ગુજરાત-હિમાચલની સાથે થઈ શકે છે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી

જમ્મુ-કાશ્મીરમાં સીમાંકન (Delimitation) પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ હવે અહીં વિધાનસભા ચૂંટણી (Assembly Election ) યોજવા માટેનો રસ્તો સાફ થઈ ગયો છે. આ વર્ષના અંતમાં એટલે કે નવેમ્બર- ડિસેમ્બરમાં ગુજરાત અને હિમાચલ પ્રદેશ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે. આવી સ્થિતિમાં આ બન્ને રાજ્યોની સાથે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પણ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે. ગૃહમંત્રી અમિત શાહે (Amit Shah) તાજેતરમાં કહ્યું હતું કે રાજ્યમાં સીમાંકન પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ચૂંટણી યોજાશે. 2018થી રાજ્યમાં કોઈ ચૂંટાયેલી સરકાર નથી. તેના પર કેન્દ્ર સરકારનું શાસન છે. જો કે ચૂંટણીના આયોજન અંગે સત્તાવાર રીતે કંઈ કહેવામાં આવ્યું નથી, પરંતુ જમ્મુ-કાશ્મીર રાજ્યમાં હવે ચૂંટણી ના યોજવાનું કોઈ કારણ રહ્યુ નથી.

ઓક્ટોબર પહેલા ચૂંટણી કરાવવી પડે

જાણકારોના મતે સીમાંકન બાદ વિધાનસભાનું ગણિત સાફ થઈ ગયું છે. એટલે કે હવે છ મહિનામાં ચૂંટણી કરાવવાની ફરજ પડશે. આ છ મહિનાનો સમયગાળો ઑક્ટોબરમાં પૂરો થવા સાથે, હિમાચલ પ્રદેશ અને ગુજરાતમાં ચૂંટણીને થોડી વહેલી ખસેડવાની અને જમ્મુ-કાશ્મીરની સાથે યોજવાની પ્રબળ શક્યતા છે. ચૂંટણી પંચના સૂત્રોએ એમ પણ કહ્યું કે હવે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ચૂંટણી યોજવાના માર્ગમાં કોઈ અવરોધ નથી, તે જમ્મુ-કાશ્મીર રાજ્યમાં ચૂંટણી કરાવવા માટે તૈયાર છે.

2019 પછી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં સુરક્ષાની સ્થિતિ સુધરી છે

જ્યાં સુધી સુરક્ષા વ્યવસ્થાનો સવાલ છે, 2019થી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં સુરક્ષાની સ્થિતિમાં સુધારો થયો છે. આતંકવાદી ઘટનાઓમાં ઘટાડો થયો છે. આ સિવાય સુરક્ષા દળોની ઉપલબ્ધતા પર કોઈ સમસ્યા નહીં થાય. એક તરફ, રાજ્યના દરેક ભાગમાં સુરક્ષા દળોની નોંધપાત્ર હાજરી છે, બીજું ગુજરાત અને હિમાચલ પ્રદેશ પ્રમાણમાં શાંત રાજ્યો છે, તેથી ચૂંટણી માટે ત્યાં સુરક્ષા દળોની વધુ જરૂર પડશે નહીં.

નિયુક્ત બેઠકો પુડુચેરીની તર્જ પર હશે

રાઇઝમેન કમિશને કાશ્મીર ખીણમાંથી વિસ્થાપિત કાશ્મીરી પંડિતો માટે વિધાનસભામાં બે બેઠકો નિયુક્તિથી કરવાની ભલામણ કરી છે, જેમાંથી એક બેઠક મહિલાઓ માટે હશે. પંચે કહ્યું છે કે આ નિયુક્તિથી ભરવાની થતી બેઠકો પુડુચેરીની તર્જ પર હશે. પીઓકેમાંથી વિસ્થાપિત લોકો માટે એક નિયુક્ત બેઠક રાખવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવી છે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે કાશ્મીરી પંડિતોને ચૂંટણી લડ્યા વિના વિધાનસભામાં સ્થાન આપવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, વિધાનસભાની નવ બેઠકો ST માટે અનામત રાખવામાં આવી છે, કારણ કે કલમ 370ની જોગવાઈઓને કારણે ST માટે અનામત શક્ય નહોતું.

સ્થિતિ ભાજપની તરફેણમાં છે

હિંદુ બહુમતી વિસ્તાર ગણાતા જમ્મુ પ્રદેશમાં સીમાંકન પંચે વિધાનસભા બેઠકોની સંખ્યામાં છનો વધારો કર્યો છે, જે અગાઉ 37થી વધીને હવે 43 બેઠકો થઈ છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપને અનામત બેઠકોનો ફાયદો જોવા મળી રહ્યો છે, તેમાં વધારો કરીને ત્રણ નામાંકિત બેઠકો મળી રહી છે. રાજ્યમાં ટૂંક સમયમાં ચૂંટણી યોજાય તો જ આ લાભ લઈ શકાય.

સુપ્રીમ કોર્ટમાં કેસ

જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 નાબૂદ કરવા સામેની અનેક અરજીઓ ત્રણ વર્ષથી સુપ્રીમ કોર્ટમાં પેન્ડિંગ છે અને ઉનાળાના વેકેશન દરમિયાન તેની સુનાવણી થશે. તાજેતરમાં, કોર્ટ તરફથી એવી માંગ કરવામાં આવી હતી કે સુનાવણી ઝડપથી શરૂ થવી જોઈએ, કારણ કે રાજ્યમાં સીમાંકન ચાલી રહ્યું છે. તેનો રિપોર્ટ આવવાનો છે, સીમાંકન નક્કી થયા બાદ મામલો ખૂબ જ પેચીદો બની જશે.