સુરેન્દ્રનગરનું નામ રાજા સુરેન્દ્રસિંહજીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું હતું. આ શહેર પહેલા વઢવાણ તરીકે જાણીતું હતું, જે આ પ્રદેશનું એક ઐતિહાસિક શહેર હતું. વઢવાણ રાજ્ય પહેલાથી જ વેપાર અને સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓનું કેન્દ્ર હતું. પાછળથી જ્યારે આ વિસ્તારનો વહીવટી વિકાસ થયો, ત્યારે તેનું નામ બદલીને સુરેન્દ્રનગર રાખવામાં આવ્યું.
સુરેન્દ્રનગર પ્રદેશનો ઇતિહાસ હજારો વર્ષ જૂનો છે અને તે સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશનો એક ભાગ રહ્યો છે. આ ભૂમિ પર સિંધુ ખીણ સભ્યતા અને અન્ય પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓના અવશેષો પણ મળી આવ્યા છે.
પ્રાચીન સમયમાં આ પ્રદેશ વિવિધ રાજવંશોના શાસન હેઠળ હતો, જેમાં મૌર્ય, ગુર્જર-પ્રતિહાર, ચાલુક્ય (સોલંકી) અને રાજપૂત રાજવંશનો સમાવેશ થાય છે.
13મી થી 17મી સદી સુધી, આ વિસ્તાર અનેક મુસ્લિમ શાસકો અને મરાઠાઓના પ્રભાવ હેઠળ હતો.આ સમયગાળા દરમિયાન અહીં મુઘલો અને ગુજરાતના સુલતાનોનો પ્રભાવ હતો.
આ સમયે વઢવાણ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં વેપાર પ્રવૃત્તિઓ ઝડપથી વધી, અને આ વિસ્તાર વેપાર માર્ગોનું મુખ્ય કેન્દ્ર બન્યો, અહીં રેશમ, કપાસ અને ઘરેણાંનો વેપાર થતો હતો, જેના કારણે તે એક સમૃદ્ધ વિસ્તાર બન્યો.
બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન, વઢવાણ અને સુરેન્દ્રનગર વિસ્તારો રેલ્વે અને વહીવટી પ્રવૃત્તિઓ માટે વિકસાવવામાં આવ્યા હતા.
19મી સદીમાં, બ્રિટિશ સરકારે તેને પોતાની છાવણી તરીકે વિકસાવ્યું, જેના કારણે અહીં લશ્કરી પ્રવૃત્તિઓમાં વધારો થયો.આ સમય દરમિયાન, અહીં એક રેલવે જંકશન પણ બનાવવામાં આવ્યું હતું, જેના કારણે તે વ્યાપારી રીતે વધુ મહત્વપૂર્ણ બન્યું.
બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન, આ વિસ્તાર સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં પણ સક્રિય હતો અને અહીંના નાગરિકોએ સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં ભાગ લીધો હતો.
1947માં ભારતને આઝાદી મળ્યા પછી, સુરેન્દ્રનગર ગુજરાત રાજ્યનો ભાગ બન્યું, સુરેન્દ્રનગરને જિલ્લાનું મુખ્ય મથક બનાવવામાં આવ્યું અને વહીવટી અને ઔદ્યોગિક રીતે તેનો વિકાસ થયો.
આ પ્રદેશમાં કપાસનું ઉત્પાદન, મીઠાનું ઉત્પાદન અને સિરામિક ઉદ્યોગોનો ઝડપથી વિકાસ થયો, હાલમાં, આ જિલ્લો તેના પ્લાસ્ટિક ઉદ્યોગ, કાપડ ઉદ્યોગ અને મીઠાના ઉત્પાદન માટે પ્રખ્યાત છે.
સુરેન્દ્રનગર અને વઢવાણમાં ઘણા પ્રખ્યાત જૈન મંદિરો આવેલા છે.અહીંના જૈન મંદિરો તેમના સ્થાપત્ય અને ધાર્મિક મહત્વ માટે પ્રખ્યાત છે.
Published On - 7:56 pm, Sat, 15 March 25