History of city name : ગોલ્ડન બ્રિજના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ ? જાણો આખી વાર્તા

ગોલ્ડન બ્રિજ પશ્ચિમ ભારતના ગુજરાતમાં અંકલેશ્વર અને ભરૂચને જોડતો એક મહત્વનો પુલ છે. નર્મદા નદી પર આવેલો આ પુલ 1881માં બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન બન્યો હતો. તે સમયના બોમ્બે (આજના મુંબઈ) ખાતેના વેપારીઓ અને વહીવટી અધિકારીઓને સરળ અને ઝડપી સંપર્ક સુલભ થાય તે માટે આ પુલનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ પુલને ‘નર્મદા પુલ’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

| Updated on: Nov 23, 2025 | 10:50 AM
4 / 6
ઈ.સ. 1860માં શરૂ થયેલા પુલના નિર્માણ, તેની સતત મરામત અને પછી 1877 બાદ બનાવાયેલા વધુ મજબૂત પુલ આ તમામ પર મળીને અંદાજે રૂ. 85,93,400 જેટલો ખર્ચ થયો હતો. તે સમયગાળા દરમિયાન જૂના પુલને ટકાવી રાખવા અને તેને વારંવાર સુધારવા માટે સરકાર અને રેલવે વિભાગે એટલો મોટો ખર્ચ કરવો પડ્યો કે લોકો વચ્ચે આ પુલને "સોનાનો પુલ" (Golden Bridge) તરીકે ઓળખાવાનું પ્રચલિત થઈ ગયું.

ઈ.સ. 1860માં શરૂ થયેલા પુલના નિર્માણ, તેની સતત મરામત અને પછી 1877 બાદ બનાવાયેલા વધુ મજબૂત પુલ આ તમામ પર મળીને અંદાજે રૂ. 85,93,400 જેટલો ખર્ચ થયો હતો. તે સમયગાળા દરમિયાન જૂના પુલને ટકાવી રાખવા અને તેને વારંવાર સુધારવા માટે સરકાર અને રેલવે વિભાગે એટલો મોટો ખર્ચ કરવો પડ્યો કે લોકો વચ્ચે આ પુલને "સોનાનો પુલ" (Golden Bridge) તરીકે ઓળખાવાનું પ્રચલિત થઈ ગયું.

5 / 6
ઈ.સ. 1935માં ‘સિલ્વર જ્યુબિલી બ્રિજ’ તૈયાર થતાં જ આ જૂનો પુલ જાહેર બાંધકામ વિભાગને સોંપવામાં આવ્યો. ત્યારબાદ 1943માં અહીંનું વાહનવ્યવહારમાં ફેરફાર કરીને ટ્રાફિકની દિશા બદલી દેવામાં આવી. પછી, 1949માં આ પુલને વધુ સુવિધાજનક રૂપ આપવા માટે કરવાના મરામત કાર્ય માટે અંદાજે 84 લાખ રૂપિયાનું ખર્ચ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું.

ઈ.સ. 1935માં ‘સિલ્વર જ્યુબિલી બ્રિજ’ તૈયાર થતાં જ આ જૂનો પુલ જાહેર બાંધકામ વિભાગને સોંપવામાં આવ્યો. ત્યારબાદ 1943માં અહીંનું વાહનવ્યવહારમાં ફેરફાર કરીને ટ્રાફિકની દિશા બદલી દેવામાં આવી. પછી, 1949માં આ પુલને વધુ સુવિધાજનક રૂપ આપવા માટે કરવાના મરામત કાર્ય માટે અંદાજે 84 લાખ રૂપિયાનું ખર્ચ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું.

6 / 6
બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન જૂના પુલને તોડી તેના લોખંડને વેચી નાંખવાની વિચારણા થઈ રહી હતી, કારણ કે તે સમયમાં ધાતુથી સારી આવક મળી શકે તેમ હતી. પરંતુ દક્ષિણ ગુજરાતને જોડતો અને વાહનવ્યવહાર માટે એકમાત્ર મુખ્ય માર્ગ તરીકે કાર્ય કરતા આ પુલને દૂર કરી દેવામાં આવે તો વિસ્તારનું સંચાલન મુશ્કેલ બનત, તેથી જિલ્લા લોકલ બોર્ડ અને ભરૂચ જિલ્લાના નાગરિકોએ સર્વસભાઓ રાખી જોરદાર રજૂઆતો કરી. તેમના પ્રયાસોના પરિણામે આ પુલને 'સ્ક્રેપ’ થવામાંથી બચાવી શકાયો. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે.  વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.)

બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન જૂના પુલને તોડી તેના લોખંડને વેચી નાંખવાની વિચારણા થઈ રહી હતી, કારણ કે તે સમયમાં ધાતુથી સારી આવક મળી શકે તેમ હતી. પરંતુ દક્ષિણ ગુજરાતને જોડતો અને વાહનવ્યવહાર માટે એકમાત્ર મુખ્ય માર્ગ તરીકે કાર્ય કરતા આ પુલને દૂર કરી દેવામાં આવે તો વિસ્તારનું સંચાલન મુશ્કેલ બનત, તેથી જિલ્લા લોકલ બોર્ડ અને ભરૂચ જિલ્લાના નાગરિકોએ સર્વસભાઓ રાખી જોરદાર રજૂઆતો કરી. તેમના પ્રયાસોના પરિણામે આ પુલને 'સ્ક્રેપ’ થવામાંથી બચાવી શકાયો. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.)