History of city name : આશાપુરા માતાના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા
કચ્છમાં આશાપુરા માતાને મુખ્ય દેવીમાતરૂપે પૂજવામાં આવે છે. લોકોમાં એવી અઢળક શ્રદ્ધા છે કે માતાજી તેમના ભક્તોની ઈચ્છાઓ પૂર્ણ કરે છે. આશાપુરા માતાજીની પ્રતિમાની વિશિષ્ટતા એ છે કે મૂર્તિમાં સાત તેજસ્વી નેત્રો જોવા મળે છે, જેને દેવીની સર્વદ્રષ્ટિનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે.
કચ્છના અનેક સામુદાયિક જૂથો આશાપુરા માતાને પોતાની કુળદેવી અથવા ઇષ્ટદેવી તરીકે પૂજે છે. ચૌહાણ અને જાડેજા રાજપૂતો સહિત, કચ્છ, નવાનગર, રાજકોટ, મોરબી, ગોંડલ અને ધ્રોલના રાજવંશો માતાજીને ઈષ્ટદેવી રૂપે માનતા આવ્યા છે.આશાપુરા માતાનું મુખ્ય પવિત્ર સ્થાન "માતાનો મઢ" તરીકે ઓળખાતું કચ્છના વિસ્તારમાં આવેલું છે. અહીં દેવીને કચ્છના જાડેજા શાસકો દ્વારા રાજ્યની ઇષ્ટદેવી અને પ્રદેશની રક્ષિકા તરીકે માન આપવામાં આવ્યું છે. ઉપરાંત, ગોસર અને પોલાડીયા જેવા કેટલાક કચ્છી સમાજો માતાજીને પોતાના કુળદેવી રૂપે આરાધે છે.
એક લોકકથા અનુસાર, એક પવિત્ર સતી સ્ત્રીની પ્રાર્થનાથી દેવી શક્તિએ ઘુમલી નજીક આવેલા બરડા પર્વતો પર વસેલા ભયંકર દૈત્યનો સંહાર કર્યો હતો. દૈત્યવિનાશ બાદ,તે સતીએ માતાજીને ત્યાં સ્થાયી થવા વિનંતી કરી હતી. દેવી તેની ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈ અને તે પવિત્ર સ્થળે નિવાસ કર્યો. ત્યારબાદ અહીં એક ભવ્ય મંદિરની સ્થાપના કરવામાં આવી અને માતાજીને "આશાપુરા" નામથી ઓળખવામાં આવવા લાગ્યું. આ સ્થળને માતાનું પ્રથમ મંદિર માનવામાં આવે છે.
ઇ.સ. 1819માં કચ્છમાં આવેલા વિનાશક ભૂકંપ દરમિયાન આ પવિત્ર મંદિરને ભારે નુકસાન થયું હતું. પરંતુ માત્ર પાંચ વર્ષમાં, સુંદરજી શિવજી અને વલ્લભાજીની આગેવાની હેઠળ મંદિરનું પુનર્નિર્માણ કરવામાં આવ્યું. વર્ષ 2001માં આવેલા એક અન્ય ભયંકર ભૂકંપમાં મંદિરને ફરીથી નુકસાન થયું હતું, છતાં ભક્તો અને સ્થાનિકોના સહયોગથી તે ટૂંક સમયમાં જ પુનઃબાંધવામાં આવ્યું.
ચૈત્રી અને આશો મહિનાની નવરાત્રી દરમ્યાન દેશના વિભિન્ન વિસ્તારોમાંથી હજારો ભક્તો પગપાળા યાત્રા કરીને માતાના દર્શન માટે આવે છે અને માતાજીના આશીર્વાદ મેળવીને પોતાને ધન્ય અનુભવે છે.
માતાનું મઢ મંદિર એ કેવળ ધાર્મિક યાત્રાધામ નથી, પણ ભક્તિ, સમર્પણ અને શક્તિના મિલનસ્થળ તરીકે માનવામાં આવે છે. આ મંદિર એવા લોકો માટે આશીર્વાદરૂપ છે જે જીવનમાં શાંતિ, સફળતા અને રક્ષણની શોધમાં હોય. ( આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે.)
