દિવસમાં કેટલા કલાક Mobile વાપરવાથી વ્યક્તિ Internet Addiction Disorder નો બને છે શિકાર ? જાણો આના પાછળના જવાબદાર કારણ
તાજેતરના એક સંશોધનમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે મોબાઈલ ફોનનું વ્યસન કોઈ ડ્રગથી ઓછું નથી. જેની આગામી દિવસોમાં વિપરીત અસરો જોવા મળી શકે છે. આપણે આપણા મોબાઈલ ફોન પર જે સ્ક્રીન સમય પસાર કરીએ છીએ તે ઘટાડવાની જરૂર છે.
મોબાઈલ ફોનનું વ્યસન કોઈ નશાથી ઓછું નથી. 2017માં ઈન્ટરનેટ ગેમિંગ ડિસઓર્ડરના નામે પ્રકાશિત થયેલા સંશોધનમાં એક નવું અપડેટ ઉમેરવામાં આવ્યું છે, જેનું તારણ ચોંકાવનારું છે. આ તારણ જણાવે છે કે WHO એ મોબાઈલ સ્ક્રીન એડિક્શનને વર્ગીકૃત વ્યસન ગણાવ્યું છે. માનવ મગજ પર તેની અસર કોઈપણ નશો જેવી જ હોય છે.
અગાઉ પણ આવાં ઘણાં સંશોધનોએ કહ્યું છે કે ઇન્ટરનેટ અને મોબાઇલ ગેમ્સના વ્યસની બાળકોના મગજ પર તેની લાંબા ગાળાની અસર પડી શકે છે. જો કે, આ પ્રશ્ન ઉભો કરે છે કે શું એકલા રમત માટે દોષ છે અથવા અન્ય વ્યાપક સમસ્યાઓ પર પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ. વર્ષ 2019 માં, સંશોધકોએ ચાર દિશાઓ જેમ કે આવેગ, સંબંધ, એક્સ્ટ્રાવર્ઝન અને સાયબર વ્યસન પર ભાર મૂકતા, સ્માર્ટફોનના ઉપયોગની તમામ વિકૃતિઓને એકસાથે લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
સંશોધકોએ સાયબર વ્યસનને ઓનલાઈન જુગાર, ઓનલાઈન ગેમ્સ, સોશિયલ નેટવર્ક અને મોબાઈલ ફોનની આદતોમાં તોડી નાખ્યું છે. એમેઝોન ઈન્ડિયા માટે તાજેતરમાં હાથ ધરવામાં આવેલા એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે સ્ક્રીન પર વધુ સમય વિતાવવાથી શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય બંને પર વિપરીત અસરો થઈ શકે છે.
મોબાઈલ સ્ક્રીન પર વધુ સમય વિતાવવાથી આંખમાં તાણ, ગરદનનો દુખાવો, કમરનો દુખાવો અને વજન વધવા જેવી શારીરિક સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
તે જ સમયે, સ્ક્રીનના લાંબા સમય સુધી ઉપયોગને કારણે લોકોમાં એકલતા, ડિપ્રેશન અને મૂડ સંબંધિત માનસિક વિકૃતિઓ જોવા મળી હતી. એટલે કે, સાદી ભાષામાં કહીએ તો, ફોનનો વધુ પડતો ઉપયોગ તમને અને તમારા બાળકોને નુકસાન પહોંચાડશે અને તમે જેને જીવનશૈલીમાં ખલેલ માની રહ્યા છો, તે કોઈ મોટી વિકૃતિનું લક્ષણ હોઈ શકે છે.
આંખની તાણ અને એકાગ્રતાનો અભાવ એ ADHD (એટેન્શન ડેફિસિટ હાયપરએક્ટિવિટી ડિસઓર્ડર) માટે ટ્રિગર પોઈન્ટ બની શકે છે, જે મોબાઈલ ફોનના વર્ષોના ઉપયોગથી વધે છે.
હવે સવાલ એ છે કે દિવસમાં કેટલા કલાક મોબાઈલ ફોનનો ઉપયોગ વ્યસનની શ્રેણીમાં આવે છે. કેટલાક સંશોધકોનું કહેવું છે કે અઠવાડિયામાં 20 કલાકથી વધુ સમય મોબાઈલનો ઉપયોગ કરવો એ વ્યસનની શ્રેણીમાં આવશે.
જો કે, આનો જોરદાર વિરોધ થયો, ત્યારબાદ WHO એ કલાકો અનુસાર વ્યસનનું વર્ગીકરણ કરવાનું ટાળ્યું. ભારતની 70 ટકા વસ્તી પાસે સ્માર્ટફોન છે.
તાજેતરમાં, PM નરેન્દ્ર મોદીએ પરીક્ષાઓ પર તેમની ચર્ચામાં, સ્ક્રીન સમય ઘટાડવાની વાત કરી હતી. જેમાં તેમણે પરીક્ષાની તૈયારી કરતા વિદ્યાર્થીઓ માટે મોબાઈલ ફોનના કારણે થતા વિક્ષેપો પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.
હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે મોબાઈલ ફોન પર વધુ પડતો સમય વિતાવવાથી શું આપણે કોકેઈન જેવા ડ્રગ્સનું સેવન કરીને વ્યસની બની જઈએ છીએ? જો હા તો અમારે અમારો સ્ક્રીન ટાઈમ ઘટાડવો પડશે અને મોબાઈલ ફોનનો ઉપયોગ મર્યાદિત કરવો પડશે.