાથે જોડાયેલ હોય છે, ત્યારે વાયરસ તમારી ઘણી બધી અંગત માહિતી સાયબર અપરાધીઓને ટ્રાન્સમિટ કરે છે. જેમાં ક્રેડિટ કાર્ડ નંબર, બેંક એકાઉન્ટ નંબર, સોશિયલ સિક્યોરિટી નંબર, યુઝરનેમ અને પાસવર્ડ, એડ્રેસ બુક અને ઈમેલ એડ્રેસનો સમાવેશ થાય છે.
સાયબર અપરાધીઓ તમારા ડેટા સાથે શું કરે છે?
હેકર્સ સ્પાયવેર દ્વારા તમારા પર્સનલ કોમ્પ્યુટરમાંથી અનેક પ્રકારની માહિતી ચોરી કરે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેઓ આ માહિતી સાથે શું કરે છે? અહીં અમે તમને જણાવીએ છીએ કે હેકર્સ તમારા ડેટાનું શું કરે છે. હેકર્સ પહેલા તમારા ડેટાનો ઉપયોગ પૈસાની ચોરી કરવા અને તમારા નામે ક્રેડિટ કાર્ડ અને બેંક એકાઉન્ટ ખોલવા માટે કરે છે.
તમારા ડેટાનો ઉપયોગ હેકર્સ દ્વારા ખોટી પ્રવૃત્તિઓ અને ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ માટે કરવામાં આવે છે. આ બધાથી બચવા માટે, તમારા PC પર આવતા પોપ-અપ્સ, સ્પામ અને અનિચ્છનીય સંદેશાઓ દ્વારા, તમે તે સાઇટ્સ પર પહોંચો છો જ્યાં તમારે ન જવું જોઈએ. જે તમારા અંગત ડેટાની ચોરી માટે ખતરનાખ છે.
કેવી રીતે બચશો
સ્પાયવેરનો ઉપયોગ ઓનલાઈન આઈડેન્ટિટી થેફ્ટ માટે થાય છે. એકવાર તે તમારા કમ્પ્યુટરમાં પ્રવેશે છે, તેને દૂર કરવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. પરંતુ તમે તેની જાળમાં ફસાશો નહીં, આ માટે કેટલીક સાવચેતી રાખી શકાય છે. ચાલો જાણીએ કઈ કઈ સાવચેતીઓ છે, જેનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
- તમારા વ્યક્તિગત એકાઉન્ટ્સની એક્યુરેસી સતત તપાસો અને તમારા ડેટાને સુરક્ષિત કરતા તમામ નિયમોનું પાલન કરો.
- શંકાસ્પદ વેબસાઇટ્સથી દૂર રહો
- સુરક્ષિત ઈમેલ ખોલવાની પ્રેક્ટિસ જાળવી રાખો. અજાણ્યા લોકોના ઇનકમિંગ મેઇલ અને એટેચમેન્ટ ખોલશો નહીં. જો તમને વાઈરસનું જોખમ હોય એવો કોઈ મેઈલ મળે, તો તરત જ તેને સ્પામ તરીકે માર્ક કરો
- તમે વિશ્વાસ કરો છો તે સાઇટ પરથી જ ડેટા ડાઉનલોડ કરો. ફ્રી સોફ્ટવેર અને ફાઇલ શેરિંગ જેવી એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરતા પહેલા કાળજી લો.
- વિન્ડોઝના નવીનતમ સંસ્કરણનો જ ઉપયોગ કરો.
- પબ્લિક કોમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરતા પહેલા ખૂબ કાળજી રાખો, ઘણી વખત ત્યાં હાજર વાયરસ ડેટાની ચોરી કરે છે.
- તમારા કમ્પ્યુટર પર એન્ટિવાયરસ સુરક્ષા અને વાયરવોલને અપડેટ રાખો.