દેશની સેવન સિસ્ટર્સમાં (Seven Sisters) મણિપુરનો (Manipur) પણ સમાવેશ થાય છે. જેને ભારતનું સ્વિત્ઝર્લેન્ડ (Switzerland of India) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન પંડિત જવાહરલાલ નેહરુએ મણિપુરને ભારતના રત્ન તરીકે સંબોધિત કર્યું હતું. પ્રાકૃતિક સૌંદર્યથી ભરપૂર આ રાજ્ય પ્રવાસીઓનું પ્રિય સ્થળ માનવામાં આવે છે. મણિપુર રાજ્યમાં એક કરતાં વધુ પ્રવાસન સ્થળો છે, જેમાં રાજ્યમાં સ્થિત ફ્લોટિંગ નેશનલ પાર્ક સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય છે. તે વિશ્વનો એકમાત્ર તરતો રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન છે. એકંદરે, મણિપુરની સફર તેના વિના અધૂરી માનવામાં આવે છે.
વિશ્વનો એકમાત્ર તરતો રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન મણિપુર રાજ્યમાં છે. તે કિબુલ લામજાઓ નેશનલ પાર્ક તરીકે ઓળખાય છે. તે રાજ્યના બિષ્ણુપુર જિલ્લામાં આવેલું છે, જે 40 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. તે લોકટક તળાવનો એક ભાગ છે. આ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં વિશ્વમાંથી લુપ્ત થઇ રહેલા હરણની એક પ્રજાતિ છે. સગાઈ મણિપુર રાજ્યનું મુખ્ય પ્રાણી છે. જળચર છોડની સાથે, આ તળાવ ફુમડી વનસ્પતિ સહિત અનેક પ્રાણીઓનું ઘર છે.
એવું કહેવાય છે કે ફ્લુઆમિડિસના કારણે તે વિશ્વનું એકમાત્ર તરતું સરોવર છે. લોકટક તળાવ જળવિદ્યુત સિંચાઈ અને પીવાના પાણીના પુરવઠાના મુખ્ય સ્ત્રોત તરીકે પણ કામ કરે છે. આ તળાવ માછીમારો માટે પણ આજીવિકાનું મુખ્ય સાધન છે. દર વર્ષે લાખો પ્રવાસીઓ આ ખાસ તળાવને જોવા માટે પહોંચે છે. આ તળાવની મુલાકાત લીધા વિના પ્રવાસીઓની મણિપુરની મુલાકાત અધૂરી માનવામાં આવે છે.
અહીંની સંસ્કૃતિની છાપ મણિપુર રાજ્યના વસ્ત્રો પર સ્પષ્ટપણે જોવા મળે છે. અહીંના લોકો ઓછા આધુનિક કપડા પહેરે છે. આ પુરુષોના પહેરવેશમાં મુખ્યત્વે સફેદ રંગના ધોતી કુર્તા અને સફેદ પાઘડીનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે સ્ત્રીઓ ખાસ પ્રકારનો ડ્રેસ પહેરે છે, જેને ઈનાફી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે શાલ જેવું છે. તેની ચારે બાજુ આકર્ષક રંગીન બોર્ડર અને સુંદર ડિઝાઇન છે. આ સિવાય મહિલાઓ ફિન્ક્સ અને સ્કર્ટ પણ પહેરે છે.
મણિપુર રાજ્ય સાંસ્કૃતિક વિવિધતાથી ભરેલું છે. અહીં સંસ્કૃતિ પર તિબેટીયન-નેપાળીનો પ્રભાવ પણ જોવા મળે છે, જેના કારણે અહીંના ખોરાકમાં પણ તેનો પ્રભાવ જોવા મળે છે. અહીંની મુખ્ય વાનગીઓમાં ચામથોંગ, મોરોક્કન મેટકા, ઇરોમ્બા, પાકનમ, સિંગજુ, નાગા અતાબો, ચકાહાઓ ખીર, બીટરૂટ, પનીર સલાડ, ટોફુનો સમાવેશ થાય છે. મણિપુરની આ વાનગી સ્વાદમાં ખૂબ જ અનોખી છે.
મણિપુર રાજ્યમાં હિંદુ, ખ્રિસ્તી અને મુસ્લિમ ધર્મોને અનુસરતા લોકો મોટી સંખ્યામાં છે. અહીં મોટા ભાગના હિંદુ ધર્મના લોકો રહે છે. જેના કારણે અહીં ઘણા પ્રખ્યાત મંદિરો પણ આવેલા છે. જેમાં લિયાંગ થાંગ લેરેબી મંદિર, સનમાહી કેઓંગ મંદિર, સેન્ટ જોસેફ કેથેડ્રલ ચર્ચ, થિજિંગ મંદિર, જામા મસ્જિદ મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળોનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચો –
આ પણ વાંચો –