આજે પણ છે રેલવેનું ધબકતું હૃદય ! ગુજરાત, કોલકાતા કે દિલ્હી નહીં પણ આ છે ભારતનું પહેલું રેલવે સ્ટેશન, શું તમને નામ ખબર છે કે નહીં?
ભારતીય રેલવે આજે વિશ્વનું ચોથું સૌથી મોટું રેલ નેટવર્ક છે પરંતુ તેની શરૂઆત એક નાના સ્ટેશનથી થઈ હતી. એવામાં શું તમે જાણો છો કે, ભારતનું પહેલું રેલવે સ્ટેશન કયું હતું?
વર્ષ 1853 થી આ સ્ટેશને ઇતિહાસના ઘણા તબક્કા જોયા છે અને તેના નામમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો થયા છે. વર્ષ 1853માં બોરી બંદર સાથે શરૂઆતમાં આ એક સામાન્ય સ્ટેશન હતું. વર્ષ 1887 માં રાણી વિક્ટોરિયાના ગોલ્ડન જ્યુબિલીના અવસર પર તેનું નામ બદલીને ‘વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ (VT)’ રાખવામાં આવ્યું.
ત્યારબાદ વર્ષ 1996 માં મરાઠા સામ્રાજ્યના યોદ્ધા રાજા શિવાજીના સન્માનમાં તેનું નામ બદલીને 'છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ' (CST) રાખવામાં આવ્યું. અંતે વર્ષ 2017માં આ રેલવે સ્ટેશનના નામમાં ‘મહારાજ’ શબ્દ જોડવામાં આવ્યો અને આજે તે છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ ટર્મિનસ (CSMT) નામથી સમગ્ર વિશ્વમાં ઓળખ ધરાવે છે.
મહારાષ્ટ્રના મુંબઈમાં આવેલું આ સ્ટેશન માત્ર એક રેલવે સ્ટેશન જ નહીં પણ એક ઐતિહાસિક સ્મારક પણ છે. આના ઐતિહાસિક અને સ્થાપત્ય મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને, તેને જુલાઈ 2004 માં યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું.
આજે છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ ટર્મિનસ ભારતીય રેલવેના મધ્ય રેલવે ઝોનનું મુખ્ય મથક છે. તે મુંબઈ (લોકલ ટ્રેનો) ની જીવનરેખા છે અને લાંબા અંતરની ટ્રેનો માટેનું મુખ્ય કેન્દ્ર છે, જે દરરોજ લાખો મુસાફરોને લઈ જાય છે. બોરી બંદરથી શરૂ થયેલું આ સફર આજે વૈશ્વિક ઓળખ બની ચૂક્યું છે.
Published On - 6:25 pm, Fri, 19 December 25
