“મને રિક્ષા ચલાવવા અને મારી બહેનને ઘરે-ઘરે વાસણ ધોવા મોકલવાનું કહેતા”, રિક્ષાચાલકના દીકરાએ IAS અધિકારી બનીને આપ્યો જવાબ
"પરિસ્થિતિઓને દોષ ન આપો. જો હું IAS અધિકારી બની શકું, તો કોઈપણ નાગરિક સેવાઓમાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે." ગોવિંદ જયસ્વાલ દ્વારા એક સ્પીચમાં બોલાયેલા આ શબ્દો લાખો યુવાનોને પ્રેરણા આપવા માટે પૂરતા છે.
એક મુલાકાતમાં, ગોવિંદે પોતાના અનુભવો વર્ણવ્યા જ્યારે લોકોએ તેને ઓટો-રિક્ષા ચલાવવાની સલાહ આપી. તેની બહેનોને બીજા લોકોના ઘરે વાસણ ધોવાની પણ સલાહ આપવામાં આવી હતી. પરંતુ ગોવિંદ એક પણ શબ્દ બોલ્યા વિના શાંતિથી સાંભળતો. તેના પિતાએ તેના પુત્રો અને પુત્રીઓને શિક્ષણમાં શક્ય તેટલો ટેકો આપ્યો, જેથી તેઓ શિક્ષિત થઈ શકે અને પોતાના પગ પર ઊભા રહી શકે. ક્યારેય હાર ન માનવાના તેના પિતાના સંઘર્ષમાંથી શીખીને, ત્રણેય બાળકોએ તેમનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો.
જ્યારે ગોવિંદ 11 વર્ષનો હતો, ત્યારે તે તેના મિત્રના ઘરે રમવા ગયો. ત્યાં તેણે જે અપમાનનો સામનો કર્યો તેણે તેનું આખું જીવન બદલી નાખ્યું. જ્યારે તે તેના મિત્ર સાથે રમી રહ્યો હતો, ત્યારે તેના મિત્રના પિતાએ ગોવિંદના પરિવાર વિશે પૂછ્યું. ગોવિંદે સમજાવ્યું કે તેના પિતા રિક્ષા ચલાવતા હતા. આ વાતની જાણ થતાં, તેના મિત્રના પિતાએ તેને ઠપકો આપ્યો અને ઘરમાંથી કાઢી મૂક્યો.
નાના ગોવિંદને આ અપમાનનું કારણ સંપૂર્ણપણે સમજાયું નહીં, કારણ કે આર્થિક અસમાનતાઓ જે રીતે સામાજિક એકલતા તરફ દોરી શકે છે તે ઘણીવાર બાળકોની સમજની બહાર હોય છે. જોકે, એક વૃદ્ધ પરિચિતે તેને દુનિયાના ક્રૂર રસ્તાઓ સમજાવ્યા અને ચેતવણી આપી કે જો તે પોતાના સંજોગો નહીં બદલે, તો તેને જીવનભર બીજાઓ તરફથી આવી જ વર્તણૂકનો સામનો કરવો પડશે. સેવામાં સર્વોચ્ચ પદ વિશે પૂછવામાં આવતા, ગોવિંદને કહેવામાં આવ્યું કે IAS એ દેશની સર્વોચ્ચ નોકરી છે.
