દેશમાં કેશલેસ ટ્રાન્ઝેક્શન વધતાંની સાથે જ સાયબર ક્રાઇમની ઘટનાઓ પણ સામે આવી રહી છે. જેમાં સાયબર ફ્રોડ (Fraud ) કરનારા હવે નવી પદ્ધતિઓ અપનાવી રહ્યા છે. જેમાં કાર્ડ ક્લોનીંગ, બેંક અથવા ફોનની વિગતો મેળવવા તેમજ રિમોટ એકસેસ એપ્લિકેશનને ડાઉનલોડ કરવા સહિતની સેંકડો રીતે છેતરપિંડી કરવામાં આવી રહી છે. તેવા સમયે હવે સાયબર ગુનેગારો ખૂબ જ સલામત માનવામાં આવતા QR code (ક્વિક રિસ્પોન્સ કોડ) નો ઉપયોગ કરી રહ્યાં છે. જેમાં હાલમાં યુપીના ગાજીપુર અને વિકાસનગર પોલીસ સ્ટેશનમાં QR code સ્કેન કરીને છેતરપિંડી(Fraud ) કરવાના બનાવો સામે આવ્યા છે.
QR code ફ્રોડની આ નવી રીત
જેમાં વિકાસનગર શિવ વિહાર કોલોનીમાં રહેતા કોનિકા અગ્રહરીના પિતા અરૂણ ગુપ્તા ધંધો કરે છે. કોનિકાના જણાવ્યા અનુસાર 12 મેના રોજ તેને અજાણ્યા નંબર પરથી કોલ આવ્યો. કોલરે તેની ઓળખ અનિલ શર્મા તરીકે આપી હતી. અનિલ પોતાને અરુણ ગુપ્તાનો મિત્ર ગણાવી રહ્યો હતો. જ્યારે તેના પિતાના મિત્રનો ફોન આવ્યો ત્યારે કોનિકાએ વાત કરી લીધી હતી.
તેમજ અનિલે કોનિકાને કહ્યું કે તેના પિતાના મોબાઇલમાં સમસ્યા છે. તેથી વેપાર સાથે સંબંધિત ચુકવણી કરવામાં તેમને મુશ્કેલી આવી રહી છે.
તેમણે તમારો નંબર આપીને તમારા નંબર પર ફોન પે થી નાણા મોકલવા કહ્યું છે. તેથી તમારો નંબર આપો હું કયુઆર કોડ મોકલું છું. જ્યારે કોનિકાએ વોટસએપ પર મોકલેલો કયુઆર કોડ સ્કેન કર્યો તો તેના એકાઉન્ટમાંથી 20 રૂપિયા કપાયા હતા, કોનિકાએ વાંધો ઉઠાવ્યો તો અનિલ શર્મા નામની વ્યક્તિએ માફી માંગી અને કહ્યું ભૂલથી બીજો કોડ મોકલાયો છે .
હવે મોકલું તેને સ્કેન કરજો. તેમજ બીજા આવેલા કયુઆર કોડને સ્કેન કરતાં જ કોનિકાના એકાઉન્ટમાંથી 25,000 રૂપિયા ઉપડી ગયા. તેની બાદ અનિલ શર્માનો ફોન બંધ આવતો હતો. આ અંગે કોનિકાએ પિતાને વાત કરી અને ત્યારબાદ પોલીસ ફરિયાદ નોંધાવી હતી.
QR code સ્કેન કરતી વખતે સાવચેત રહો
યુપી પોલીસ સાયબર નિષ્ણાત રાહુલ મિશ્રા સમજાવે છે કે ક્યૂઆર કોડ એન્ક્રિપ્ટેડ છે. જેમને સ્કેન કરવા માટે QR કોડ સ્કેનરની જરૂર છે. જે ગૂગલ પ્લે અને એપલ સ્ટોર પર ઉપલબ્ધ છે. બેંક અને ઇ-વોલેટ એપ્લિકેશન્સમાં ક્યૂઆર કોડ્સ સ્કેન કરવાની સુવિધા પણ છે. રાહુલના મતે ક્યૂઆર કોડ્સને ખૂબ સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, કોડ સ્કેન કરતી વખતે લોકો વધુ ધ્યાન આપતા નથી. સાયબર ગુનેગારો આ બેદરકારીનો લાભ લે છે.
તે સમજાવે છે કે જો કોઈ તમને ક્યૂઆર કોડ મોકલે છે અને તમને સ્કેન કરવાનું કહેશે. તેથી સાવધ રહો. આ ફ્રોડની નવી રીત છે. કારણ કે તમારા એકાઉન્ટમાં પૈસા લેવા માટે ક્યૂઆર કોડને સ્કેન કરવાની જરૂર નથી અથવા પિન દાખલ કરવાની જરૂર નથી.
QR code સ્કેન કરતી વખતે આ વસ્તુઓ પર ધ્યાન આપો
1- ક્યૂઆર કોડ સ્કેન કરતી વખતે, તેમાં દાખલ કરેલું નામ તપાસવાનું ભૂલશો નહીં
2- વ્હોટ્સએપ અથવા સોશિયલ મીડિયાથી મોકલેલો કોડ સ્કેન કરશો નહીં
3 તમારે તમારા ખાતામાં પૈસા મેળવવા માટે કોડ સ્કેન કરવાની જરૂર નથી.
4. ફક્ત તે જ ક્યૂઆર કોડ્સ સ્કેન કરો કે જે વિશ્વસનીય છે .
Published On - 4:22 pm, Sat, 29 May 21